στο 9ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας «Κική Δημουλά. Η Ποιήτρια»
Με μεγάλη επιτυχία και περισσή συγκίνηση πραγματοποιήθηκε το 9ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας «Κική Δημουλά. Η Ποιήτρια» που διοργανώθηκε από το Ζωγράφειο Λύκειο Κωνσταντινούπολης και τα Εκπαιδευτήρια Ε. Μαντουλίδη Θεσσαλονίκης υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, από τις 19 έως τις 23 Μαρτίου 2025, στην Κωνσταντινούπολη.
400περίπουμαθητές/ριεςκαιεκπαιδευτικοίαπό31σχολεία(δημόσιακαιιδιωτικά)τηςΕλλάδας, της Κωνσταντινούπολης, της Λευκωσίας, της Λάρνακας, της Ίμβρου, του Γιοχάνεσμπουργκ και της Νέας Υόρκης συναντήθηκαν με 50 περίπου επιστήμονες, λογοτέχνες, ηθοποιούς και δημοσιογράφους, για να «συνομιλήσουν» για την Κική Δημουλά, την Ποιήτρια!
ΗζωήκαιτοέργοτηςΚικήςΔημουλάαναδείχθηκανμέσααπότιςδημιουργικέςιδέεςκαιδράσεις των μαθητών, τις εμπεριστατωμένες εισηγήσεις των ειδικών επιστημόνων και τις γόνιμες συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν. Η θεματολογία του Συνεδρίου ήταν πολυσύνθετη και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. «Στο πεζούλι του σύμπαντος σκαρφάλωσε» / Μυθικές μορφές στην
ποίησητηςΚικήςΔημουλά/«Οέρωτας/όνομαουσιαστικόν».Ηερωτικότηταστηνποιητικήτης Κικής Δημουλά / «Μια μετέωρη κυρία»: Τόποι, δρόμοι και ταξίδια στην ποίηση της Κικής Δημουλά /Το σώμα στην ποίηση της Κικής Δημουλά / Σκιαγραφώντας την (υφο-)γλωσσική ταυτότητα της Κικής Δημουλά.
ΤοΣυνέδριοέδωσεσταπαιδιάμιαπολύτιμηευκαιρίαναεκφραστούν,αποδεικνύονταςγιαάλλη μια φορά ότι ο πολιτισμός και η τέχνη είναι τα πιο ισχυρά μέσα, για να συζητήσουμε, να
αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε κάθε θέμα. Παράλληλα, είχαν την ευκαιρία να
εξερευνήσουντηνΠόλη,νασυνδεθούνμετηνΙστορίατουςκαινααισθανθούνπερήφαναγιατην κληρονομιά τους.
Την ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ την επίσημη έναρξη κήρυξε η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος,ο οποίος συνεχάρη τους διοργανωτές και όλους τους συμμετέχοντες,ιδιαιτέρωςτουςμαθητέςκαιτιςμαθήτριες.Στηνομιλίατου,ανέδειξετοβάθοςτης ποίησης της Κικής Δημουλά, επισημαίνοντας ότι «τα ποιήματά της αγγίζουν τις πιο ευαίσθητες χορδές της ανθρώπινης ψυχής, υπενθυμίζοντας τη διάσταση του μυστηρίου του κόσμου».
Παράλληλα,αναφέρθηκεστησημασίατηςελληνικήςγλώσσας,χαρακτηρίζοντάςτηως«τη μητρική γλώσσα του πνεύματος».
Το μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη
Ακολούθησε η συγκινητική ομιλία της Έλσης Δημουλά, κόρης της τιμώμενης ποιήτριας, η οποία, με τίτλο «Αναδρομική νεότητα», σκιαγράφησε την προσωπικότητα της μητέρας της πέρα από την ιδιότητάτηςωςδημιουργού:ωςγυναίκας,μητέρας,εργαζόμενης,επαναστάτριας.Μεθερμάλόγια, απευθύνθηκε στους μαθητές, προτρέποντάς τους να αγκαλιάσουν τη γνώση, να διαβάζουν και να
τολμούν να εκφράζονται μέσω της ποίησης και της φαντασίας.
