Θεσσαλονίκη: Του Γιάννη Δελόγλου.
Στο βιβλίο του Απόστολου Παπαγιαννόπουλου περιγράφεται μια αληθινή ιστορία του Μιχαήλ Θεοδώρου Κυριακίδη, που καθρεφτίζει το μεγάλο ταξίδι των Ελλήνων του Πόντου από την Οκτωβριανή Επανάσταση και την Περεστρόικα έως και την κατάργηση της Σοβιετικής Ένωσης. Οι εκδόσεις «Διόπτρα» και το βιβλιοπωλείο «Ιανός» διοργάνωσαν την παρουσίαση του βιβλίου του Απόστολου Παπαγιαννόπουλου με τίτλο «Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ», μια αληθινή ιστορία του Μιχαήλ Θεοδώρου Κυριακίδη, που καθρεφτίζει το μεγάλο ταξίδι των Ελλήνων του Πόντου από την Οκτωβριανή Επανάσταση και την Περεστρόικα έως και την κατάργηση της Σοβιετικής Ένωσης.
Ο πολυγραφότατος συγγραφέας Απόστολος Παπαγιαννόπουλος γεννήθηκε στην Καρδίτσα, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη Σπούδασε Αρχιτεκτονική στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και υπήρξε επί 35 χρόνια διευθυντής στις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου Θεσσαλονίκης, αρμόδιος για αρχιτεκτονικά, πολεοδομικά και περιβαλλοντικά θέματα. Ασχολήθηκε με την ιστορία της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας, με την ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας, με τη μελέτη και ανάδειξη των μνημείων της Θεσσαλονίκης και της περιοχής της, καθώς και με την προβολή και αξιοποίηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Στο πλαίσιο των ενδιαφερόντων του έγραψε πολλά άρθρα σε τοπικές εφημερίδες και περιοδικά αλλά και σε ραδιοφωνικές εκπομπές με θέμα «Το Χρονικό της ημέρας» που μεταδόθηκαν από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό Θεσσαλονίκης. Μεταξύ των έργων του περιλαμβάνονται: «Ρωσοαγγλογάλλοι – Οι δυνάστες του ελληνικού λαού στην προεπαναστατική Ελλάδα» (1981), «Ιστορία της Θεσσαλονίκης» (1982,1997), «Τα μνημεία της Θεσσαλονίκης» (1983), «Τα παιδιά του Δευκαλίων – Η Ελλάδα της προκλασικής εποχής» (1988), «Κατοχή – Εθνική Αντίσταση – Απελευθέρωση – Εμφύλιος» (1994), «Άγιον Όρος: επιχείρηση Αντώνιος Μπουλάτοβιτς» (ιστορικό μυθιστόρημα,2003), Θεσσαλονίκη …εν θερμώ – Ο συγκλονιστικός 20ος αιώνας της πόλης» (2009).
Σε αποσπάσματά του αναφέρει : «…Ίνα μη αποθανώσιν εκ πείνης και κακουχιών Έλληνες πρόσφυγες (δέον όπως) όταν επιστή ο καιρός επιτευχθεί οργανωμένη και ταχεία παλιννόστησις και εγκατάστασις αυτών εν Πόντω. Η δευτέρα κατηγορία των Ελλήνων ανερχομένη εις υπέρ 100 χιλιάδας των επιθυμούντων εγκατάστασιν μόνον εν ελευθέρα Ελλάδι παρουσιάζει οξυτάτην ανάγκην αρωγής. Ευρισκόμενοι μεταξύ αλληλοσυγκρουομένων φυλών κινδυνεύουν την στιγμήν ταύτην να εξολοθρεύθωσιν από τους προχωρούντας εκ της Αρμενίας και Αζερμπατζίας Κούρδους Τατάρους. Επιτροπαί εξ αυτών επανειλημμένως σπεύδουσι να εκλιπαρήσωσι δι΄εμού την Ελληνικήν Κυβέρνησιν να μη τους αφήση να χαθώσι…»
(Απόσπασμα από τηλεγραφική αναφορά προς την κυβέρνηση Βενιζέλου του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη Νίκου Καζαντζάκη όταν ως μέλος ειδικής επιτροπής επισκέφθηκε περιοχές της Μικράς Ασίας, του Πόντου και του Καυκάσου τον Αύγουστο του 1919 για να διαπιστώσει τα προβλήματα των Ελλήνων προσφύγων)
