Αύριο στην επέτειο γέννησης (18 Φεβρουαρίου 1883) του μεγάλου κρητικού και παγκόσμιου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη αξίζει να θυμηθούμε ορισμένα πράγματα και γεγονότα της ζωής του. Μιας ζωής δραματικής και συναρπαστικής, στην διάρκεια της οποίας, όπως αναφέρει ο ίδιος το ταξίδι και η εξομολόγηση με την πνευματική του δημιουργία, στάθηκαν οι μεγαλύτερες χαρές της ζωής του.
Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι μεγάλος συγγραφέας ως μυθιστοριογράφος, ποιητής, βαθύς φιλοσοφικός στοχαστής, θεατρικός συγγραφέας, δοκιμιογράφος, συγγραφέας καταπληκτικών ταξιδιωτικών κειμένων, δημοσιογράφος, μεταφραστής και εντυπωσιακός επιστολογράφος. Το έργο του έχει μεταφραστεί σε όλες τις γνωστές γλώσσες του κόσμου.
Υπάρχουν τρεις φορείς διάδοσης του έργου και διατήρησης της μνήμης του Νίκου Καζαντζάκη. Ανεξάρτητοι αλλά και συνεργαζόμενοι μεταξύ τους. Η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, το Μουσείο Καζαντζάκη και οι Εκδόσεις Καζαντζάκη.
Η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη με πρόεδρο τον ακαταπόνητο «δρομέα της καζαντζακικής φλόγας» Γιώργο Στασινάκη έχει ιδρύσει περίπου 130 παραρτήματα (επιτροπές) στις πέντε ηπείρους της γης.
Ο Καζαντζάκης υπήρξε και άνθρωπος της πράξης και της δράσης. Σε μια επιστολή του προς τη Γαλάτεια αναφέρει ότι αυτό που αξίζει είναι η πράξη. Η θεωρία απλά προετοιμάζει την πράξη. Άλλωστε ο Καζαντζάκης υπήρξε και πολιτικός με σημαντική δράση.
Ο Καζαντζάκης διετέλεσε γενικός διευθυντής στο Υπουργείο Περιθάλψεως με πρωθυπουργό τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Μετέφερε, περίπου 150.000 Έλληνες, που κινδύνευαν, από τον Καύκασο στην Ελλάδα. Διετέλεσε πρόεδρος σοσιαλιστικής κινήσεως και υπουργός στην κυβέρνηση Σοφούλη. Ακόμη μαζί με τον Γιάννη Κακριδή και τον Γιάννη Καλιτσουνάκη συνέταξαν την έκθεση της Κεντρικής Επιτροπής Διαπιστώσεως των ωμοτήτων των γερμανών ναζιστών στην Κρήτη. Για τις αποζημιώσεις που ακόμη περιμένουμε.
Στην Αθήνα, στις 15 και 16 Φεβρουαρίου 2018, έγινε Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «ο Νίκος Καζαντζάκης και η πολιτική», που οργανώθηκε από τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη στο αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης, μετά από πρόταση του προέδρου της Γιώργου Στασινάκη.
Το συνέδριο έγινε υπό την αιγίδα, την παρουσία και με εναρκτήριο χαιρετισμό του τότε Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου. Το συνέδριο έγινε με αφορμή την ανακήρυξη του 2017 ως έτους Καζαντζάκη και για τον εορτασμό των 30 χρόνων από την ίδρυση της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη.
Τα πρακτικά του συνεδρίου, εκδόθηκαν από τις Εκδόσεις Καστανιώτη, σε ένα καλαίσθητο τόμο με την επιμέλεια της Ιωάννας Σπηλιοπούλου καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και του βραβευμένου συγγραφέα Νίκου Χρυσού.