Είχεπροηγηθείτοκαλωσόρισματουπολυπληθούςκοινούαπότουςεμπνευστέςτουθεσμού, Γιάννη Δεμιρτζόγλου, Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυκείουκαι Δρ. Άσπα Χασιώτη, Γενική
ΔιευθύντριατωνΕκπαιδευτηρίωνΜαντουλίδη,υπογραμμίζονταςτησημασίατηςσυμμετοχήςτους στη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Το καλωσόρισμα των διοργανωτών
ΟΓιάννηςΔεμιρτζόγλου,σαφώςσυγκινημένος,ανέφερεχαρακτηριστικά:«Σήμεραγιορτάζουμε όλοι μαζί τη μεγάλη Ελληνίδα ποιήτρια, την Κική Δημουλά. Η παρουσία σας εδώ μας βοηθά να
συνεχίσουμεστηγητωνπρογόνωνμας,ναδιατηρούμετηφλόγαάσβεστηστοκαντήλιτης Ρωμιοσύνης».
Απότηνπλευράτης,ηΔρ.ΆσπαΧασιώτητόνισεότιτοφετινόΣυνέδριοξεχωρίζει,καθώςτιμά για πρώτη φορά μια γυναίκα δημιουργό, υπογραμμίζοντας την ανεκτίμητη προσφορά της Κικής Δημουλά στη σύγχρονη ελληνική ποίηση και προτρέποντας του μαθητές «να πάρουνπολλή
ποίηση μαζί τους», γιατί, όπως λέει κι η Ποιήτρια: «Ποίηση σημαίνει να εκτοξευτείς στο διάστημα χωρίςδιαστημόπλοιο. Λίγοι επιστρέφουν. Αλλά αξίζει τον κόπο, και η επιστροφή και η απώλεια».
Χαιρετισμόαπηύθυνανο κ.ΓιώργοςΠαπαλιάρης,ΠρόεδροςΣΥΡΚΙ,ΠρόεδροςΚοινότητας Σταυροδρομίου (Χαιρετισμός του κ. Παπαλιάρη) καιη κ.ΣίσσυΠαπαθανασίου, Ιστορικός,
Συγγραφέας,Δραματουργός,ΔιευθύντριαΓραμμάτων,ΥπουργείοΠολιτισμού(Χαιρετισμόςτηςκ.Παπαθανασίου)
Η πρώτη ημέρα του Συνεδρίου κορυφώθηκε με μια ξεχωριστή συναυλία της Μαρίας Φαραντούρη, η οποία ερμήνευσε μελοποιημένα ποιήματα της Κικής Δημουλά από το έργο «Το τελευταίο σώμα μου», σε μουσική του Σάκη Παπαδημητρίου, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα βαθιάς συγκίνησης. Στο πιάνο τη συνόδευσε ο Αχιλλέας Γουάστωρ. Το κοινό είχε την ευκαιρίανααπολαύσειεπίσηςέργατωνΘεοδωράκη,Χατζιδάκι,ΣαββόπουλουκαιΛιβανελί,ενώ στο τέλος της συναυλίας μαθητές σηκώθηκαν και χόρεψαν συρτάκι αποσπώντας τα χειροκροτήματα των παραβρισκόμενων.
Η συναυλία της Μαρίας Φαραντούρη
Τη ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ του Συνέδριου πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις ανάμεσα σε μαθητές/ριες και εκλεκτούςεκπροσώπουςτωνγραμμάτωνκαιτωντεχνών,καθώςκαιδρώμενατωνμαθητών/ριών.
Στηθεματικήενότητα«Μιαμετέωρηκυρία»:Τόποι,δρόμοικαιταξίδιαστηνποίησητηςΚικής Δημουλά, με ειδικό σύμβουλο τονΚώστα Καραβίδα, Ε.ΔΙ.Π. Τμήμα Φιλολογίας, Παν.
