Μια ολωσδιόλου απρόσμενη συνάντηση με τον επιστήμονα-ερευνητή και συγγραφέα Δρα Κρίστη Χαράκη

 

Γράφει ο Μάριος Μιχαηλίδης.

 

Η περιδιάβαση στο διαδίκτυο, για τους πολλούς, είναι σωτήρια διέξοδος από την μοναξιά και τα παρεπόμενά της. Αυτό πάντοτε το σέβομαι, παρ’ ότι προσωπικά το αποφεύγω.  Ωστόσο, πολύ διαφορετικό είναι το ζήτημα για εκείνους που ασχολούνται σοβαρά με την έρευνα και, εκτός των άλλων, καταφεύγουν στο διαδίκτυο, διαθέτοντας πάντοτε την εντιμότητα να αναφέρουν τις πηγές τους. Μάλιστα, εξ όσων γνωρίζω, όσοι αντλούν στοιχεία από δημοσιευμένες/αναρτημένες στο διαδίκτυο εργασίες, είναι υποχρεωμένοι, εκτός από την πηγή-ηλεκτρονική δ/νση, να αναγράφουν και την ένδειξη «τελευταία επίσκεψη + ημερομηνία». Κι ακόμη, για να αποφεύγεται η λογοκλοπή και η κλεψιτυπία, έχει επινοηθεί από διάφορα πανεπιστήμια και άλλους εκπαιδευτικούς οργανισμούς ένα σύστημα ελέγχου, το “Tern it in”, που δεν αφήνει περιθώρια στους οκνηρούς και τους πονηρούς να οικειοποιούνται τον ερευνητικό και τον συγγραφικό μόχθο των άλλων.

Πολύ πρόσφατα, αναζητώντας σοβαρές πληροφορίες για την οικονομική κρίση που χτύπησε πολλές χώρες, χωρίς καλά να το καταλάβω άνοιξα μια ιστοσελίδα[1] και, ώ του θαύματος, βρέθηκα μπροστά σε μια έκπληξη. Τρεις επιστήμονες-ερευνητές από διαφορετικά πανεπιστήμια, σε κείμενό τους να σχολιάζουν επαινετικά την εργασία του κύπριου επιστήμονα-ερευνητή Δ/ρος Κρίστη Χαράκη με θέμα «Η Οικονομική κρίση» και με υπότιτλο «Εκεί που η κοινωνιολογία γράφεται από στυγνούς λογιστές». Και το πολύ ενδιαφέρον, να επιμένουν στον χαρακτηρισμό που αποδίδει ο κύπριος επιστήμονας στη σημερινή κατάσταση που ταλανίζει κυρίως τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, ότι, δηλαδή, πρόκειται για πνευματική και ηθική κρίση του πολιτισμού μας[2].

Το πιο σημαντικό όμως ήταν το γεγονός ότι τον Κρίστη Χαράκη θα τον συναντούσα στο εξαιρετικό από κάθε άποψη, όπως αποδείχτηκε, 45ο Συνέδριο της ΠΕΦ (Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων), στο οποίο είχε προσκληθεί για να μιλήσει υπό την ιδιότητα του προέδρου της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού “Βασίλης Μιχαηλίδης”, θέση που κατέχει από το 2χχχχχ.

Η συνάντησή μας εξελίχθηκε πολύ σύντομα σε μια ειλικρινή αμοιβαιότητα συναισθημάτων και εκτίμησης. Όταν του μίλησα για το κείμενό του σχετικά με την οικονομική κρίση και την επιθυμία της «Ελληνικής γνώμης» να το φιλοξενήσει στις σελίδες της, η αντίδρασή του ήταν άμεση και πολύ θετική. Μάλιστα, προθυμοποιήθηκε να μου παραδώσει και το «Μανιφέστο» της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού, για την κρίση που κτύπησε την Κύπρο και τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, κείμενο που έγραψε ο ίδιος και ασμένως το προσυπέγραψαν τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου.

Σήμερα, η Ελληνική Γνώμη έχει τη χαρά και την τιμή να δημοσιεύει τα δύο αυτά κείμενα, εκφράζοντας άπειρες ευχαριστίες στον Δρα Κρίστη Χαράκη.