Γράφει επίσης ότι η Μικρασιατική Καταστροφή του ΄22, ο ξεριζωμός του Μικρασιατικού και Ποντιακού Ελληνισμού απ΄τις προγονικές του εστίες και οι συνεχείς δοκιμασίες και περιπέτειες των Μικρασιατών προσφύγων σε ολόκληρο τον κόσμο, αποτέλεσαν ένα σύγχρονο ελληνικό έπος του οποίου το περιεχόμενο και οι διαστάσεις, για διάφορους λόγους και αιτίες, συνεχίζουν να αγνοούνται από τους Έλληνες σήμερα. Ειδικά για τους Έλληνες πρόσφυγες της Μικράς Ασίας που μετά την Καταστροφή του ΄22 κατευθύνθηκαν προς την τότε Σοβιετική Ένωση, ακόμα και σήμερα είναι περιορισμένες οι ιστορικές αναφορές και πληροφορίες. Η διαδρομή ενός καθημερινού Έλληνα, του Μιχαήλ Θεοδόροβιτς Κυριάκοβ, που γεννήθηκε στο Καρς της Μικράς Ασίας το 1915, έζησε την Οκτωβριανή Επανάσταση και τη συγκρότηση της Σοβιετικής Ένωσης, αγωνίστηκε μαζί με τους άλλους Πόντιους για την επιβίωση στα βουνά του Καυκάσου και αναδείχθηκε χάρη στις ικανότητες και το σθένος του σε υψηλά αξιώματα στη δεύτερη πατρίδα του, αποτελεί τον κορμό αυτής της ιστορίας που αναφέρεται στο έπος του Ποντιακού Ελληνισμού στη Σοβιετική Ένωση ως την ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ των νέων Αργοναυτών πίσω στη Μητέρα Ελλάδα…
Το αξιόλογο πόνημα του κ. Απόστολου Παπαγιαννόπουλου των εκδόσεων «Διόπτρα» παρουσίασαν, ο Ομότιμος καθηγητής της Νεοελληνικής Γλώσσας του ΑΠΘ κ. Χρήστος Τσολάκης και ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σουμελά κ. Γεώργιος Τανιμανίδης.
Την εκδήλωση συντόνισε η δημοσιογράφος κ. Νατάσσα Μποζίνη και μεταξύ των φίλων του βιβλίου διακρίναμε την βουλευτή κ.Εύα Καϊλή ,τον διευθυντή του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα συνταγματάρχη ε.α .κ. Βασίλειο Νικόλτσιο, τον καθηγητή Ιστορίας κ.Στάθη Πελαγίδη ,τον συγγραφέα κ. Στάθη Ταχτσίδη κ.ά.
Ο κ. Χ. Τσολάκης τόνισε μεταξύ άλλων «Σε αυτό το έξοχο βιβλίο βλέπεις τις συγκρούσεις ,βλέπεις τα όνειρα και βλέπεις τα ναυάγια . Και μέσα από εκεί ένας άνθρωπος σώζεται και υψώνεται 0,δεν τον αγγίζουν ,είναι ο ήρωας του έργου Μιχαήλ Θεοδώρου Κυριακίδης».
Ο πρόεδρος του Σωματείου «ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ» τόνισε : «Δύσκολα στο έργο ενός συγγραφέα μπορεί να πείς ότι κάποιος άλλος θα μπορούσε να το αντικαταστήσει. Μπορεί να συμπληρώσει ,μπορεί να γράψει πράγματα καινούργια. Ο Α. Παπαγιαννόπουλος όμως κάθε φορά είναι στον πυρήνα των θεμάτων.Στο βιβλίο αυτό με τον τίτλο «Η Επιστροφή»,η αληθινή ιστορία του Μιχαήλ Θεοδόροβιτς Κυριάκοβ» γιατί μήπως είχε καμιά άλλη ιστορία και ο Απόστολος μιλάει για την αληθινή ιστορία; Εδώ συγχωρέστε με αλλά η δική προσέγγιση ,μου είπες να ασκήσω κριτική ,θέλησα να βρω ψεγάδια ,πιστεψέ με δεν μπόρεσα να τα βρω .Μέσα από την ζωή του Πόντου του Μ. Θ. Κυριάκοβ περνά ο Παπαγιαννόπουλος και δίνει μέσα από αυτήν αλήθειες καλογραμμένες μέσα από τον καμβά γεγονότων κάνει με την παλέτα του φόντο και αναδεικνύει τα θέματά του με την δική του πλοκή και κάπου ακουμπάει την μυθοπλασία. Κάνει καταγραφή γεγονότων με την ματιά του ιστορικού , γεγονότα που ταλανίζουν ακόμα τον Ελληνισμό ,του Ποντιακού Ελληνισμού ,γι’ αυτόν μιλάει κυρίως ο συγγραφέας.Ποντιακός Ελληνισμός αδιάσπαστο κομμάτι του συνόλου του Ελληνισμού .Χωρίς να ‘ρθει η μπάλα πολλές φορές αφ’ υψηλού τις περισσότερες φορές να τολμάει να μπαίνει μέσα στο θέμα με τους ήρωές του. Ζωντανεύει κατά τη γνώμη μου τον Μιχαήλ Κυριάκοβ και μαζί του ανοίγει την αυλαία ενός καθρέφτη ,είναι ένας προβολέας που μας ξαναθυμίζει πράγματα-πράγματα που ενδεχομένως έχουμε ξεχάσει. Με δύναμη περιγραφής ,θετικό λόγο ,αντιθέσεις πολλές ,θέλει να δει την πραγματικότητα που κάποιοι δεν τόλμησαν ,δεν τολμούν ,λίγο αν δούμε στις σελίδες το λέει ο Στάλιν , ο Χρουστσώφ.