Ιωαννίνων,σεσυντονισμότουΚώσταΜπλιάτκα,Δημοσιογράφου,Συγγραφέα,τριανταπέντε μαθητές/ριες έθεσαν τους προβληματισμούς τους και τα ερωτήματά τους στους: Μαίρη Μικέ, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ, στο ΘωμάΚοροβίνη, Συγγραφέα, Φιλόλογο και στην Ευτυχία – Αλεξάνδρα Λουκίδου, Ποιήτρια.
Ακολούθησε η ενότητα«Σκιαγραφώντας την (υφο-)γλωσσική ταυτότητα της Κικής Δημουλά»
μεειδικόσύμβουλοτονκ.ΝίκοΜαθιουδάκη,ΔιδάκτοραΥφογλωσσολογίας,ΜέλοςΣΕΠ,ΕΑΠ και σε συντονισμό του δημοσιογράφου Απόστολου Λακασά οι: Στάντης Αποστολίδης, Φιλόλογος, Πάολα Μαρία Μινούτσι, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, UniversitàLaSapienzaRoma, Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών καιο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, Ομότιμος καθηγητής Γλωσσολογίας, ΕΚΠΑ, Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας
Αθηνώναπάντησανστιςερωτήσειςτωνμαθητών,αλλάκαιεντυπωσιάστηκαναπότηνπροσέγγιση που έκαναν παρά το νεαρό της ηλικίας τους στο έργο της μεγάλης Ελληνίδας ποιήτριας.
«Στοπεζούλιτουσύμπαντοςσκαρφάλωσε»ήτανοτίτλοςτηςτρίτηςθεματικήςενότηταςμεειδικό σύμβουλο τον συγγραφέαΓιάννη Πάσχο. Την ενδιαφέρουσασυζήτησηανάμεσα σε σαράντα μαθητές και τους: Βασιλική Δημουλά, Επίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικής Γραμματολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ, Εύη Κουτρουμπάκη, συγγραφέα, φιλόλογο, Ευτυχία – Αλεξάνδρα Λουκίδου, ποιήτρια και Παυλίνα Μάρβιν, συγγραφέα συντόνισεη δημοσιογράφος Μαρίνα Αγγελάκη.
Η συζήτηση «Στο πεζούλι του σύμπαντος σκαρφάλωσε»
Ακολούθησε η τελευταία θεματική ενότητα της δεύτερης ημέρας υπό τον τίτλο«Το σώμα στην ποίησητηςΚικήςΔημουλά».ΕιδικόςσύμβουλοςτηςσυγκεκριμένηςενότηταςήτανηΦραγκίσκη
Αμπατζοπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια Φιλολογίας, ΑΠΘ, Συγγραφέας και σε συντονισμό της Άσπας Χασιώτη, Δρ. Φιλολογίας οΚώστας Καραβίδας, Ε.ΔΙ.Π. Τμήμα Φιλολογίας, Παν. Ιωαννίνων, η Μαίρη Μικέ, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ και οΓιάννηςΠάσχος,Συγγραφέαςείχαντηνευκαιρίαναακούσουντουςμαθητέςκαινααπαντήσουν στις ερωτήσεις τους.
Η συζήτηση «Το σώμα στην ποίηση της Κικής Δημουλά»
Ηδεύτερημέραέκλεισεμετηνπαράστασηλόγου,εικόναςκαιμουσικής«Τολίγοτουκόσμου». ΠλήθοςκόσμουπαρακολούθησεέναπροσωπικόανθολόγιοστηνποίησητηςΚικήςΔημουλάμε στίχους, εικόνα και μουσική σε σκηνοθεσίατου Θοδωρή Γκόνη. Επί σκηνής μαζί του, η ηθοποιόςΌλιαΛαζαρίδουεπέλεξε και διάβασεποιήματα από το σύνολο της εργογραφίας της μεγάλης ποιήτριας, ενώ ο συνθέτης Χρίστος Θεοδώρου συνόδευσε τον λόγο με μουσική. Τη
σκηνή συμπλήρωσεμια εικαστική παρέμβαση, δημιουργημένη από τον εικαστικό Ανδρέα Γεωργιάδη,οοποίοςμεχρήσηβίντεοανασύνθεσετοφωςκαιτοχρώματουποιητικούσύμπαντος της κορυφαίας ποιήτριας.
