“Λίγο πριν το περασμένο Πάσχα δίδαξα στην ανατολική Ευρώπη σε περιοχές της Μαύρης και Αζοφικής θάλασσας. Αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση ήταν το ουσιαστικό τους ενδιαφέρον και η δίψα τους για γνώση και επαφή με την ιστορική τους πατρίδα. Φανταστείτε ότι λογότυπο τους είναι η «Αργώ» θεωρούν τους εαυτούς του «γηγενής» μιας και ζουν εκεί πριν την αργοναυτική εκστρατεία. Αυτά δηλώνει μεταξύ άλλων, ο καθηγητής στο ΤΕΦΑΑ χοροδιδάσκαλος Γιάννης Δήμας.
Η συνέντευξη
-Διδάσκεται στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και σε Τμήμα της ΣΕΦΑΑ Τρικάλων. Οι φοιτητές επιλέγουν ως ειδικότητα τους παραδοσιακούς χορούς;
“Όπως γνωρίζετε, το ΤΕΦΑΑ έχει πολύ υψηλό επίπεδο σπουδών και επάξια βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα αντίστοιχων πανεπιστημιακών Σχολών της Ευρώπης. Έχω την τύχη να διδάσκω σ’ αυτό το Τμήμα και να είμαι υπεύθυνος δύο μαθημάτων: Η διδακτική των Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών και Χορολογία Ελληνισμού. Το πρώτο είναι υποχρεωτικό μάθημα για όλους τους φοιτητές και αφορά την βασική εκπαίδευση τους και αυτό γίνεται στα δύο πρώτα χρόνια των βασικών σπουδών τους. Το δεύτερο αφορά τους φοιτητές της Ειδικότητας, δηλαδή τους φοιτητές που επιλέγουν οι ίδιοι την κατεύθυνση της εξειδίκευσης τους και αυτό γίνεται στο 3ο και 4ο έτος σπουδών τους. Ναι υπάρχει ενδιαφέρον από τους φοιτητές να ακολουθήσουν την συγκεκριμένη ειδικότητα. Η επιλογή αυτή έχει δύο στόχους, πρώτον οι φοιτητές να κατακτήσουν την γνώση της ανθρώπινης κίνησης μέσα από τον ρυθμό ως πράξη και μέσα από την Ρυθμολογία ως θεωρία, για την κατανόηση της φυσική αγωγής ως άσκηση και υγεία. Απλά θα πω ότι η ανάσα του ανθρώπου υπάρχει χάρη του ρυθμού, αλλά και ότι υπάρχει στο φυσικό και πλανητικό περιβάλλον, υπάρχει κινείται και εξελίσσετε αρμονικά, πάλι χάρη του ρυθμού. Ο δεύτερος στόχος είναι ο χορός που καθ’ ύλην είναι το κυρίαρχο συστατικό στοιχείο του αντικειμένου της εξειδίκευσης τους, όπου σε συνδυασμό γνώσεων με πολλαπλά άλλα μαθήματα κατακτούν επάξια την παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια ως Ειδικοί Παιδαγωγοί-Χοροδιδάσκαλοι των Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών. Ένας ακόμη λόγος είναι γιατί υπάρχει ζήτηση στην αγορά εργασίας μιας και ο κάθε μικρός ή μεγάλος φορέας πολιτισμού διατηρεί χορευτική ομάδα εντός και εκτός Ελλάδας”.
-Είναι γνωστό ότι διδάσκεται τακτικά σε σεμινάρια εκτός ‘συνόρων’ πόσες χώρες έχετε επισκεφθεί μέχρι τώρα διδάσκοντας ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς; Υπάρχει ενδιαφέρον τόσο από Έλληνες όσο και από ξένους;
“Το 1987 ξεκίνησα την πρώτη μου διδακτική δραστηριότητα στην κεντρική Ευρώπη σε ένα σεμινάριο που απευθύνονταν σε Tanz Pedagoge, παιδαγωγούς δασκάλους χορού. Προφανώς να άρεσε αυτό που διδακτικά παρουσίασα και έτσι άρχισαν να με καλούν για διδασκαλίες σε νέα σεμινάρια ο καθένας ξεχωριστά. Μέχρι σήμερα οι διδακτικές μου συνεδρίες πράξης και θεωρίας έχουν ξεπεράσει τον αριθμό των 265 σε πανεπιστημιακά ιδρύματα, φορείς πολιτισμού, χοροδιδασκάλους, συλλόγους-κοινότητες ομογενών, όπως και σε Ακαδημίες διεθνών σχολών χορού. Επιτρέψτε μου να πω σχεδόν σε «παγκόσμιο» επίπεδο, Ευρώπη, Αμερική, Καναδά, Αφρική και Αυστραλία.
Στην κεντρική Ευρώπη κυρίαρχα με καλούν να διδάξω σε σεμινάρια που οργανώνονται από ευρωπαϊκούς φορείς και απευθύνονται σε ευρωπαίους χοροδιδασκάλους ή και άτομα που ασχολούνται με τον Ελληνικό λαϊκό πολισμό και δεν είναι έλληνες.
Ενώ τα μακρινά σεμινάρια σε Καναδά – Αμερική και Αυστραλία οργανώνονται και απευθύνονται κυρίαρχα σε άτομα ελληνικής καταγωγής.