Για τον Καζαντζάκη αρκούσαν 9 χρόνια (1948-1957) πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, λογοτεχνικής αφοσίωσης και έμπνευσης για τη συγγραφή των σπουδαίων μυθιστορημάτων του, που τον καθιέρωσαν, προς το τέλος της ζωής του, ως παγκόσμια γνωστό συγγραφέα. Όλα έγιναν στην Αντίμπ στη Γαλλία, στην Αντίπολη που ίδρυσαν οι Έλληνες, οι Φωκαείς. Στην Αντίπολη ο Καζαντζάκης έγραψε τα εξής έργα: ο Καπετάν Μιχάλης, ο Χριστός Ξανασταυρώνεται, ο Τελευταίος Πειρασμός, Τόντα Ράμπα και ο Φτωχούλης του Θεού. Ένα από τα πιο γνωστά αριστουργήματα του το Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά το έγραψε στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στην Αίγινα.
Η εμφάνιση του μεγάλου Νίκου Καζαντζάκη στα ελληνικά γράμματα υπήρξε μια τομή και ένα φωτεινό άστρο στον ορίζοντα. Ήταν και είναι μια σπάνια και μοναδική παρουσία. Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι ένας ξεχωριστός συγγραφέας και άνθρωπος. Όπως ακριβώς τον αισθάνεται ο κάθε απλός πολίτης. Όπως θα τον αξιολογούσε και ο Αριστοτέλης, που ως μαθητής του Πλάτωνα θα του αναγνώριζε την καθαρότητα και τον βαθύ στοχασμό του πνεύματος αλλά θα πρόσθετε και την άμεση και αληθινή σχέση με την καθημερινή ζωή και πράξη του τόσο σημαντικού αυτού ανθρώπου και συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη.
Σήμερα οι Έλληνες τιμούν την επέτειο της γέννησης του μεγάλου συγγραφέα που είναι παιδί της Κρήτης και της Οικουμένης. Γνωρίζουν οι Έλληνες ότι ο Νίκος Καζαντζάκης με τα έργα του έκανε γνωστό τον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό στα πέρατα του κόσμου μας.
Καθημερινά γράφεται και ακούγεται το όνομα του και το έργο του που ταυτίζονται με την πίστη και τον έρωτα προς την ελευθερία, όχι μόνο από τους ανθρώπους του πνεύματος αλλά και από τους απλούς αγωνιζόμενους συνανθρώπους μας.
Ο Νίκος Καζαντζάκης λίγο πριν φύγει από τη ζωή στο Νοσοκομείο του Φράϊμπουργκ στη Γερμανία, ασφαλώς θα έσφιξε το χώμα της κρητικής γης που πάντα κουβαλούσε μαζί του. Υπάρχει η σχετική δική του αναφορά στον πρόλογο της Αναφοράς στον Γκρέκο. Άλλωστε το πνεύμα του έργου του συνταυτίζεται με την αγωνιστική παράδοση της Κρήτης. Θα αναπόλησε την Οδύσσεια της ζωής του, το ποιητικό του έπος «Οδύσεια», που τόσο πολύ αγάπησε και θα ξαναθυμήθηκε τα μυθιστορήματα του, που του χάρισαν παγκόσμια φήμη και αναγνώριση.
Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι ένας μύθος και ένας θρύλος του Ελληνισμού. Ανήκει σε όλους τους Έλληνες. Ανήκει όμως και σε όλους του ανθρώπους. Με τα έργα του παραμένει μεταφυσικός συνομιλητής με την σαρανταπληγιασμένη, όπως θα έλεγε ο ίδιος, καθημερινή ηρωική πορεία του ανθρώπου όπου γης.
Ο Πήτερ Μπιν, ο εγκυρότερος αναλυτής του καζαντζακικού έργου προβλέπει και μας λέει ότι ο Καζαντζάκης θα διαβάζεται και στους αμέσως προσεχείς αιώνες. Για το μετέπειτα, εμείς λέμε έχει ο Θεός!
Σήφης Μιχελογιάννης,
πρώην Βουλευτής Χανίων, Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη
