Γράφει ο δημοσιογράφος Βαγγέλης Πάλλας. Οι περιφέρειες και οι πόλεις εγκρίνουν τη «Δήλωση της Αθήνας» σχετικά με  τη στρατηγική της ΕΕ για την ανάπτυξη: «Απειροελάχιστη πρόοδος: αλλαγή εδώ και τώρα ή νέα αποτυχία».

Κατά την Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Κορυφής της Αθήνας στις 7 Μαρτίου 2014 η Επιτροπή των Περιφερειών απηύθυνε μια σθεναρή προειδοποίηση σύμφωνα με την οποία η υλοποίηση της στρατηγικής της ΕΕ για την οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ -η στρατηγική «Ευρώπη 2020»- υποσκάπτεται εξαιτίας της παντελούς έλλειψης συμμετοχής της τοπικής αυτοδιοίκησης. Απορρίπτοντας την τρέχουσα προσέγγιση με το αγιολογικό ότι «παραβλέπει εντελώς την εδαφική διάσταση», η ΕτΠ – η οποία εκπροσωπεί τις τοπικές και περιφερειακές αρχές της ΕΕ- ενέκρινε την επονομαζόμενη «Δήλωση της Αθήνας» στην οποία καθορίζεται ένα μεταρρυθμιστικό σχέδιο επτά σημείων. Σε  αυτήν την πολιτική δήλωση υποστηρίζεται ότι η ΕΕ οφείλει να επανεξετάσει την προσέγγισή της και να διαφοροποιήσει την πορεία της προκειμένου να τηρήσει την υπόσχεσή της για την επίτευξη μιας «έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομίας» έως το 2020.

Στη δήλωση που εγκρίθηκε από τα μέλη της ΕτΠ κατά την 6η Διάσκεψη Κορυφής των Περιφερειών και των πόλεων υποστηρίζεται ότι η μελλοντική επιτυχία της στρατηγικής της ΕΕ – ενέκρινε την ανάπτυξη προϋποθέτει την ουσιαστικότερη ανάμειξη των τοπικών και περιφερειακών αρχών. Το πολιτικό έγγραφο βασίζεται στα πορίσματα της ενδιάμεσης επανεξέτασης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» – που δημοσιεύθηκε επίσης από την ΕτΠ- η οποία στηρίζεται, με τη σειρά της, σε εκτεταμένες διαβουλεύσεις με τις ευρωπαϊκές αυτοδιοικητικές αρχές.

Κατά την εναρκτήρια ομιλία που εκφώνησε στη Διάσκεψη Κορυφής, ο Πρόεδρος της ΕτΠ κ. Ramon Luis Valcarcel Siso δήλωσε τα εξής: «Από τις τελευταίες οικονομικές προβλέψεις προκύπτει ότι, παρά τις ενδείξεις για την επιστροφή της ανάπτυξης στην Ευρώπη, παρατηρούνται ανεπίτρεπτες διαφορές μεταξύ περιφερειών. Είναι πλέον ανάγκη να επανεξετάσουμε την πορεία μας και να διευκολύνουμε την προσπάθεια των πόλεων και των περιφερειών μας για τη διαμόρφωση και την οικειοποίηση ενδεδειγμένης στρατηγικής. Εάν θέλουμε να αποφύγουμε μια ακόμη αποτυχία, η στρατηγική της ΕΕ για την ανάπτυξη χρειάζεται περιφερειακούς στόχους, εταιρικές σχέσεις μεταξύ όλων των επιπέδων διακυβέρνησης και επαρκή χρηματοδότηση, με κύριο μέλημα την απτή υλοποίηση της ανάκαμψης για το σύνολο των πολιτών μας». Απευθυνόμενος σε περισσότερους από 800 συμμετέχοντες, προερχό­μενους τόσο από την Ελλάδα όσο και από άλλες χώρες της ΕΕ, ο Πρόεδρος κ. Valcarcel επεσήμανε ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές βρίσκονται στην καλύτερη δυνατή θέση για να εκπληρώσουν τις προτεραιότητες της ΕΕ, δεδομένου ότι είναι υπεύθυνες για το ένα τρίτο των δημοσίων δαπανών και για τα δύο τρίτα των δημοσίων επενδύσεων.

Ο κ. Γιάννης Σγουρός,Περιφερειάρχης Αττικής και επικεφαλής της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στην ΕτΠ δήλωσε τα εξής:

«Στην εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο που διανύουμε καλούμαστε να επανεξετάσουμε τον ρόλο της ΕτΠ αλλά και της αυτοδιοίκησης, όσο και της περιφερειακής διοίκησης στην οικονομική ανάπτυξη, την καινοτομία και την κοινωνική πρόνοια. Η παρατεταμένη ύφεση που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη, η πρωτοφανής ανεργία, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός όλο και μεγαλύτερων κοινωνικών ομάδων αποτελεί ένα γεγονός που δημιουργεί νέες προκλήσεις τόσο για  την αυτοδιοίκηση, όσο και για την περιφερειακή διοίκηση και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.  Είναι πλέον φανερό ότι η κρίση που αντιμετωπίζουμε στην Ευρώπη δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι κυρίως πολιτική και σαφώς θεσμική. Ποτέ άλλοτε η αποστασιοποίηση και ο σκεπτικισμός των πολιτών ως προς τα τεκταινόμενα στην ΕΕ δεν ήταν τόσο έντονα. Η Ευρώπη πρέπει σήμερα κιόλας να πάρει μια μεγάλη απόφαση: να αλλάξει πολιτική, δηλαδή τρόπο σκέψης και δράσης, για να μπορέσει να επανακτήσει την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη των πολιτών».

