Επιμέλεια: Ευθύμιος Χατζηϊωάννου.
Ανοιχτή επιστολή-κόλαφο για την γερμανική πολιτική ηγεσία με τίτλο «Στους φίλους μου Γερμανούς» έγραψε ο
πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ και πρώην Υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Ντομινίκ Στρος-Καν.
Στην επιστολή του αυτή ο ίδιος επικρίνει την Γερμανία και τους δορυφόρους της, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι “παραλίγο να πατήσουν το κουμπί της ανάφλεξης της Ευρωζώνης”.
Η ανοιχτή επιστολή του Ντομινίκ Στρος-Καν αναφέρει τα εξής:
«Ο Ολάντ άντεξε. Η Μέρκελ αντιμετώπισε όσους δεν ήθελαν με τίποτα την συμφωνία. Μπράβο τους! Η Συμφωνία έχει δυνατότητες να εφαρμοστεί και να απωθήσει -αν όχι να σβήσει- τους κινδύνους του Grexit. Δεν είναι αρκετό, αλλά είναι ενθαρρυντικό.
“Γυρνάμε την πλάτη στην αλληλεγγύη των πολιτών και ξοδεύουμε τις δυνάμεις μας σε εσωτερικές έριδες, κινδυνεύοντας να θέσουμε σε λειτουργία τον μηχανισμό ανάφλεξης της Ενωμένης Ευρώπης”
Ότι η ελληνική Κυβέρνηση υποφέρει από ερασιτεχνισμό και ότι οι προκάτοχοι ξεπέρασαν τα όρια κάθε αναποτελεσματικότητας, το προσμετρώ. Ότι η ομάδα των δανειστών, με επικεφαλής τη Γερμανία, έχει απηυδήσει από την κατάσταση, το καταλαβαίνω. Αλλά οι ηγέτες φάνηκε να επιδιώκουν μια ιδεολογική νίκη σε μια Κυβέρνηση της άκρας Αριστεράς, ακόμη και με κίνδυνο να διαλύσουν την Ενωση. Γιατί περί αυτού πρόκειται.
Με το να υπολογίζουμε περισσότερο τα δισεκατομμύριά μας, με το να αρνούμαστε μια δέσμευση για την ελάφρυνση του χρέους, με το να δείχνουμε την δυσαρέσκειά μας, αντί να μιλάμε για το μέλλον, με όλα αυτά γυρνάμε την πλάτη στην Ευρώπη, γυρνάμε την πλάτη στην αλληλεγγύη των πολιτών, για την οποία μιλάει ο Χάμπερμας. Ξοδεύουμε τις δυνάμεις μας σε εσωτερικές έριδες και κινδυνεύουμε να θέσουμε σε λειτουργία τον μηχανισμό ανάφλεξης.
“Όσοι δεν πιστεύουν στο μέλλον της Ευρώπης και είναι πολυάριθμοι, αυτοί τώρα χαίρονται με όλα, όσα συνέβησαν (σχετικά με τα μέτρα, που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα)”
Εδώ βρισκόμαστε αυτή την στιγμή. Μια λειτουργία της Ευρωζώνης, στην οποία εσείς, φίλοι μου Γερμανοί, ακολουθούμενοι από κάποιες χώρες της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας, θα επιβάλατε τον δικό σας νόμο, είναι απαράδεκτη για όλους εμάς τους άλλους…
Αλλά οι όροι αυτής της Συμφωνίας είναι εντελώς τρομακτικοί, για όσους πιστεύουν ακόμη στο μέλλον της Ευρώπης. Οσα συνέβησαν το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, είναι για μένα εντελώς αρνητικά – για να μην πω θανατηφόρα. Υπάρχουν βέβαια ορισμένοι, που δεν πιστεύουν στο μέλλον της Ευρώπης. Αυτοί τώρα χαίρονται, είναι πολυάριθμοι και ανήκουν σε δύο “σχολές”.
Η πρώτη “σχολή” περιέχει, όσους δεν βλέπουν μακριά. Οσους ο εθνικισμός τους εμποδίζει να δουν πέρα από τα σύνορα της πατρίδας τους και θέτουν ερωτήματα για την ίδια την ύπαρξη της Ευρώπης.
“Γιατί να μην συμφιλιώσουμε αυτούς που διχάζονται, πατωντας επάνω στις κοινές αξίες, που μοιράζονται από κοινού”;
Αλλά, ποιός ξέρει, τι είναι πραγματικά η Ευρώπη; Ποιός ξέρει την καταγωγή αυτής της ηπείρου; Μήπως γεννήθηκε στα ομηρικά έπη του 9ου αιώνα π.Χ.; Μήπως γεννήθηκε στα αναχώματα των πολέμων, όπου αναμείχθηκε το αίμα όλου του κόσμου, όπου αναμείχθηκαν όλα τα χρώματα, όλα τα όνειρα, όλες οι φιλοδοξίες; Μήπως γεννήθηκε στα λεπτομερή και μελετημένα κείμενα της Ευρωπαϊκής Ενωσης;
Σίγουρα βρισκόταν στο μυαλό του Εράσμου, ο οποίος το 1516 έγραφε: «Ο Αγγλος είναι εχθρός του Γάλλου, αποκλειστικά επειδή είναι Αγγλος, ο κάτοικος της Βρετάνης μισεί τον Σκωτσέζο, γιατί είναι Σκωτσέζος. Ο Γερμανός τροχίζει τα μαχαίρια για να επιτεθεί στον Γάλλο και ο Ισπανός και στους δύο παραπάνω. Αχ, ανθρώπινη διαστροφή και μόνο η επιφανειακή ποικιλία ονομασιών των χωρών τους αρκεί για να τους διχάσει! Γιατί να μην τους συμφιλιώσουμε επάνω στις κοινές αξίες, που μοιράζονται από κοινού;».