Η παράσταση «Το λίγο του κόσμου»
Παράλληλαόλητηνημέρατα σχολείαπαρουσίασανστο εμβληματικόΖωγράφειο Λύκειο δρώμενα εμπνευσμένα από την ποίηση της Κικής Δημουλά.
Το πρωί τηςΤΡΙΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ του Συνεδρίου πραγματοποιήθηκαν δύο ακόμα συζητήσεις ανάμεσασεμαθητέςκαιεκλεκτούςεκπροσώπουςτωνγραμμάτωνκαιτωντεχνών.Συγκεκριμένα:
Με θέμα «Μυθικές μορφές στην ποίηση της Κικής Δημουλά» καιειδικό σύμβουλο τηΜαίρη Μικέ,ΚαθηγήτριαΝεοελληνικήςΦιλολογίας,ΤμήμαΦιλολογίας,ΑΠΘ,ο Κώστας Καραβίδαςσυντόνισε την ενδιαφέρουσα και γόνιμη συζήτηση ανάμεσα σε 35 μαθητές/ριες και τους:Βασιλική Δημουλά, Επίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικής Γραμματολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ, Χριστίνα Ντουνιά, Ομότιμη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ, καιΚλεονίκη Δρούγκα, Μέλος ΕΕΠ, Τμήμα Κινηματογράφου, Σχολή Καλών Τεχνών, ΑΠΘ, Ποιήτρια, Συγγραφέα.
Η συζήτηση «Μυθικές μορφές στην ποίηση της Κικής Δημουλά»
Ακολούθησεητελευταίασυζήτηση«Οέρωτας/όνομαουσιαστικόν».Ηερωτικότηταστηνποιητική της Κικής Δημουλά» με ειδικό σύμβουλο τον Χρυσόστομο ΣταμούληΚαθηγητή, Τμήμα Θεολογίας, ΑΠΘ και σε συντονισμό της δημοσιογράφου, κλασσικής φιλολόγου Βίκυς Φλέσσα οι: Μυρσίνη Γκανά, Ποιήτρια, Μεταφράστρια,ο Παναγιώτης Θωμά, Δρ. Θεολογίας και ο ΚώσταςΚαραβίδας, Ε.ΔΙ.Π. Τμήμα Φιλολογίας, Παν. Ιωαννίνων άκουσαν με προσοχή τους τριανταπέντε μαθητές και απάντησαν στις ερωτήσεις τους.
Η συζήτηση «Ο έρωτας / όνομα ουσιαστικόν». Η ερωτικότητα στην ποιητική της Κικής Δημουλά»
ΣτησυνέχειαοισύνεδροιξεναγήθηκανστηνΑγίαΣοφία, στη Βυζαντινή ΚινστέρνακαιστηνπεριοχήSultanahmet και αργότερα επισκέφτηκαν τον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου – Φανάρι καιπαρακολούθησαντηΓ΄ ΣτάσηΧαιρετισμών.
ΗημέραέκλεισεστηΜαράσλειοΣχολήόπουέλαβεχώραακόμαμίαενδιαφέρουσασυζήτησημε θέμα «Μια μέρα με την Κική Δημουλά, με συντονίστρια την ΆσπαΧασιώτη, Δρ. Φιλολογίας
καιομιλητέςτους:ΣτάντηΑποστολίδη,Φιλόλογο,ΈλσηΔημουλά, κόρη της Ποιήτριας Πάολα Μαρία Μινούτσι, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, UniversitàLaSapienzaRoma,
Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Χρυσόστομο Σταμούλη,Καθηγητή,Τμήμα Θεολογίας, ΑΠΘ, Βίκυ Φλέσσα, Δημοσιογράφο, Κλασική Φιλόλογο και Χριστόφορο Χαραλαμπάκη, Ομότιμο καθηγητή Γλωσσολογίας, ΕΚΠΑ, Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, οι οποίοιμίλησαν για την Κική Δημουλά όπως την γνώρισαν οι ίδιοι, στην καθημερινότητά της.