Σχετικά με τους στόχους της ΕΕ που τέθηκαν το 2010, ο Πρόεδρος κ. Valcarel πρόσθεσε τα εξής: «Το γεγονός ότι σημειώθηκε συνολικά ελάχιστη πρόοδος ως προς την επίτευξη των προβλεπόμενων στόχων εγείρει ανησυχίες. Ορισμένες περιφέρειες επιτυγχάνουν αποτελέσματα, ενώ σε άλλες παρατηρείται σοβαρή αναπτυξιακή υστέρηση. Η οικονομική κρίση έχει αναμφίβολα καταφέρει βαρύ πλήγμα στις ευρωπαϊκές προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης, αλλά δεν αποτελεί τη μοναδική  για την απουσία προόδου. Είναι πλέον καιρός να αντισταθμίσουμε τα αδύνατα σημεία της δομής και της διακυβέρνησης αυτής της στρατηγικής».

Το σχέδιο επτά σημείων της Επιτροπής των Περιφερειών για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»

1.     Προσθήκη της εδαφικής διάστασης στη στρατηγική «Ευρώπη 2020». Παρότι η στρατηγική παρέχει  ένα πλαίσιο δράσης, ωστόσο παραβλέπονται τα πλεονεκτήματα, οι αδυναμίες και οι ευκαιρίες ανάπτυξης των ευρωπαϊκών περιφερειών. Απαιτείται να τεθούν στόχοι διαφοροποιημένοι σε συνάρτηση με την εκάστοτε εδαφική περιοχή και βασισμένοι σε επικαιροποιημένα και εκτενέστερα περιφερειακά στοιχεία από ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ για τη μέτρηση της προόδου σε τοπικό επίπεδο.

2.     Εθνικά Προγράμματα Μεταρρυθμίσεων βάσει εταιρικής σχέσης. Η συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών Αρχών στην προετοιμασία των εθνικών προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων είναι περιορισμένη: ζητείται μεν η γνώμη τους, αλλά δεν αντιμετωπίζονται ως εταίροι κατά τον καθορισμό στόχων και επιδιώξεων.

3.     Καθιέρωση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης ως πάγιας προσέγγισης. Η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση καθιστά δυνατό τον συντονισμό μεταξύ διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης και αποτελεί προαπαιτούμενο για να μπορέσει η στρατηγική «Ευρώπη 2020» να προσδώσει προστιθέμενη αξία στο πεδίο ανάπτυξης, της απασχόλησης και της συνοχής. Τα εδαφικά σύμφωνα καιοι πολυεπίπεδες συμφωνίες, με τη συμμετοχή των δημοσίων αρχών σε όλα τα επίπεδα μπορούν να συμβάλουν στην ανανέωση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

4.     Συνδυασμός του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου με πραγματικά μακροπρόθεσμες επενδύσεις: Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο – η ετήσια διαδικασία συντονισμού των δημοσιονομικών και διαρθρωτικών πολιτικών από τα κράτη μέλη της ΕΕ – απαιτείται να ευθυγραμμιστεί περισσότερο με τους μακροπρόθεσμους στόχους που τίθενται στις εμβληματικές πρωτοβουλίες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», καθώς και με τη συνακόλουθη ανάγκη μακροπρόθεσμων επενδύσεων.

5.     Χρήση των εμβληματικών πρωτοβουλιών της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για τη βελτίωση του συντονισμού των εφαρμοζόμενων πολιτικών: Οι επτά εμβληματικές πρωτοβουλίες θα πρέπει να αποτελέσουν μοχλό για τη βελτίωση του συντονισμού των εφαρμοζόμενων πολιτικών σε όλα τα επίπεδα, με σκοπό την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπης 2020».

6.     Κινητοποίηση χρηματοδοτικών πόρων για μακροπρόθεσμες επενδύσεις και εξασφάλιση ποιοτικότερων δαπανών: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύσει Πράσινη Βίβλο σχετικά με τις δημοσιονομικές συνέργειες μεταξύ όλων των επιπέδων διακυβέρνησης, πράγμα το οποίο θα τους επέτρεπε να «επιτύχουν περισσότερα αποτελέσματα με λιγότερα μέσα», και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να ενισχύσει περαιτέρω τη στήριξή της προς τις τοπικές και περιφερειακές αρχές. Κρίνεται επίσης σκόπιμη η κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων μέσω καινοτόμων χρηματο­πιστωτικών μέσων, καθώς και η βελτίωση της ποιότητας των δημοσίων δαπανών προκειμένου να καταστούν οι δημόσιες επενδύσεις περισσότερο αποτελεσματικές.

7.     Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας για την αποτελεσματι­κότερη εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»: Υποστήριξη, εκ μέρους της ΕΕ και των κρατών μελών, της συγκριτικής αξιολόγησης, της ανταλλαγής εμπειριών και της αμοιβαίας μάθησης από ομοτίμους μεταξύ των περιφερειών και των πόλεων, κάνοντας επίσης χρήση διαφόρων μέσων της ΕΕ, όπως τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα Εδαφικής Συνεργασίας. Κρίνεται εν προκειμένω σκόπιμη η δημιουργία μιας Πλατφόρμας Καινοτομίας για τον Δημόσιο Τομέα, με στόχο την υποστήριξη και τον συντονισμό της καινοτομίας στον δημόσιο τομέα.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