Η Ρωσία ξεκινά τη διαδικασία απόσυρσης από τη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών Η τελική απόφαση θα ληφθεί την Πέμπτη. Ποια είναι η στόχευση του Κρεμλίνου;Απίστευτες οι δηλώσεις της. Πυρηνική δοκιμή πάνω από τη Σιβηρία θα αποτελούσε “πυρηνικό τελεσίγραφο” προς τη Δύση, ενώ οι επιπτώσεις για τον δικό της πληθυσμό από την άλλη πλευρά δεν θα ήταν και μεγάλο κακό. Πρόκειται για λεγόμενα της Μαργαρίτας Σιμονιάν, αρχισυντάκτριας του ρωσικού ραδιοτηλεοπτικού σταθμού Russia Today, με πρόγραμμα για το εξωτερικό, όταν δήλωσε σε ένα βίντεο στις αρχές Οκτωβρίου ότι “τίποτα τόσο τρομερό” δεν θα συνέβαινε αν μια θερμοπυρηνική έκρηξη γινόταν στη χώρα της. Ειδάλλως οι δυτικές χώρες δεν θα υποχωρήσουν, “μέχρις ότου πονέσουν πολύ”. Δηλαδή στον κόσμο της Σιμονιάν, η Δύση δεν έχει τίποτα καλύτερο να κάνει από το να θέλει συνεχώς να “στραγγαλίσει” τη Ρωσία μέσω των “χεριών” της Ουκρανίας. Η Μαργαρίτα Σιμονιάν, αρμενικής καταγωγής από γονείς που εκδιώχθηκαν από την Τραπεζούντα, είναι ένα από τα πιο προβεβλημένα πρόσωπα της ρωσικής προπαγάνδας.
“Να επιτευχθεί επιτέλους ισορροπία με ΗΠΑ”
Εμφανίζεται συχνά στο βραδινό πάνελ συζητήσεων του συναδέλφου της Βλαντιμίρ Σολοβιέφ και είναι γνωστή για τις κορώνες μίσους κατά της Ουκρανίας και της Δύσης, ιδίως των ΗΠΑ. Αλλά η παράξενη πρόταση για πυρηνική έκρηξη σε ρωσικό έδαφος ξεπέρασε τα όρια. Όχι μόνο ενόχλησε τους τηλεθεατές, αλλά προκάλεσε και προβλήματα στο Κρεμλίνο. Ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι τα λόγια της Σιμονιάν “δεν αντικατοπτρίζουν πάντα την επίσημη θέση” και ότι “δεν πιστεύει ότι τέτοιες συζητήσεις είναι χρήσιμες”. Αλλά δεν είναι έτσι. Γιατί η Δούμα, το ρωσικό κοινοβούλιο, θα ψηφίσει κατά πάσα πιθανότατα εντός της εβδομάδας υπέρ της αποχώρησης της Ρωσίας από τη Συνθήκη για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών (CTBT). Η ιδέα προήλθε πρόσφατα από τον ίδιο τον πρόεδρο Πούτιν και υιοθετήθηκε από τον πρόεδρο της Δούμας Βιάτσεσλαβ Βολοντίν. Πριν λίγο οι Ρώσοι βουλευτές ενέκριναν σε πρώτη ανάγνωση σχετικό κυρωτικό νόμο, θα ακολουθήσει η δεύτερη ανάγνωση αύριο Τετάρτη και, εάν όλα ακολουθήσουν τη νομοθετική διαδικασία, την Πέμπτη θα γίνει νόμος του κράτους.
Η CTBT είναι μια από τις τελευταίες διεθνείς συνθήκες για τα όπλα που δεσμεύει τη Ρωσία. Το επιχείρημα της Μόσχας για την αποχώρηση είναι ότι οι ΗΠΑ δεν θα επικύρωναν ποτέ τη συνθήκη ούτως ή άλλως. Επομένως, τώρα είναι η ώρα να πάρει πίσω την δική της επικύρωση προκειμένου να δημιουργηθεί “επιτέλους” μια ισορροπία. Παρεμπιπτόντως, και τα δύο κράτη, ΗΠΑ και Ρωσία, διαθέτουν περίπου το 90 % του συνόλου των πυρηνικών κεφαλών στον κόσμο. Για την ιστορία η Συνθήκη για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών υπεγράφη το 1996 από την Κίνα, τη Ρωσία και τις ΗΠΑ. Αλλά σε αντίθεση με τους Αμερικανούς και τους Κινέζους, οι Ρώσοι την επικύρωσαν μέσω του εθνικού τους κοινοβουλίου το 2000. Αυτό είναι σημαντικό και το επισημαίνει ο πυρηνικός εμπειρογνώμονας Πάβελ Πόντβιγκ του Ινστιτούτου των ΗΕ για την έρευνα σε θέματα αφοπλισμού, σε συνέντευξή του στη Deutsche Welle.