Η “σχολή” όσων στρέφονται προς τους “άλλους”, πιό δυτικά και δέχθηκαν να υποταχθούν
Υπάρχει και η δεύτερη “σχολή”, όσων βλέπουν πιο μακριά. Αυτοί μπορούν να δουν πιο μακριά από τα δικά τους σύνορα και στρέφονται προς τους άλλους, πιο δυτικά. Είναι εκείνοι, που δέχθηκαν να υποταχθούν. Αυτό υπήρχε στο μυαλό του Σιοράν, που το ουρλιαχτό του ηχεί ακόμη στα αυτιά μας: «Πώς να υπολογίζουμε στην αφύπνιση, στον θυμό της Ευρώπης; Η μοίρα της, ακόμη και οι θυμοί της, κρίνονται αλλού».
Τέλος, υπάρχει και η “σχολή”, στην οποία ανήκω, που δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους, ούτε στους μεν, ούτε στους δε. Σε αυτούς, λοιπόν, απευθύνομαι σήμερα. Στους Γερμανούς φίλους μου, που πιστεύουν στην Ευρώπη, που μαζί χτίσαμε άλλοτε. Σε αυτούς, που πιστεύουν, ότι υπάρχει η ευρωπαϊκή κουλτούρα. Σε αυτούς, που πιστεύουν, ότι οι χώρες διαμόρφωσαν μια κοινή κουλτούρα, που δεν μοιάζει σε καμιά άλλη.
“Η κοινή ευρωπαϊκή μας κουλτούρα προέκυψε μέσα από δεκάδες εκατοντάδες χρόνια, μέσα από διαδοχικές πληγές, από μεγαλείο επίσης, από πολέμους μεταξύ μας, ανάμεσα σε αδέλφια Ευρωπαίους”
Αυτή η κουλτούρα δεν είναι πιο πλούσια από άλλες, ούτε πιο δοξασμένη, ούτε πιο ευγενής, αλλά είναι μια κουλτούρα. Χτίστηκε με αυτό το ειδικό υλικό, που προέκυψε από το καμίνι, που αναμείχθηκαν ισότιμα το άτομο και το σύμπαν. Ενσαρκώνει αυτό, που ο Χάμπερμας αποκαλεί «αλληλεγγύη πολιτών», όταν γράφει, για παράδειγμα, πως «το γεγονός, ότι η θανατική ποινή εφαρμόζεται ακόμη σε άλλες χώρες δείχνει και μας θυμίζει, ότι υπάρχει μια ιδιαιτερότητα στην ευρωπαϊκή συνείδηση».
Αυτή την κουλτούρα κατέχουμε. Είναι μια μεγάλη ιστορία, μια γέννηση, που προέκυψε μέσα από δεκάδες εκατοντάδες χρόνια, μέσα από διαδοχικές πληγές, από μεγαλείο επίσης, από πολέμους μεταξύ μας, ανάμεσα σε αδέλφια Ευρωπαίους.
“Το πλαίσιο, μέσα στο οποίο επιβλήθηκε αυτό το τελεσίγραφο, δημιούργησε ένα καταστροφικό κλίμα”
Χρειάστηκε να ξεπεράσουμε τους ανταγωνισμούς μας,
απίστευτης αγριότητας, που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ. Δεν ξέρω, αν βγήκαμε πιο ενισχυμένοι από αυτές τις ευρωπαϊκές περιπέτειες, που συνεισέφεραν στην δημιουργία της ιστορίας του κόσμου. Γι’ αυτό, που είμαι πεπεισμένος, είναι, ότι αποκτήσαμε ένα δεδομένο για αλληλέγγυη κοινωνία. Η Ευρώπη είναι ο Μικελάντζελο, ο Σαίξπηρ, ο Ντεκάρτ, ο Μπετόβεν, ο Μαρξ, ο Φρόϋντ, ο Πικάσο…
Αλλά ο δαίμονας δεν είναι ποτέ μακριά και μας κάνει να γυρνάμε στις περασμένες περιπέτειες. Αυτό έγινε το περασμένο Σαββατοκύριακο και είναι καταστροφικό. Χωρίς να εξετάσω λεπτομερώς τα μέτρα, που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα για να ξέρω αν είναι καλοδεχούμενα, αποτελεσματικά, νόμιμα, εφαρμόσιμα, αυτό που θέλω να υπογραμμίσω εδώ, είναι, ότι το πλαίσιο, μέσα στο οποίο επιβλήθηκε αυτό το τελεσίγραφο, δημιούργησε ένα καταστροφικό κλίμα».