Η συζήτηση «Μια μέρα με την Κική Δημουλά»
Την εκδήλωση χαιρέτισε ο κ.Κωνσταντίνος Δεληκωνσταντής, Άρχοντας Διδάσκαλος του Γένους,ΔιευθυντήςτουΑ΄ΠατριαρχικούΓραφείου,ΟμότιμοςΚαθηγητήςτηςΘεολογικήςΣχολής Αθηνών.
ΤοΣάββατο, την ΤΕΤΑΡΤΗ ΗΜΕΡΑ του Συνεδρίου ,μαθητές/ριες και σύνεδροι επιβιβάστηκαν στο καραβάκι για μία όμορφη διαδρομή στα στενά του Βοσπόρου και στην Προποντίδα. Πρώτος προορισμός η Χάλκη. Μεγάλη η συγκίνησή όλων, καθώς αντίκρισαν για πρώτη φορά τη
Θεολογική Σχολή στον «Λόφο της Ελπίδας». Μέσα στη Θεολογική Σχολή πραγματοποιήθηκε η
δράση «Ενός λεπτού μαζί…με την Κική Δημουλά»,γαϊτανάκι στίχων για την Ημέρα της Ποίησης, όπου όποιος επιθυμούσε μπορούσε να απαγγείλει έναν στίχο της Κικής Δημουλά.
Η δράση «Ενός λεπτού μαζί… με την Κική Δημουλά»
ΣτησυνέχειαμετέβησανστογειτονικόνησίτηςΠριγκήπου,όπουστονιερόναότηςΠαναγίαςτους υποδέχτηκαν ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Πριγκηπονήσων Γέροντας κ. Δημήτριοςκαι η Πρόεδρος της Κοινότητας κ. Αγνή Νικολαΐδου.
Στον Ιερό Ναού της Παναγίας στο νησί της Πριγκήπου
ΗμέραέκλεισεμετηνεπίσκεψηστηνΚοινότηταΜ.Ρεύματος, όπου τους υποδέχτηκε θερμά ο Μητροπολίτης Κυδωνιών κ. Αθηναγόραςκαι η πρόεδρος της κοινότητας κ. Ντόρα Σενίκογλου-Διακρούση και τους περίμενε ένα ξεχωριστό πάρτι μετά μουσικής.
Επίσκεψη στην Κοινότητα Μ. Ρεύματος
Το Μαθητικό Συνέδριο για την Κική Δημουλά ολοκληρώθηκε, επιβεβαιώνοντας τον εκπαιδευτικό, πολιτιστικό και ερευνητικό του χαρακτήρα, μια διαδρομή που ξεκίνησε το 2012 με τον Παπαδιαμάντη, τον Καβάφη, τον Σεφέρη, τον Βιζυηνό, τον Ελύτη, τον Θεοτοκά,τονΣαμαράκηκαιτηνΚικήΔημουλάκαιπουσυνεχίζεταιδυναμικάμετηΔιδώ Σωτηρίου το 2026!
Θερμά συγχαρητήρια αξίζουν στον Γιάννη Δεμιρτζόγλου, Διευθυντή του Ζωγράφειου Λυκείου, και την Άσπα Χασιώτη, Γενική Διευθύντρια των Εκπαιδευτηρίων Ε.
Μαντουλίδη,καθώςκαισεόλουςόσοιεργάστηκανμεαφοσίωσηκαιστήριξαντη διοργάνωση αυτού του σπουδαίου και αποκαλυπτικού Συνεδρίου.
Ανανεώνουμε το ραντεβού μας για την άνοιξη του επόμενου έτους, στο 10ο Διεθνές ΜαθητικόΣυνέδριοΛογοτεχνίας,που,όπωςανακοινώθηκε,θαείναιαφιερωμένοστη μεγάλη Ελληνίδα λογοτέχνιδα Διδώ Σωτηρίου.
