Το βασικό σημείο: Προς το παρόν, το επίπεδο των συντάξεων θα παραμείνει σταθερό μέχρι το 2031. Μια επιτροπή θα επεξεργαστεί θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις στο σύστημα και θα υποβάλει προτάσεις μέχρι τα μέσα του 2026. Θα αυξηθεί ξανά η ηλικία συνταξιοδότησης, από 67 σε ίσως 70; Ή μήπως η χώρα θα εγκαταλείψει μια σταθερή ηλικία συνταξιοδότησης για όλους, όπως πρότεινε ο καθηγητής οικονομικών Γενς Ζούντεκουμ, ο οποίος πρότεινε ο αριθμός των ετών εργασίας ενός ατόμου να καθορίζει το ποσό της σύνταξής του.
Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς χαρακτήρισε αυτή την ιδέα «σίγουρα άξια εξέτασης». Και πρόσθεσε: «Θέλω να εφαρμόσουμε μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση. Και αυτό το ζήτημα θα μπορούσε να παίξει ρόλο σε αυτό». Το ζήτημα της δίκαιης ασφάλισης γήρατος σε μια κοινωνία όπου οι άνθρωποι ζουν περισσότερο και ο ηλικιωμένος πληθυσμός αυξάνεται σε αριθμό θα παραμείνει βασική ανησυχία για τη χώρα και την κυβέρνησή της και το επόμενο έτος.
Στον προϋπολογισμό του 2026, η κρατική επιχορήγηση που προορίζεται για την αντιστάθμιση των απωλειών στις συντάξεις ανέρχεται στο υπέρογκο ποσό των 128 δισεκατομμυρίων ευρώ – περίπου το ένα τέταρτο του συνολικού προϋπολογισμού. Οι νέοι Χριστιανοδημοκράτες βουλευτές ήταν και παραμένουν δυσαρεστημένοι με τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και απαιτούν απτές βελτιώσεις για την περίοδο μετά το 2031, ειδικά για τις μελλοντικές γενιές. Ως εκ τούτου, η επιτροπή συντάξεων βρίσκεται υπό πίεση να αναπτύξει πραγματικά πρακτικές προτάσεις για αυτό το εξαιρετικά περίπλοκο ζήτημα.
Γράμμα από την Μπούντεσβερ
Έχουν ήδη ληφθεί σημαντικές αποφάσεις σχετικά με τη στρατιωτική θητεία: Στις αρχές του έτους, οι νέοι ηλικίας 18 ετών και άνω θα λάβουν επιστολές από την κυβέρνηση. Οι άνδρες πρέπει στη συνέχεια να συμπληρώσουν το συνημμένο ερωτηματολόγιο. Οι γυναίκες μπορούν να το κάνουν προαιρετικά. Η συμμετοχή στην ιατρική εξέταση, δηλαδή η αξιολόγηση της κατάστασης της υγείας κάποιου, θα είναι υποχρεωτική. Η κυβέρνηση βασίζεται στην εξεύρεση επαρκών εθελοντών για την αύξηση του αριθμού των Γερμανών στρατιωτών από τους περίπου 184.000 που είναι σήμερα, σε 255.000 έως 270.000 τα επόμενα δέκα χρόνια. Αυτό είναι το τρέχον σχέδιο του υπουργού Άμυνας Μπόρις Πιστόριους (SPD). Υπολογίζονται επίσης επιπλέον 200.000 έφεδροι. Επομένως, θα μπορούσε να ξεκαθαρίσει μέσα στο 2026 αν υπάρχουν αρκετοί εθελοντές ή θα πρέπει η κυβέρνηση να υποβάλει ξανά αίτηση στην Ομοσπονδιακή Βουλή και να επαναφέρει την υποχρεωτική θητεία, η οποία έχει ανασταλεί από το 2011.
Θα κερδίσει η AfD δύο εκλογές σε κρατίδια το φθινόπωρο;
Ήδη από το 2025, η Γερμανία αντιμετώπισε το ερώτημα: Πόσο ισχυρή θα γίνει η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), ένα κόμμα με στοιχεία της Ακροδεξιάς; Είναι ήδη το ισχυρότερο κόμμα της αντιπολίτευσης στην Ομοσπονδιακή Βουλή και το 2026 θα διεξαχθούν κρατιδιακές εκλογές σε δύο κρατίδια της ανατολικής Γερμανίας: τη Σαξονία-Άνχαλτ και το Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία.
Οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η AfD συγκεντρώνει 40% στη Σαξονία-Άνχαλτ και 38% στο Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία. Θα μπορέσουν τα δημοκρατικά κεντρώα κόμματα να το ανατρέψουν αυτό; Και αν η AfD γίνει το ισχυρότερο κόμμα με μεγάλη διαφορά και στα δύο κρατίδια, θα ισχύσει η υπόσχεση που έδωσε η συντηρητική CDU να μην συνεργαστεί ποτέ μαζί της; Και οι δύο εκλογές δεν θα διεξαχθούν πριν από τον Σεπτέμβριο – και θα κυριαρχήσουν στις συζητήσεις για το πώς θα αντιμετωπιστεί η AfD μέχρι τότε. Οι κρατιδιακές εκλογές στη Βάδη-Βυρτεμβέργη και τη Ρηνανία-Παλατινάτο τον Μάρτιο θα δώσουν το έναυσμα.
Το θέμα των συνοριακών ελέγχων
Το ζήτημα της μετανάστευσης θα βρίσκεται, φυσικά, ψηλά στην ατζέντα. Από την ανάληψη των καθηκόντων της κυβέρνησης τον Μάιο του 2025, ο υπουργός Εσωτερικών Αλεξάντερ Ντόμπριντ (CSU) έχει επανειλημμένα καταστήσει σαφές: Η Γερμανία ακολουθεί πλέον μια σκληρή πολιτική απέναντι στους μετανάστες. Περισσότεροι άνθρωποι θα επιστρέφονται απευθείας στα σύνορα. Στα μέσα Δεκεμβρίου, οι υπουργοί Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν επίσης σε μια σημαντική αυστηροποίηση της κοινής πολιτικής ασύλου. Τα λεγόμενα κέντρα επιστροφής σχεδιάζονται ξανά σε χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρόλο που προηγούμενες προσπάθειες, όπως αυτή της ιταλικής κυβέρνησης στην Αλβανία, δεν ήταν επιτυχείς. Τα άτομα που διαμένουν στην ΕΕ χωρίς δικαίωμα παραμονής και αρνούνται να εγκαταλείψουν την κοινότητα θα τιμωρούνται αυστηρότερα.
Με την κοινή πολιτική ασύλου, «…θα καταφέρουμε επίσης να μεταφέρουμε τους συνοριακούς ελέγχους στα ευρωπαϊκά εξωτερικά σύνορα», δήλωσε ο καγκελάριος Μερτς. Με άλλα λόγια: Οι χρονοβόροι έλεγχοι σε όλα τα εξωτερικά σύνορα της Γερμανίας θα μπορούσαν να καταργηθούν το 2026. Το αν αυτό θα συμβεί μένει να το δούμε. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει ακόμa να εγκρίνει την πρωτοβουλία των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ.
Γρίφος η κλιματική πολιτική το 2026
Και το 2026 θα είναι επίσης σημαντικό για την εθνική προστασία του κλίματος. Τον Δεκέμβριο, η ΕΕ καθόρισε τους κλιματικούς στόχους της: Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρόκειται να μειωθούν κατά 90% έως το 2040 σε σύγκριση με το 1990 και η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει να είναι κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Ο υπουργός Περιβάλλοντος Κάρστεν Σνάιντερ (SPD) εμφανίστηκε ενθουσιασμένος: «Ο νέος κλιματικός στόχος της ΕΕ είναι πιθανώς η πιο σημαντική απόφαση κλιματικής πολιτικής αυτής της νομοθετικής περιόδου». Τον Μάρτιο, ο Σνάιντερ σχεδιάζει να παρουσιάσει ένα νέο σχέδιο προστασίας του κλίματος και να εξηγήσει πώς η Γερμανία μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου.
Μέχρι τις αρχές του 2025, η Γερμανία είχε ήδη μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 48%. Ωστόσο, η υπουργός Οικονομίας Κατερίνα Ράιχε της CDU επικεντρώνεται στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας με καύση φυσικού αερίου και δεν θεωρείται ιδιαίτερα φιλόδοξη σε ό,τι αφορά την επέκταση της αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Ο Μάρτιν Κάιζερ, ειδικός σε θέματα κλίματος στην περιβαλλοντική ομάδα Greenpeace, δήλωσε στην DW: «Σε αντίθεση με την προηγούμενη κυβέρνηση συνασπισμού, οι δραματικές ελλείψεις στους τομείς των μεταφορών και της στέγασης πρέπει να αντιμετωπιστούν με επαρκή και κοινωνικά αποδεκτά άμεσα μέτρα. Δεν πρέπει να επιτραπεί η επιστροφή των ορυκτών καυσίμων στη βιομηχανική και ενεργειακή πολιτική, όπως έχει σχεδιάσει η υπουργός Οικονομίας Ράιχε».
Επομένως, η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει μια σοβαρή σύγκρουση στην κλιματική πολιτική μέσα στους επόμενους μήνες. Όπως και με πολλά άλλα ζητήματα. Σε εσωτερικό επίπεδο, το 2026 θα είναι σίγουρα μια αγχωτική χρονιά.
Επιμέλεια: Κώστας Αργυρός
