-Με ανοιχτή επιστολή της ζητά από τον Έλληνα Πρωθυπουργό την άμεση παρέμβασή του!
-Κατάθλιψη, άγχος και διαταραχή μετατραυματικού στρες αποτελούν τα τρία κύρια συμπτώματα, ενώ η κάθε μορφής βία είναι βασική αιτία της επιδείνωσης της ψυχικής υγείας των προσφύγων!
Επιμέλεια: Ευθύμιος Χατζηϊωάννου
«Κατάσταση έκτακτης ανάγκης» με επιδείνωση της ψυχικής υγείας των προσφύγων και μεταναστών, που βρίσκονται στα ελληνικά νησιά, διαπιστώνουν, σε έκθεσή τους, οι «Γιατροί Χωρίς Σύνορα» και στέλνουν ανοιχτή επιστολή στον Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα,
ζητώντας την παρέμβασή του. Μεταξύ άλλων, η Οργάνωση ζητά από τον Πρωθυπουργό να κάνει «ένα γενναίο βήμα προς την κατεύθυνση του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης» και να επιτρέψει «τον απεγκλωβισμό των ανθρώπων από τα νησιά και την μεταφορά τους στην ηπειρωτική Ελλάδα σε αξιοπρεπείς συνθήκες, με πρόσβαση σε εξειδικευμένη φροντίδα, που τόσο
χρειάζονται».
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, οι “Γιατροί Χωρίς Σύνορα” στην έκθεση «Κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την ψυχική υγεία στη Σάμο και την Λέσβο», 110 ασθενείς στην Λέσβο παραπέμφθηκαν στην κλινική της Οργάνωσης από τις αρχές Ιουλίου έως τις 21 Αυγούστου 2017, αριθμός αυξημένος κατά 50% συγκριτικά με την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου 2017.
Επίσης, από τον Ιούλιο και έπειτα αναφέρουν, ότι κάθε εβδομάδα παρουσιάζονται στην κλινική κατά μέσο όρο έξι με επτά άνθρωποι, οι οποίοι χρειάζονται επείγουσα φροντίδα για απόπειρες αυτοκτονίας, αυτοτραυματισμούς, ψυχωτικά επεισόδια και άλλα
επείγοντα περιστατικά.
Επιπλέον, το ποσοστό των ασθενών στη Λέσβο με προβλήματα ψυχικής υγείας, που πρέπει να παραπεμφθούν σε ψυχίατρο, αυξήθηκε από το ένα τρίτο των νέων ασθενών στα τέλη του 2016 και τις αρχές του 2017 στα τρία τέταρτα των νέων ασθενών ψυχικής
υγείας, τον Αύγουστο του 2017.
Κατάθλιψη, άγχος και διαταραχή μετατραυματικού στρες αποτελούν τα τρία κύρια συμπτώματα των ασθενών ψυχικής υγείας!
Ένδειξη της σοβαρότητας της κατάστασης ψυχικής υγείας των ανθρώπων αποτελούν, σύμφωνα με την έκθεση των “Γιατρών Χωρίς Σύνορα”, τα συμπτώματα, για
τα οποία παρείχαν φροντίδα οι ψυχολόγοι της Οργάνωσης. Στα τέλη του 2016 και το πρώτο εξάμηνο του 2017, τα τρία κύρια συμπτώματα των ασθενών ψυχικής υγείας στην Λέσβο ήταν κατάθλιψη, άγχος και διαταραχή μετατραυματικού στρες. Ωστόσο, τον Αύγουστο 2017 τα ψυχωτικά συμπτώματα αντιπροσώπευαν το ένα τέταρτο των συμπτωμάτων των ασθενών, το οποίο, όπως
επισημαίνεται, πιθανόν οφείλεται στην έλλειψη πρόσβασης σε φροντίδα σε πρώιμο στάδιο, με αποτέλεσμα, οι άνθρωποι να αναπτύσσουν σοβαρότερα συμπτώματα.
Ως παράδειγμα αναφέρεται, ότι μια 30χρονη γυναίκα από το Αφγανιστάν, που βρίσκεται στην Λέσβο, εξομολογήθηκε τον Ιούλιο του 2017 τα εξής: «Η κόρη μου είναι πέντε χρονών. Σχεδόν δεν μιλάει πια. Κι ο άντρας μου δεν μπορεί να κοιμηθεί. Τις νύχτες μένω ξύπνια και σκέφτομαι, τι θα μας συμβεί, τι θα έπρεπε να έχουμε κάνει διαφορετικά. Μερικές φορές με πιάνει τρέμουλο.
Ψυχολόγος των “Γιατρών Χωρίς Σύνορα” στην Λέσβο περιέγραφε τον περασμένο μήνα: «Κάνουμε, ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε, όσους μπορούμε, όμως η κατάσταση, στην οποία βρίσκονται, είναι φρικτή. Ακούμε για 15 απόπειρες αυτοκτονίας κάθε μήνα στην Μόρια, πρόκειται για μια αβάσταχτη κατάσταση»!
Η βία κάθε μορφής είναι βασική αιτία της επιδείνωσης της ψυχικής υγείας των προσφύγων!