„Δεν υπάρχουν ακόμη σαφείς ενδείξεις, αλλά…”
Ο Πόντβιγκ εξηγεί ότι η συνθήκη δεν τέθηκε ποτέ επίσημα σε ισχύ. Παρά όλα αυτά οι πέντε μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις, ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία και Βρετανία, τηρούν το μορατόριουμ για πυρηνικές δοκιμές από τη δεκαετία του 1990. Ούτε και η Ινδία και το Πακιστάν θα έκαναν δοκιμές μετά από αυτές που έκαναν το 1998. “Η μόνη αποκλίνουσα, αν θέλετε, από αυτή την άποψη είναι η Β. Κορέα, η οποία έχει ήδη κάνει έξι πυρηνικές δοκιμές”, υπενθυμίζει. Και υπογραμμίζει ότι η συγκεκριμένη συνθήκη για τα όπλα χαίρει μεγάλης εκτίμησης στον κόσμο: “Κανείς δεν θα κερδίσει φίλους με τη διενέργεια νέων πυρηνικών δοκιμών. Όλες οι ιδέες που συζητούνται στη Ρωσία αυτή τη στιγμή σύμφωνα με το πρότυπο “ας τους τρομάξουμε όλους” δεν είναι πραγματικά πιθανό να τρομάξουν κανέναν. Αλλά η καταδίκη θα είναι απερίφραστη”. Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα όμως η αποχώρηση από τη συνθήκη θα έστελνε ένα πολιτικό μήνυμα και, τουλάχιστον από καθαρά νομική άποψη, θα ήταν ένας λόγος λιγότερος για τους Ρώσους να τηρήσουν το μορατόριουμ που επέβαλαν στον εαυτό τους.
Ο Ρώσος πυρηνικός εμπειρογνώμονας Μαξίμ Στάρτσακ από το Καναδικό Ινστιτούτο Έρευνας Εξωτερικής Πολιτικής δεν θα εκπλαγεί αν η Ρωσία όντως προχωρήσει σε πυρηνικές δοκιμές σύντομα. Διαβεβαιώνει ωστόσο την DW, ότι “μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι η Ρωσία σχεδιάζει να κάνει κάτι τέτοιο στο εγγύς μέλλον”. Παρεμπιπτόντως, ανάμεσα στους πυρηνικούς φυσικούς δεν υπάρχει ξεκάθαρη άποψη για το νόημα τέτοιων δοκιμών: “Κάποιοι είναι υπέρ, κάποιοι κατά, αλλά εάν επαναληφθούν θα χρειαστεί οπωσδήποτε πολιτική απόφαση” σημειώνει. Σύμφωνα με τον Στάρτσακ η Ρωσία έχει ήδη προετοιμάσει έδαφος γι’ αυτό στο διπλό νησί Νόβαγια Ζέμλια. “Από όσο είναι γνωστό, υπάρχουν εκεί τρία σημεία όπου μπορούν να γίνουν υπόγειες πυρηνικές δοκιμές. Νομίζω ότι αν πράγματι γινόταν λόγος για πυρηνικές δοκιμές, τότε θα επρόκειτο για αυτά ακριβώς τα μέρη. Διότι δύσκολα πιστεύω ότι αυτή η τρέλα θα μπορούσε να γίνει με επίγεια έκρηξη”.
Στόχος η κλιμάκωση του πολέμου;
Και οι δύο εμπειρογνώμονες συμφωνούν ότι η επικείμενη απόσυρση της Ρωσίας από τη Συνθήκη για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη. Σύμφωνα με τον Πάβελ Πόντβιγκ έκρηξη πυρηνικής βόμβας δεν θα εξυπηρετούσε κανένα στρατιωτικό σκοπό, διότι ο μόνος σκοπός της θα ήταν να σκοτώσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους σε όσο το δυνατόν μικρότερο χρονικό διάστημα. Κι’ αυτό ακριβώς θα πρέπει να έχει κανείς κατά νου. Η Ρωσία θα έστελνε το μήνυμα ότι θα ήταν έτοιμη “να σκοτώσει πάρα πολλούς ανθρώπους, δεκάδες και εκατοντάδες χιλιάδες, εκατομμύρια”. Από την άλλη ο Μαξίμ Στάρτσακ είναι πεπεισμένος ότι το σχέδιο της Ρωσίας είναι ένα ακόμη βήμα κλιμάκωσης του πολέμου κατά της Ουκρανίας. Η Μόσχα ελπίζει ότι οι ΗΠΑ θα δουν έναν πραγματικό κίνδυνο για τις ίδιες σε αυτό το σπιράλ κλιμάκωσης και θα θελήσουν να μειώσουν αυτόν τον κίνδυνο απευθυνόμενες στη Ρωσία και κάνοντας παραχωρήσεις στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου
