ο ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας κ. Θεοφάνης Γέμτος, μιλάει για το μέλλον του αγροτικού κλάδου

«Για να παράγουμε για τις διεθνείς αγορές πρέπει πρώτα να μάθουμε τι ζητούν οι αγορές αυτές. Δηλαδή τι θέλει ο Γερμανός, ο Πολωνός,  ο Σουηδός, ο Σαουδάραβας ή ο Κινέζος.  Αυτό κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να το κάνει στη σημερινή κατάσταση των συνεταιρισμών το Κράτος μέσω των πρεσβειών του και των εμπορικών ακολούθων. Στη συνέχεια πρέπει να δούμε τι μάρκετινγκ χρειάζεται (τυποποίησή, συσκευασία κλπ) και πως πρέπει να μεταφερθεί και με τι κόστος. Στη συνέχεια πρέπει να συνεργαστούν οι αγρότες,  τα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας, τα σχετικά Υπουργεία και μονάδες μεταποίησης και εμπορίας για να παράγουν τα προϊόντα αυτά και να τα διαθέσουν στις ξένες αγορές σε ανταγωνιστικό κόστος. Αναμφίβολα το όλο εγχείρημα δεν είναι εύκολο». Αυτά μεταξύ άλλων τονίζει ο ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας κ. Θεοφάνης Γέμτος, μιλώντας για το μέλλον του αγροτικού κλάδου.

-Πόσο σημαντική είναι η  εκμηχάνιση της γεωργίας στη χώρα μας;

«Δεν νοείται σήμερα γεωργία χωρίς μηχανήματα σε χώρες υψηλής αμοιβής εργασίας όπως η Ελλάδα. Ακόμα και εργασίες σε πολύ μικρές εκτάσεις χρησιμοποιούν μικρούς μονο-αξονικούς ελκυστήρες  για να κάνουν τη ζωή των αγροτών εύκολη. Μόνο εργασίες συγκομιδής ευπαθών προϊόντων για νωπή κατανάλωση  αλλά και για ορισμένες μορφές μεταποίησης γίνονται σήμερα με τα χέρια. Αλλά δεν είμαστε μακριά από την εκμηχάνιση και αυτών των εργασιών».

– Η καινοτομία στα αγροτικά προϊόντα αποτελεί μονόδρομο, σύμφωνα με όσα ακούμε και διαβάζουμε τα τελευταία χρόνια. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι κάτι τέτοιο; Μπορεί να αναλάβει το ρίσκο ένας γεωργός με μικρό κλήρο;

«Εδώ πρέπει να γίνει κατανοητό ότι πρέπει να ανταγωνιστούμε στις αγορές. Πλέον δεν υπάρχουν κλειστά σύνορα και επομένως όλοι πουλούν ελεύθερα τα προϊόντα τους. Εάν οι ανταγωνιστές μας χρησιμοποιούν καινοτόμες καλλιεργητικές τεχνικές και μειώνουν το κόστος παραγωγής τότε γίνονται πιο ανταγωνιστικοί από εμάς. Αν εμείς δεν υιοθετήσουμε καινοτόμες καλλιεργητικές τεχνικές είτε θα πρέπει να πάμε στο σπίτι μας είτε να μειώσουμε την αμοιβή της εργασίας μας για να μειώσουμε το κόστος παραγωγής. Κάτι που μάλλον κάνουμε όχι μόνο ως αγρότες αλλά και στο σύνολο της Ελληνικής οικονομίας».

– Εκτός από την καινοτομία μονόδρομο αποτελεί και η εξωστρέφεια των ελληνικών αγροτικών προϊόντων;  Ποιες δυσκολίες συναντά ένα τέτοιο εγχείρημα για έναν Έλληνα παραγωγό;