 

[1] Journal of Management Policies and Practices December 2014, Vol. 2, No. 4, PP. 113-128 ISSN: 2333-6048 (Print), 2333-6056 (Online) Copyright © The Author(s). 2014. All Rights Reserved. Published by American Research Institute for Policy Development DOI: 10.15640/jmpp.v2n4a6 URL: http://dx.doi.org/10.15640/jmpp.v2n4a6

[2] According to Dr. Kr. Harakis (2013 a; 2013 b) the crisis in Cyprus is a “culture crisis, behavioral crisis of reciprocity and solidarity, crisis of the European integratio, where the trend of Bankruptcy of values cover the whole spectrum of the European globalisation… chaotic behaviours of bankruptcy of values that develop without restrictions by cultural criteria and cover the entire polymorph spectrum of internationalised societies.

(Ακολουθούν τα δύο κείμενα)

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

ΕΚΕΙ ΠΟΥ Η ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΓΡΑΦΕΤΑΙ ΑΠΟ

ΣΤΥΓΝΟΥΣ ΛΟΓΙΣΤΕΣ

 

Του Δρος Κρίστη Χαράκη

 

 

 

                                                                                «Για μια Ευρώπη των Ανθρώπων» [1]

 

 

«Κυρίες και κύριοι,

Τι είναι η ληστεία μιας τράπεζας

μπροστά στην ίδρυσή της;»[2]

 

Η έννοια της κοινωνίας, από την εποχή του Αριστοτέλη, ήταν σχεδόν ταυτόσημη με την έννοια του κοινωνικού συστήματος[3]. Το αριστοτελικό περικλειόμενο σύστημα οδήγησε στην προσέγγιση της πολιτικής κοινωνίας (societas civilis), κάτι που οριοθετούσε τον τρόπο ζωής μιας πόλης-κράτους, και ως γενική έννοια επιβίωσε με εξελεγκτική τυπολογική σύνθεση στην ευρωπαϊκή παράδοση μέχρι περίπου το 1800. Ενώ, το μοντέλο της αρχαίας αθηναϊκής κοινωνίας είναι κατασκευασμένο με όρους-κλειδιά: άμεση δημοκρατία, εμπλοκή του πολίτη στα πολιτικά δρώμενα, ισηγορία, διάλογος, σεβασμός της αρχής της πλειοψηφίας αλλά και το «ευθύνα» επί των δρώμενων, στη societas civilis συνίσταται το πολιτικό φαινόμενο ως ένα κοινωνικό φαινόμενο, όχι από την ιδιαίτερη ουσιαστική φύση του, αλλά από την ειδική του διάσταση.

 

Στο σύγχρονο κράτος της βιομηχανικής οικονομίας, η κυριαρχική θέση σε μια κοινωνία μετακινήθηκε από τα «πολιτικά» στα «κομματικά», και ο «πολιτισμός» στην «οικονομία». Σε κάθε κοινωνικό φαινόμενο υπάρχει κομματική δυνητικότητα, με οικονομικές προεκτάσεις ή αντίκτυπους, και το κοινωνικοπολιτικό φαινόμενο μιας χώρας –  έστω της Κύπρου – εξετάζεται ως ένα οικονομικό σύστημα, μέσα στις συμπεριφορές ενός μεγαλύτερου υπερ-συστήματος στο οποίο ανήκει.

 

Με καθαρά οικονομικά κριτήρια, μια οικονομική κρίση αντιμετωπίζεται λογιστικά, με ψυχρούς αριθμούς από τους διάφορους οίκους αξιολόγησης[4]. Η διαδικασία αξιολόγησης μιας χώρας, δίνει βαρύτητα στην πιστοληπτική ικανότητά της[5]. Είναι φανερό ότι τα πραξεολογικά συστήματα ελέγχου των δανειστών δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη διασφάλιση της επιστροφής του δανείου και του αντίστοιχου κόστους του σε συνθήκες μικρότερου ρίσκου, ενώ τα συστήματα δανειζόμενων ενδιαφέρονται να πληροφορηθούν για σενάρια που βοηθούν την προσαρμογή των εσωτερικών τους διαδικασιών και δραστηριοτήτων στη βάση των προτύπων της πιστοληπτικής τους ικανότητας.

 

Έτσι, με οικονομικά κριτήρια, οι κοινωνίες αξιολογούνται ως οικονομίες ανάλογα (α) με μια «κινούμενη» πιστοληπτική ικανότητα που διαθέτουν, και (β) με το τεκμήριο του προγραμματισμού τους. Με κριτήρια, όμως, ενός βαθύτερου στοχασμού, που δίνει βαρύτητα στην αξία του ανθρώπου αλλά και ενός επιστημολογικού προβληματισμού, που εισάγει την “τοπολογία των ανοικτών συνόλων” στις κοινωνικές συμπεριφορές, μια οικονομική κρίση δεν περιορίζεται μόνο σε μεταβλητές οικονομικών κριτηρίων, αλλά επεκτείνεται και σε κάποιες μεταβλητές με λανθάνουσες, ωστόσο θεμελιακές πολιτικές, ψυχο-κοινωνικές και κοινωνικές λειτουργικές παραμέτρους. Με βάση αυτή τη θεώρηση, η ηθική και πνευματική κατάπτωση του σύγχρονου ανθρώπου οδηγεί σε κατάπτωση της σύγχρονης κοινωνίας, που καταναλώνει «αγαθά» – με παραπλανητικά μηνύματα (πολιτικά και οικονομικά) που βομβαρδίζουν το κοινωνικό σύνολο – τα οποία υποβαθμίζουν τις αξίες, εκείνα δηλαδή που «επισκευάζονται» για να δίνουν προνομιακή κατεύθυνση στις απαξίες.

 

Χαρακτηριστικά, η κρίση του 21ου αιώνα άρχισε με κρίσεις πνεύματος και υποβάθμισης αξιών· η πνευματική πτώχευση του ανθρώπου και του κοινωνικού του σχηματισμού a prioria posteriori οδήγησε το κοινωνικό σύμπλεγμα σε ηθική, ψυχική, κοινωνική και οικονομική πτώχευση. Έτσι, η οικονομική κρίση δε συλλαμβάνεται απλώς ως κρίση του οικονομικού συστήματος, αλλά ως μια ευρύτερα λειτουργική κρίση σε διανυσματικούς χώρους αλυσιδωτών αλληλεπιδράσεων των κοινωνικών και ψυχικών συστημάτων, που επηρεάζουν το όλο κοινωνικό σύμπλεγμα.

 

Η υποβάθμιση πραξεολογικών συστημάτων ελέγχου διαδικασιών, σε σχέση με την πτώχευση του ανθρώπινου πνεύματος και την ψυχο-πνευματική εξαθλίωση του ανθρώπου και των συστημάτων λήψης αποφάσεων, όταν μετατίθεται σε οικονομικά μεγέθη και κριτήρια κλειστών επιλογών και περιορισμού διαλεκτικής δυνατότητας της σκέψης οδηγεί στη λεγόμενη οικονομική κρίση.  Στο βάθος της, όμως, είναι πνευματική κρίση αξιών. Με την κίνηση του απαξιακού χρόνου [εξέλιξης απαξιών] απομακρύνεται συνεχώς η αυτόνομη τάξη από μια κοινωνία, αλλά και ο ορθολογισμός εφαρμογής της αξιακής δυναμικής στα κοινωνικά και ψυχικά συστήματα. Η σχέση της λεγόμενης οικονομικής κρίσης με ένα βαθύτερο χαοτικό πεδίο κινούμενων απαξιών οδηγεί σε διαδικασίες μη ορθολογικών επιλογών, κάτι που περιορίζει το ενδεχόμενο μιας ευκαιρίας ανάκαμψης των πραξεολογικών συστημάτων ελέγχου με ανοικτό το ανθρώπινο πνεύμα.

 

Καταληκτικά, μια κρίση οικονομιών μετατοπίζει το κέντρο βάρους σε μια κρίση αξιών και, αντιστρόφως, μια κρίση αξιών μεταθέτει το κέντρο βάρους σε μια κρίση οικονομιών. Η μαζική ψυχο-κοινωνική απόγνωση και η οικονομική εξαθλίωση αναπτύσσουν μια δυναμική στρεβλωτικών συμπεριφορών και «αντιστροφής κοινωνικών λειτουργιών», ένα, δηλαδή δυσλειτουργικό σύστημα – «παρακλάδι» εντροπίας των ψυχικών και κοινωνικών συστημάτων. Οι χαοτικές συμπεριφορές καταδεικνύουν μια πραγματική κοινωνία υπό κατάπτωση σε ασύμπτωτη σχέση με το περιβαλλοντικό αξιακό γίγνεσθαι.