Ο ήρωας του βιβλίου βιώνει μαζί με τον συγγραφέα τα θέματα και ο συγγραφέας βιώνει μαζί με τον ήρωα τα προβλήματα και την αληθινή ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού . Μέσα εκεί δεν θα βρεί κανένας για οικονομικά μεγέθη ,αυτά που σήμερα είναι τα κυρίαρχα ,εξοπλισμοί τα ελλείμματα ,αν θα πάρουμε 10 ή 20 τις εκατό και χάνεται η ελευθερία του ανθρώπου . Χάνεται το μέτρο που ο Αριστοτέλης μας τα έδωσε 3.000 χρόνια πριν.Και μέσα εκεί κανείς μπορεί να βρεί αξίες όπως καλά μας είπε ο καθηγητής μας, η παιδεία ,η οικογένεια τι δίνει ως Παιδεία στα παιδιά της ,Χριστιανισμός ,Ορθοδοξία .Αυτή η παράλληλη πορεία όλου του Ελληνισμού ,αν ψάξει κανείς τα μορφώματα του πολιτισμού της πατρίδας μας θα βρεί αυτές τις κοινές αξίες ως παρανομαστή παντού . Τις επισημαίνει ο Α.Παπαγιαννόπουλος ,θαρείτε τυχαία; Βεβαίως μιλάει για τους Αργοναύτες .Ο Μ. Κυριάκοβ και οι Αργοναύτες ,πολύπαθος Ελληνισμός ,με αγώνες ,με πολέμαρχους μέσα στο βιβλίο του μέχρι και Έλληνες που πρόκοψαν στο στρατό στην πολιτική ,αλλά ξαφνικά μιλάει για τους Αργοναύτες.Ποιοί ήταν οι Αργοναύτες ;Πως τους συνδέει με τον ήρωα του αυτούς τους μυθικούς ήρωες; Η Αργοναυτική εκστρατεία στόχο είχε να φέρει πίσω το Χρυσόμαλλο Δέρας και πέρασε από τα παράλια του Ευξείνου Πόντου ,πήγε μέχρι την Κολχίδα .Ποιοί ήταν αυτοί οι ήρωες της Αργοναυτικής Εκστρατείας ; Η πλειοψηφία τους ήταν οι γονείς των ηρώων του Τρωϊκού Πολέμου .Ήταν οι πατεράδες και οι παππούδες .Ο πατέρας του Αχιλλέα ,ο πατέρας του Αίαντα κ.λ.π.Οι ήρωες των Αργοναυτών βάζουν έναν βασιλιά να διοικήσει την Τροία, τον Πρίαμο. Και έρχονται στη συνέχεια τα παιδιά τους , τα εγγόνια τους και παλεύουν έναν Πρίαμο στην Τροία και δείχνουν λοιπόν αυτοί οι μύθοι το αδιάσπαστο του Ελληνισμού με την περιοχή, την ιστορική σχέση, την δύναμη των πραγμάτων. Ποιος είναι ο Μ. Κυριάκοβ; Δεν είναι ο απόγονος εκείνων των Αργοναυτών που έζησαν στην περιοχή εκείνη; Νομίζω ήταν πολύ ουσιαστική αυτή η λιτή περιγραφή και η επιστροφή των Αργοναυτών από μεριάς του συγγραφέα……»