«Νομίζω ότι αυτό είναι ένα σύνθετο πρόβλημα. Για να παράγουμε για τις διεθνείς αγορές πρέπει πρώτα να μάθουμε τι ζητούν οι αγορές αυτές. Δηλαδή τι θέλει ο Γερμανός, ο Πολωνός,  ο Σουηδός, ο Σαουδάραβας ή ο Κινέζος.  Αυτό κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να το κάνει στη σημερινή κατάσταση των συνεταιρισμών το Κράτος μέσω των πρεσβειών του και των εμπορικών ακολούθων. Στη συνέχεια πρέπει να δούμε τι μάρκετινγκ χρειάζεται (τυποποίησή, συσκευασία κλπ) και πως πρέπει να μεταφερθεί και με τι κόστος. Στη συνέχεια πρέπει να συνεργαστούν οι αγρότες,  τα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας, τα σχετικά Υπουργεία και μονάδες μεταποίησης και εμπορίας για να παράγουν τα προϊόντα αυτά και να τα διαθέσουν στις ξένες αγορές σε ανταγωνιστικό κόστος. Αναμφίβολα το όλο εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Πρώτο πρόβλημα είναι, ότι χρειάζεται χρόνο για να προγραμματιστεί και εφαρμοστεί. Ατυχώς το πολιτικό προσωπικό της χώρας λειτουργεί  με προοπτική εβδομάδων ή μηνών. Ο κάθε νέος Υπουργός θεωρεί υποχρέωσή του να καταργήσει ότι έκανε ο προηγούμενος ακόμα και του ιδίου κόμματος. Με αυτούς τους όρους ένα μακροχρόνιος σχεδιασμός είναι αδύνατο. Να ελπίσουμε σε συνεννόηση του πολίτικού προσωπικού; Όνειρο θερινής νυκτός. Η κρίση των τελευταίων 10 ετών δεν ήταν αρκετή για να τους συνετίσει και να βάλουν το συμφέρον της χώρας πριν από τα κομματικά τους συμφέροντα.  Το τελευταίο διάστημα η κατάσταση χειροτερεύει. Δεύτερο,  η αδυναμία αγροτών να συνεργαστούν. Η τραγική κατάληξη των γεωργικών συνεταιρισμών έχει κάνει τους αγρότες να αρνούνται κάθε συνεργασία. Αλλά τα μικρά αγροκτήματα είναι αδύνατο  να επενδύσουν σε καινοτομίες και χωρίς συνεργασία δεν βλέπω δυνατότητα να προχωρήσουμε αποδοτικά. Τρίτο πρόβλημα είναι ότι εθίσαμε τους αγρότες να εργάζονται ελάχιστα και να ζουν από τις επιδοτήσεις. Ένα αγρότης που καλλιεργούσε 100 στρέμματα με μια μεγάλη καλλιέργεια  δούλευε 20-30 μέρες το χρόνο και ζούσε άνετα. Πώς να τον πείσουμε τώρα να κάνει περισσότερα από 200μεροκάματα το χρόνο καλλιεργώντας οπωροκηπευτικά  ή 365 το χρόνο ασχολούμενος με τη κτηνοτροφία; Ακόμα και με τη μείωση των επιδοτήσεων αυτή η αλλαγή είναι επώδυνη και δύσκολη».

– Παραμένουμε στις συμβατικές καλλιέργειες  και τη διατήρηση ενός όχι μόνο τεχνολογικά παλαιωμένου εξοπλισμού  αλλά και αντιοικονομικού (μεγάλο κόστος καυσίμου και επισκευών και συντήρησης, ενώ οι απώλεια ημερών εργασίας από βλάβες είναι σημαντική); Τι κάνουμε;

“Το κόστος χρήσης γεωργικού εξοπλισμού εξαρτάται από την ετήσια χρήση του. Μικρή ετήσια χρήση σημαίνει μεγάλο κόστος  για κάθε στρέμμα που καλλιεργούμε. Σκεφτείτε ότι για ένα αγρόκτημα 100 στρεμμάτων η αγορά ενός τρακτέρ  70 ίππων  ακόμα και με επιδότηση 50% από τα σχέδια βελτίωσης  για να  αποσβεστεί σε 15 χρόνια θα κοστίζει 19€/στρέμμα κάθε χρόνο. Χωρίς τα παρελκόμενα μηχανήματα. Αυτά πριν ανεβεί στο τρακτέρ, πριν βάλει πετρέλαιο ή κάνει κάποια συντήρηση. Η εργασία της κατεργασίας εδάφους και της σποράς  από ένα  επαγγελματία κοστίζει περίπου 21 €/στρέμμα! Κατά τη γνώμη μου έχουμε μπροστά μας τις εξής δυνατότητες:

 

  1. Να δημιουργήσουμε αγροκτήματα μεγάλου μεγέθους που μπορούν να καλύψουν τις απαιτούμενες αποσβέσεις. Αυτά θα μένουν στις μεγάλες καλλιέργειες. Σε αυτή τη περίπτωση θα πρέπει να κατευθύνουμε τα μικρά αγροκτήματα σε καλλιέργειες υψηλής αξίας και μεγάλες απαιτήσεις ανθρώπινης εργασίας όπως τα οπωροκηπευτικά ή τη κτηνοτροφία.
  2. Δημιουργία ομάδων παραγωγών ή συνεταιρισμών που θα κάνουν τις επενδύσεις και θα αναπτύξουν συμβουλευτικές υπηρεσίες
  3. Δημιουργία συνεταιρισμών ανταλλαγής εργασιών με μηχανήματα μεταξύ των μελών ώστε να αυξηθεί η ετήσια χρήση των μηχανημάτων για να γίνει λογικό το ετήσιο κόστος απόσβεσης. Μια τέτοια ιδέα είναι η δημιουργία Farm MachineryRings που δραστηριοποιούνται σε όλη των Ευρώπη.

4.Δημιουργία εταιρειών συμβούλων και μηχανημάτων που θα κάνουν τις εφαρμογές με χαμηλό κόστος. Υπάρχει άλλη λύση; Να την ακούσουμε”.

Ο ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