 

Για τη σαφέστερη κατανόηση της πολυδιάστατης συμπεριφοράς αλληλεπιδράσεων των συστημάτων σε καταστάσεις κρίσεων, η κατασκευή ενός «τοπολογικού συμπλέγματος» G δείχνει τις εξελικτικές αναδράσεις των μεταβλητών, στη βάση μιας λογικής ακολουθίας των οικονομικών συμπεριφορών, σε σχέση με την αξιολόγηση (τα όρια) που δίνουν οι διάφοροι οίκοι αξιολογήσεων. Η σύγκλιση των συμπεριφορικών ακολουθιών είναι a priori δυναμική, πολύπλοκη και συνεχής, και δεν περιορίζεται μόνο σε οικονομικά κριτήρια, αλλά επεκτείνεται και στην παραγοντική μελέτη των αναδραστικών συμπεριφορών, όχι μόνο των διαφόρων οικονομιών, αλλά και των πολιτικών, κοινωνικών και ψυχο-κοινωνικών συστημάτων. Κατά ακολουθία, ένα συντεταγμένο τοπολογικό ανθρώπινο σύμπλεγμα G ως παραγοντική τοπολογία (G, +) αποκαλύπτει την πολυπλοκότητα ενός υποδοχέα αλληλεπιδράσεων με συσχετισμούς  από τις σχέσεις προόδου (σύμπλεγμα G1 εν G) και από τις σχέσεις πτώχευσης (σύμπλεγμα G2 εν G) μιας κοινωνίας. Κυρίως, όμως, είναι μια θεωρία «τρόπου», «τροπολογία» από το G1 (πρόοδος κοινωνίας Α) εν G2 (πτώχευση κοινωνίας Β), και αντιστρόφως, που πραγματικά εκφράζει την πολυπλοκότητα της κρίσης του καπιταλιστικού διεθνοποιημένου ευρωπαϊκού συστήματος των δύο ταχυτήτων.

 

Στη βάση της παραπάνω ρασιοναλιστικής προσέγγισης των οίκων αξιολόγησης, οι κοινωνίες μεγάλης πιστοληπτικής ικανότητας διαθέτουν per se ενισχυμένες τάσεις ευέλικτης οικονομικής ανάπτυξης, που οδηγούν την πολιτεία στον χώρο και στον χρόνο με τάσεις αυτοπραγμάτωσης προς «κοινωνική ευταξία» και «οικονομική ευρωστία»[6]. Από την άλλη, κοινωνίες μικρής πιστοληπτικής ικανότητας παρουσιάζουν αδυναμία ανάπτυξης, με πτωχευτικές οικονομικές τάσεις, οι οποίες προκαλούν λειτουργική αποδυνάμωση και ψυχο-κοινωνική επιδείνωση των ποικίλων κοινωνικών υποσυστημάτων, με «τάσεις προς εντροπία», κάτι που μπορεί να δει κανείς ως ψυχο-κοινωνική και οικονομική χαοτική αταξία, που μετατρέπει το πολιτειακό σύστημα οικονομικά και πολιτικά ελεγχόμενο, και ανοικτό για εκμετάλλευση στις εύρωστες δανειοδοτικές κοινωνίες.

Το διάγραμμα 1, δείχνει τις «τοπολογικές συντεταγμένες» των σχέσεων οικονομικών και ψυχο-κοινωνικών συμπεριφορών, που προκύπτουν από μια σχέση ακολουθιών, στη βάση των ορίων αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, και του κόστους δανεισμού μιας κοινωνίας στη διάσταση του χρόνου.

Διάγραμμα 1.- Δυναμικό τοπολογικό σύμπλεγμα της αναδραστικής εξέλιξης στη συμπεριφορά  δανειστών↔δανειζόμενων σε περίοδο οικονομικής κρίσης 

 

Με το ανθρώπινο σύμπλεγμα (G1 εν G)  αποδίδονται αρχικά οι συνεχείς σχέσεις, όπου οικονομίες με ανοδικές τάσεις ανάπτυξης (υψηλής πιστοληπτικής ικανότητας και ορθολογικού προγραμματισμού) δανείζονται εκεί που χρειάζονται με μικρότερο κόστος αποπληρωμής. Αντίθετα, με το (G2 εν G), αποδίδονται οι σχέσεις στις οικονομίες με πτωτικές τάσεις (μικρής πιστοληπτικής ικανότητας και αμφισβητούμενου προγραμματισμού εξόδου από κρίσεις), οι οποίες a priori έχουν ένα κατά αντιστοιχία κόστος δανείου – αν εγκριθεί να το πάρουν – πολύ μεγαλύτερο, από ό,τι έχουν οι πρώτες. Καταληκτικά, σε αυτό το «σύμπλεγμα οικονομικού δανεισμού», οι πρώτες κοινωνίες μετατρέπονται σε «κυβερνώντες», ως δανειστές στις δεύτερες, τις «κυβερνώμενες». Και, από εδώ, ξεκινά με κούρσα δύο ταχυτήτων η Ευρώπη της δόξας του κεφαλαίου στο Βορρά, και η Ευρώπη της πτώσης, της απαξίωσης του ανθρώπου και των νοικοκυριών, στο Νότο.