Οι κακές συνθήκες διαβίωσης, η αμέλεια και η βία, είναι, σύμφωνα με την Οργάνωση, σε μεγάλο βαθμό τα αίτια της επιδείνωσης της ψυχικής υγείας των προσφύγων.
Σε έρευνα, που πραγματοποίησαν οι “Γιατροί Χωρίς Σύνορα”, σε συνεργασία με το ερευνητικό Κέντρο Epicentre σε 1.293 άτομα, σε δομές και ξενοδοχεία σε όλη την Ελλάδα στα τέλη του 2016 και τις αρχές του 2017, βρέθηκε, ότι σχεδόν οι μισοί ερωτώμενοι είχαν υποστεί βία κατά το πέρασμά τους από την Τουρκία και σχεδόν το
ένα τέταρτο είχε υποστεί βία, αφ’ ότου έφθασε στην Ελλάδα!
Στην Σάμο, το 23,1% των ερωτώμενων υποστήριξε, ότι έχει υποστεί βία στην Ελλάδα. Το 50% της βίας αυτής περιγράφηκε ως ξυλοδαρμοί, από τους οποίους το 45% διαπράχθηκε από την Αστυνομία ή τον Στρατό. Ακόμη, όσοι έφθασαν στην Σάμο μετά την υπογραφή της Συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας, τον Μάρτιο του 2016,
ανέφεραν περισσότερη βία στην Τουρκία και την Ελλάδα, από εκείνους, που είχαν φθάσει πριν από την εφαρμογή της Συμφωνίας αυτής.
Οι ομάδες της Οργάνωσης εντόπισαν, επίσης, και μεγάλη συχνότητα περιστατικών σεξουαλικής βίας. Συγκεκριμένα στην Λέσβο περιέθαλψαν 213 θύματα σεξουαλικής βίας από τον Ιανουάριο μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου 2017. Οι μισοί από τους ασθενείς έπεσαν
θύματα σεξουαλικής βίας στην χώρα προέλευσής τους, το ένα τέταρτο στην Τουρκία, ενώ το 10% βιάστηκε επανειλημμένα. Σχεδόν το 80% των θυμάτων σεξουαλικής βίας ήταν από την Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Ερυθραία, την Αιθιοπία και το
Καμερούν.
“Υπάρχει μεγάλη ανησυχία, ότι η επιδείνωση της κατάστασης θα συνεχιστεί, καθώς συνεχίζεται η άφιξη ευάλωτων προσφύγων, αλλά και λόγω των σοβαρών ελλείψεων στον εντοπισμό των ευάλωτων ανθρώπων και την παροχή ιατρικής, νομικής και άλλης υποστήριξης”!
Ωστόσο, μόνον το ένα τρίτο των ασθενών της Οργάνωσης στην Λέσβο, που είναι θύματα σεξουαλικής βίας, έχουν προσδιοριστεί ως ευάλωτοι, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι ασθενείς να μην μπορούν να μεταφερθούν στην ηπειρωτική χώρα.
Την ίδια ώρα, οι “Γιατροί Χωρίς Σύνορα” παρατηρούν, ότι η κλίμακα των αναγκών για φροντίδα ψυχικής υγείας και η σοβαρότητα της κατάστασης των ασθενών υπερβαίνουν τις δυνατότητες των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας στα νησιά. Σύμφωνα με την έκθεση, οι ασθενείς στα νησιά μπορεί να περιμένουν τρεις έως έξι μήνες για
ραντεβού με τον ψυχίατρο. Χαρακτηριστικά, ένας 41χρονος Σύρος εξομολογήθηκε τον Ιούλιο του 2017 στην Λέσβο, όπου βρίσκεται τα εξής: «Με βασάνιζαν σε μια φυλακή της Συρίας για μήνες. Ήρθα εδώ και πήγα στο
νοσοκομείο, γιατί υπέφερα ψυχολογικά. Μου είπαν, ότι έπρεπε να περιμένω οκτώ μήνες για να δω έναν ψυχίατρο. Όταν το άκουσα, ένιωσα, ότι πεθαίνω».
Οι “Γιατροί Χωρίς Σύνορα” εκφράζουν την ανησυχία τους, ότι η επιδείνωση αυτή θα συνεχιστεί, καθώς εξακολουθούν να φθάνουν εξαιρετικά ευάλωτοι άνθρωποι από την Συρία και το Ιράκ, αλλά και
λόγω των σοβαρών ελλείψεων στον εντοπισμό των ευάλωτων ανθρώπων και την παροχή ιατρικής, νομικής και άλλης υποστήριξης.
Απευθύνουν δε έκκληση στις ελληνικές και ευρωπαϊκές Αρχές να δώσουν τη δυνατότητα στους αιτούντες άσυλο να μπορούν να μετακινηθούν στην ηπειρωτική χώρα. Επίσης, ζητούν, η διοικητική κράτηση να παραμείνει μέτρο έσχατης ανάγκης, αν και οι Αρχές στην
Λέσβο και την Σάμο καταφεύγουν συχνά σε αυτή, με ελάχιστες ή καθόλου εγγυήσεις για την αποτροπή της κράτησης κάποιου με σοβαρό πρόβλημα υγείας.