Σε όλες τις πόλεις και τις χώρες που ταξίδεψα και όπου δίδαξα, οφείλω να πω ότι το ενδιαφέρον για τον ελληνικό Παραδοσιακό Χορό καθώς και για όλα τα λαϊκά του στοιχεία που συνθέτουν τον λαϊκό μας πολιτισμό, αποτελούν κυρίαρχο στοιχείο ενδιαφέροντας για γνώση. Mια γνώση πάνω στην οποία στηρίζουν την αγωγή των νέων και την ψυχολογική υποστήριξη των μεγαλύτερων γενεών, αντλώντας την κάθε φορά νέα στοιχεία για επαφή και διαρκεί σύνδεση με το ιστορικο-πολιτισμικό μας γίγνεσθαι και τον τόπο καταγωγής των αξιών της ζωής, που είναι η χώρα μας”.
-Ποιο είναι αυτό το γεγονός που σας έχει κάνει ιδιαίτερη εντύπωση και σε ποια χώρα; Κυρίως σε ποια είδη χορού δείχνουν ενδιαφέρον;
“Λίγο πριν το περασμένο Πάσχα δίδαξα στην ανατολική Ευρώπη σε περιοχές της Μαύρης και Αζοφικής θάλασσας. Αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση ήταν το ουσιαστικό τους ενδιαφέρον και η δίψα τους για γνώση και επαφή με την ιστορική τους πατρίδα. Φανταστείτε ότι λογότυπο τους είναι η «Αργώ» θεωρούν τους εαυτούς του «γηγενής» μιας και ζουν εκεί πριν την αργοναυτική εκστρατεία. Για μένα ήταν συγκινητικό το ενδιαφέρον τους, με παρακάλεσαν να τους φέρω σε επαφή με Δήμους – πολιτιστικούς φορείς και ότι έχει σχέση με την ιστορική του πατρίδα για επαφές – αδελφοποιήσεις. Πράγματι προσπάθησα να κάνω το πρώτο βήμα (με την συνεργασία ενός συντοπίτη φιλολόγου καθηγητή που διδάσκει εκεί, τον κ. Αργύρη Νίκα) μιας επικοινωνίας του Ουρσούβ της Μαριούπολης με τον Δήμο Καλαμπάκας με σκοπό της αδελφοποίηση.
Το σημαντικότερο είναι ότι μου ζήτησαν να δημιουργήσω μια Ακαδημία χορών για Χοροδιδασκάλους εκεί στη περιοχή της Μαριούπολης ίσως και στην ιστορική Οδησσό.
Αυτό θα το συζητήσω τώρα με την έναρξη της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς με τον κοσμήτορα κ. Θανάση Παπαϊωάννου πως μπορούμε να το στηρίξουμε από εδώ.
Επίσης πρέπει να σας πω ότι αντίστοιχα σεμινάρια σε επίπεδο ακαδημίας χορών έχω κάνει για πολλά χρόνια στον Καναδά – Αμερική και Αυστραλία.
Στην κεντρική Ευρώπη σήμερα διδάσκω εφέτος στην 8η κατά σειρά Tazakademie für Tanz Pedagoge Ακαδημία Χορών για Παιδαγωγούς χορού.
Το ενδιαφέρον είναι πολύ μεγάλο για την ποικιλία και πλουσιότητα των Ελληνικών Χορών και κυρίως για την αρχέγονη ρυθμολογία που συναντάται στις παραδοσιακές μας μελωδίες σε συνδυασμό με το δημοτικό τραγούδι. Αυτή η ρυθμολογία όπως την κατέγραψε ο Πυθαγόρας είναι η απεικόνιση της ίδιας της αναπνοής και της ανθρώπινης κίνησης σε συνδυασμό με την αρμονική συνύπαρξη της φύσης και του πλανητικού συστήματος, που ζουν και υπάρχουν χάρη του ρυθμού”.
-Εκτιμάτε πως ο πολιτισμός αποτελεί την αιχμή του δόρατος της χώρας μας;
” Ο διαχρονικός ελληνικός πολιτισμός και επιτρέψτε μου να πω ο μεγαλύτερος πολιτισμός του πλανήτη, είναι από την φύση του η αιχμή του δόρατος, για την χώρα μας.
Το θέμα είναι κατά πόσο εμείς εδώ «εντός των τειχών» έχουμε ανακαλύψει ή γνωρίζουμε την πραγματική του αξία. Για μένα ο Λαϊκός Πολιτισμός και για την προκειμένη περίπτωση ο Ελληνικός Παραδοσιακός Χορός είναι «εξαγώγιμο είδος» και μάλιστα με ιδιαίτερη αξία!
Επιτρέψτε μου να πω ότι αυτό το βλέπω, το βιώνω στην πράξη, κάθε φορά που διδάσκω εκτός συνόρων. Ένα άλλο σοβαρό θέμα είναι ο τρόπος που θα το «εξάγεις» το πως θα το παρουσιάσεις, το πως θα το δώσεις. Θα είναι γνήσιο; θα έχεις τις γνώσεις και τις δυνατότητες να το δώσεις; θα έχεις τις γνώσεις και τις δυνατότητες να πείσεις γι’ αυτό και τη ποιότητα του;
Επιτρέψτε μου γι’ αυτό να αναφέρω το παράδειγμα και να πω ότι, την φετινή ακαδημαϊκή χρονιά, Σεπτέμβριος 2017, Αύγουστος 2018, με κάλεσαν να συμμετέχω μέχρι σήμερα ως εισηγητής σε 23 διδακτικές δράσεις τις περισσότερες εκτός Ελλάδας και έχω να κάμω ακόμη 2 μέχρι τέλος Αυγούστου. Τι θέλω να πω μ’ αυτό, ότι το αντικείμενο έχει όλα τα εχέγγυα και τις αξίες, φθάνει ο εισηγητής «ο μεταφέρων» να έχει την γνώση την μέθοδο και τον τρόπο για το δώσει, έτσι ώστε να είναι σύγχρονο και ανταγωνίσιμο στο κάθε σήμερα”.
AAZ