Όταν λέμε ότι οι χώρες του Νότου παίρνουν με «μεγαλύτερο κόστος» το δάνειο, το «μεγαλύτερο» είναι έννοια ευρύτερη από ένα συγκριτικό χρηματικό κόστος ενός δανείου μεταξύ οικονομιών, διότι αρκετές φορές σημαίνει και μια πραγματική εκχώρηση δικαιωμάτων παρέμβασης τρίτων στην εθνική κυριαρχία ενός κράτους, αλλά και μια εκκίνηση, που μεταφέρει την οικονομική κρίση σε πραγματική κρίση πολιτισμού, που καλύπτει το σύνολο των διεθνοποιημένων κοινωνιών. Στη βάση αυτή, οι ευρωπαϊκές οικονομίες, με το τριπλό Α, αναπτύσσονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα «ηγεμονικού χαρακτήρα»· αυτό, δεν θεμελιώνεται μόνο στη δική τους τάξη [των δικών τους δηλαδή χώρο και χρόνο με τον μικρό σε κόστος δανεισμό], αλλά και στις προεκτάσεις εκμετάλλευσης, με την αταξία «εκτός συνόρων», που προκαλείται ή/και προκαλούν στις άλλες επιβαρυμένες οικονομίες, της ίδιας ευρωπαϊκής οικογένειας, με κλίμακα αναφοράς C και D[7]. Οι τελευταίες παρουσιάζουν πολύπλοκες μορφές χρεοκοπίας, και αντικατοπτρίζουν άμεσα το μάλα της οικονομικής κρίσης, που επιβάλλουν οι πρώτες  με ποικίλα σχέδια λιτότητας όπως: περικοπές στους κατώτατους μισθούς του ιδιωτικού τομέα, και στις συντάξεις, απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, αυξήσεις της φορολογίας, ιδιωτικοποιήσεις, ακόμη και ακραία σενάρια παράνομων παρεμβάσεων σε οικονομίες και καταθέσεις απλών πολιτών.

Καταληκτικά, πρόκειται για κρίση πολιτισμού, συμπεριφορική κρίση της αρχής της αμοιβαιότητας και της αλληλεγγύης, κρίση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, όπου οι τάσεις πτώχευσης αξιών καλύπτουν ολόκληρο το φάσμα της ευρωπαϊκής παγκοσμιοποίησης. Έτσι, το σημείο καμπής μεταξύ τάξης και χάους, δεν παρουσιάζεται μόνο με συγκεκριμένη αναφορά οικονομικών κριτηρίων, στη βάση, δηλαδή, των πολλαπλών περιβαλλοντικών οικονομικών ταχυτήτων· στο ίδιο σημείο, οι χαοτικές συμπεριφορές πτώχευσης αξιών που αναπτύσσονται χωρίς περιορισμούς με πολιτισμικά κριτήρια, και καλύπτουν ολόκληρο το πολύμορφο φάσμα των διεθνοποιημένων κοινωνιών.

Επισημαίνεται στο στάδιο αυτό, με μαθηματική λογική, ότι οι όποιες νέες πρωτογενείς ή/και δευτερογενείς μεταβλητές ενός ανθρώπινου συμπλέγματος από τον χώρο του αυτόνομου πολιτισμού Gx, αποτελούν μια τετμημένη όψη συντεταγμένων συμπεριφορών που εισρέουν, με αυτοαναφερόμενες παρεμβολές αξιών/ απαξιών, στο (G, +), ως (Gx εν G), και οδηγούν την εξαρτώμενη τεταγμένη όψη των εξελικτικών τάσεων μιας κοινωνίας στον χώρο της δυναμικής των κοινωνικοοικονομικών και πολιτισμικών συμπεριφορών. Ο χώρος του «πολιτισμικού κεκτημένου» βάλλεται ανεπανόρθωτα. Το τοπολογικό πολιτισμικό σύμπλεγμα (Gx, +), του ευρωπαϊκού πολιτισμικού κεκτημένου, συλλαμβάνεται ταυτόχρονα σε παραγοντικές τοπολογίες (Gx εν G) και (G εν Gx), όπου με αυτοαναφορές λογιστικών εισροών ένα υπό διωγμό πολιτισμικό σύμπλεγμα Gx παράγει αναδραστικές εξελίξεις στο G, και αναπαράγει ακόμη και την εξέλιξη του G, μέσα από τις δυναμικές επεμβάσεις των οικονομικών συστημάτων. Την ίδια στιγμή, ο πολιτισμός περνά μέσω άλλων παραγοντικών τοπολογιών (G1, G2,…Gn εν Gx), όπου αποδυναμώνεται η εξελικτική του αυτονομία. Έτσι, προκαλούνται πολύπλοκες αλυσιδωτές επιδράσεις συμπεριφορικών αλλαγών σε ένα κοινωνικό σύμπλεγμα, καθώς και στο όλο διεθνοποιημένο σύστημα της παγκοσμιοποίησης του πολιτισμού της γηραιάς ηπείρου.

Το διάγραμμα 2, δείχνει πιο κάτω πώς λειτουργούν οι πραγματικές, συνεχείς και νοηματικές συμπεριφορικές καταστάσεις μεταξύ των υποσυστημάτων και υπό-υποσυστημάτων, που συναντά κανείς ως παραμορφωτικές τάσεις «συμπεριφορικής τροπικότητας» του Ευρωπαίου πολίτη, στην εξέλιξη των κοινωνιών μας.

 

Διάγραμμα 2.- Η δυναμική μιας εξέλιξης ελικοειδούς φθοροποιού συμπεριφορικής διαδικασίας, που οδηγεί σε εντροπία τα κοινωνικά συστήματα

 

Η φθοροποιός διαδικασία στο κοινωνικό σύστημα, που φαίνεται από εξελικτικές αναδράσεις των άκαμπτων και «αγκυλωτών διεγέρσεων» και των κινούμενων αλληλοεπηρεαζόμενων παρενεργειών, είναι το αναμενόμενο αποτέλεσμα μιας φθίνουσας κοινωνικής κατάστασης, που κατευθύνεται αποκλειστικά όταν η λογική των λογιστών «ταυτίζεται» με κοινωνική λογική, είτε αυτοί λέγονται Euro-group, είτε Τρόικα, ή και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Οι ατομικές και μαζικές συμπεριφορικές τάσεις αντικοινωνικής συμπεριφοράς, αποτελούν τα νοηματικά συστήματα διχοτομικών καταβολών, τα οποία δεν δρουν, αλλά αναδρούν ως δισήμαντες μεταβλητές, χωρίς περιορισμό, και χωρίς όρια λογικής, οικοδομώντας την αυριανή «ανεξέλικτη» ευρωπαϊκή κοινωνία. Και, με «μαθηματική αφαίρεση», διαπιστώνει κανείς ότι, την ίδια στιγμή, που η κάθε μεταβλητή επηρεάζει δυναμικά το όλο κοινωνικό σύμπλεγμα, επηρεάζεται και από το σύνολο των αλληλεξαρτώμενων στοιχείων του όλου, των υπολοίπων μεταβλητών, και της αναδραστικής εξέλιξης, που οδηγεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο στο φαινόμενο της εντροπίας.

Η φωνή της διαμαρτυρίας μπορεί να φτάνει μακρύτερα, όμως, από τις πλατείες μιας χώρας, προσβάλλοντας συστημικά εκείνη την «κλίμακα αξιών» και τις λογιστικές αποφάσεις του Euro-group, που χωρίζει χώρες και λαούς σε αντιμαχόμενες πλευρές[8]. Ο Charles Baudelaire[9], με το διαχρονικό ποίημά του, Άβελ και Κάιν,  προτρέπει τον αφορισμένο συγγενή της ευρωπαϊκής κοινότητας, τον Ισπανό, τον Ιταλό, τον Κύπριο, τον Έλληνα να περάσει μέσα από τον συμβολικό θεολογικό κόσμο της υποταγής και να γίνει σύμβολο εξέγερσης των καταπιεσμένων, και της αποκατάστασης της αξιοπρέπειάς τους,

 

«Race de Caïn, au ciel monte/ Et sur la terre jette Dieu!».

[1] Από διαδήλωση στη Μαδρίτη μετά από τα εξωφρενικά και ανελαστικά διλήμματα Ευρώπης προς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 

[2] Μπέρτολτ Μπρεχτ, Η όπερα της πεντάρας.

 

[3] Βλ. Αριστοτέλη, Πολιτικά 1252α: 5-6.

 

[4] Οι οίκοι αξιολόγησης (credit rating agencies) είναι εταιρείες που αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα μια χώρας, μιας εταιρείας ακόμη και ατόμων. Η αξιολόγηση αυτών των οίκων αναφέρεται στο κατά πόσο μπορούν να ανταποκριθούν στις δανειστικές υποχρεώσεις, κάτι που θεωρείται μεγάλης σημασίας για τους επενδυτές και για το ρίσκο των δανειστών. Χαρακτηριστικοί είναι οι οίκοι: Moody’s, Standard & Poor’s και Fitch. Η αναφορά στο 3Α (ΑΑΑ) επισημαίνει την πιο υψηλή πιστοληπτική ικανότητα, ενώ η αναφορά Ι για τους πρώτους και D για τους άλλους δύο αντίστοιχα σημαίνει Χρεωκοπία.

 

[5]Η οικονομία μιας χώρας αξιολογείται στη βάση δύο τουλάχιστον παραμέτρων πιστοληπτικής καταλληλότητας: (α) το βαθμό επικινδυνότητας των διαφόρων πιθανών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της, και (β) τον χρηματοοικονομικό κίνδυνο, που θα μπορούσε να προκύψει από έναν εγχειρηματικό προγραμματισμό.

[6] Με τα εισαγωγικά υποδεικνύεται η απουσία νομοτέλειας στα ανθρώπινα συστήματα. Επισημαίνεται, επίσης, ότι σε καμία περίπτωση μια κοινωνία που τείνει σε κοινωνική τάξη έχει κατ’ ανάγκη  και αξιακή τάξη.

 

[7] Βλ. σχετικό Ramonet Ignacio (συντάκτης και διευθυντής της Ισπανικής έκδοσης της “Le Monde diplomatique”), Η Ελλάδα ευρωπαϊκό προτεκτοράτο (μετάφραση Καϊμάκη Βάλια), στο περιοδικό «Σύγχρονη Εκπαίδευση», τεύχος 168, Ιαν.-Μαρτ. 2012,  σελ. 12-15.

[8] Πολύ χαρακτηριστικός είναι ο μύθος της πρώτης αδελφοκτονίας όπως έχει ερμηνευθεί σε μια συλλογή μύθων της Κροκαβίας που ανθολόγησε ο Πολωνός εθνογράφος Όσκαρ Κόλμπεργκ, «Ο Άγγελος διέταξε τον Κάιν να δουλεύει σε όλη του τη ζωή όχι μόνο για τα δικά του παιδιά αλλά και για τους απογόνους του Άβελ…» [βλ. Stanislaw Ossowski, Η ταξική Δομή στην κοινωνική συνείδηση», εκδ. Κάλβος 1984, σελ. 42].

 

[9] Ο Charles Pierre Baudelaire (1821–1867) ήταν Γάλλος ποιητής με αξιόλογο έργο ως δοκιμιογράφος και κριτικός τέχνης. Με το έργο του «τα Άνθη του κακού» (les Fleurs du mal) έδωσε μια παρορμητική έκφραση των αλλαγών από την ομορφιά της φύσης στη μοντέρνα βιομηχανοποίηση των Παρισιών του 19ου αιώνα. Το πρωτότυπο στυλ της γραφής του, τόσο σε πρόζα όσο και σε ποίηση, επηρέασε μια γενεά ποιητών, όπως τους Paul Verlaine,  Arthur Rimbaud και τη Stéphane Mallarmé. Ο Baudelaire πιστώνεται με την επινόηση του όρου modernité, που ορίζει τη φευγαλέα και εφήμερη εμπειρία της ζωής σε ένα αστικό μητροπολιτικό κέντρο όπως το Παρίσι, και την ευθύνη της τέχνης να συλλάβει αυτή την εμπειρία.

Εταιρεία Λογοτεχνών Λεμεσού                 

                           ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

 

ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

 

 

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ 18ης Μαρτίου 2013*

 

Εμείς, οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, διακηρύττουμε δημόσια την καταπάτηση των θεμελιακών δικαιωμάτων των λαών του Νότου,
από αλλοτριωμένους ευρωπαϊκούς θεσμούς των κυβερνήσεων του Βορρά,
που προκαλούν, με στρατηγική ντιρεκτίβων, την ψυχική, ηθική και πνευματική κατάπτωση του ανθρώπου και των ανθρωπίνων ευρωπαϊκών κοινωνιών.

Η ατομική υποβάθμιση αξιών γίνεται κοινωνική και οικονομική εξαθλίωση, και ως μια φθοροποιός δυναμική αναπτύσσεται infestis signis [κατά μέτωπο] στο όλο κοινωνικό σύμπλεγμα, κάτι που ισχύει και αντιστρόφως, όταν η οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση προκαλεί απαξίωση των θεσμών και υποβάθμιση των αξιών.

Γι αυτό, καταγγέλλουμε ως «ύβριν»:

  1. Την υποβάθμιση των αξιών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, που οδηγεί από την οικονομική στην πνευματική φτώχεια του ίδιου του Ανθρώπου, όχι μόνο του ανθρώπου του Νότου αλλά και του Βορρά, ιδιαίτερα, όταν οι πτωχευμένοι από αξίες θεσμοί οδηγούν, ελέγχουν και κατευθύνουν την πτώχευση στις σχέσεις μεταξύ των συστημάτων ή και του όλου κοινωνικού ευρωπαϊκού συμπλέγματος
  2. Τις εκβιαστικές μεθοδεύσεις αντιμετώπισης της κρίσης οικονομιών από το Euro-group, που μετατοπίζουν το κέντρο βάρους από την αρχή της αλληλεγγύης σε κρίσεις αξιών στο όλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα
  3. Τη στυγνή λογική των λογιστών, που καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα, με παράνομα κουρέματα εγγυημένων από την ΕΕ καταθέσεων, κάτι που αγγίζει στοχευμένα την πτώχευση των οικονομιών μικρών κρατών, όπως η Κύπρος, αλλά και την πτώχευση των ηθικών κανόνων και αξιών ολόκληρης της ευρωπαϊκής οικογένειας
  4. Την υποβάθμιση των κεκτημένων ευρωπαϊκών αξιών, που οδηγεί σε πνευματική φτώχεια και την υποταγή του ελεύθερα σκεπτόμενου Ανθρώπου
  5. Την στοχευόμενη, καταστροφή της αυτοτέλειας των τραπεζικών συστημάτων μικρών χωρών του Νότου, προκαλώντας με παράνομα κουρέματα τη χαοτική κατάσταση στις κοινωνίες, για να κινηθούν κεφάλαια από τον Νότο στο Βορρά
  6. Την αυθαιρεσία σε αποφάσεις ή πιεστικές ντιρεκτίβες σε κράτη, όπως η Κυπριακή Δημοκρατία, που συγκρούονται με τις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που αναγράφονται στην Χάρτα του Συμβουλίου της Ευρώπης, τη Συνθήκη της Λισσαβόνας, αλλά και των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών

Για όλα τα ανωτέρω, καλούμε τον κόσμο των γραμμάτων και των τεχνών να προσυπογράψει το Μανιφέστο της 18ης Μαρτίου, και με αυτοποιητική αλλά και συν-ποιητική δημιουργία να υψώσει φωνή, χτυπώντας με το μαστίγιο του λόγου και της τέχνης τους υβριστές των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανοίγοντας επιτέλους πόρτες αξιοπρέπειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Η φωνή της διαμαρτυρίας μας, περνά από κάθε πλατεία ευρωπαϊκής πόλης του διαμαρτυρόμενου Νότου αλλά και στους καλλιτέχνες και λογοτέχνες του Βορρά, για να προτρέψει τον “αφορισμένο συγγενή” να περάσει από τον συμβολικό κόσμο της υποταγής, και να γίνει σύμβολο πνευματικής εξέγερσης των καταπιεσμένων, για την αποκατάσταση της αξιοπρέπειας του (1).

Δρ Κρίστης Χαράκης,
Πρόεδρος της  Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού – Βασίλης Μιχαηλίδης

 

 

*Τη Διακήρυξη προσυπέγραψε το Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού: «Βασίλης Μιχαηλίδης» (Συνεδρία της 20ης Μαρτίου, 2013). To Manifesto, με τη δράση των μελών μας, κυκλοφόρησε σε άλλες πέντε γλώσσες στην Ευρώπη, Ηνωμένες Πολιτείες και Αυστραλία.

Δες περισσότερα στην ιστοσελίδα: http://www.ellvm.org.cy/

Journal of Management Policies and Practices December 2014, Vol. 2, No. 4, PP. 113-128 ISSN: 2333-6048 (Print), 2333-6056 (Online) Copyright © The Author(s). 2014. All Rights Reserved. Published by American Research Institute for Policy Development DOI: 10.15640/jmpp.v2n4a6 URL: http://dx.doi.org/10.15640/jmpp.v2n4a6

Employee Relations against Economic Crisis in the Countries of South-East Europe – The case of Bulgaria, Cyprus, Hellas and Romania Dr Nikova, D ; Dr Aspridis, G. M. & Kyriakou, D

 

 

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