Museum-4
Ο Υποστράτηγος Ιωάννης Κόντης στο γραφείο του εντός τού Πολεμικού Μουσείου

Ένα ήρεμο ιστορικό λιμάνι που θυμίζει ταραγμένες εποχές.

Γιάννης ΔελόγλουΓράφει ο Γιάννης Δελόγλου,
j.deloglou@elliniki-gnomi.eu.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Ένας λαός που το βάθος της ιστορίας του δεν έχει σύνορα, όπως δεν έχουν σύνορα οι χιλιετίες της ύπαρξής του μπροστά σε τωρινούς κυρίαρχους και μη λαούς τού πλανήτη γη, έχει ως μέγιστο σύμβολό του την υπερηφάνεια. Αυτή κληροδότησαν τα Ελληνόπουλα και οι όπου γης Έλληνες. Αυτή την ιστορία και αυτή την υπερηφάνεια μέσα από γεγονότα, που σηματοδότησαν την πορεία του Ελληνικού Έθνους για εκατονταετίες. Όλα τα γεγονότα ήταν και μια χρυσή σελίδα στην δαφνοστεφανωμένη ιστορία της Ελλάδας που δοκιμάστηκε αμέτρητες φορές. Αυτές οι δοκιμασίες έγιναν κρίκοι μιας απέραντης αλυσίδας, που ξεκινάει από το βάθος των αιώνων έως σήμερα. Και όσο προχωρούσε ο χρόνος, ο Ελληνισμός άφηνε πίσω τη δική του λαμπρή ιστορία σε όλα τα στάδια της ζωής του. Αργότερα όλα τα γεγονότα που αντιμετώπιζε, όλη η υπεράνθρωπη προσφορά, έγιναν ιστορία του, έγιναν αναφορά του. Μια αναφορά που έγινε το άρωμα της ανδρείας, των αγώνων, του ηρωισμού, του πολιτισμού, της ελπίδας και της μνήμης.

Museum-8
Ο Υποστράτηγος Ιωάννης Κόντης στο γραφείο του εντός τού Πολεμικού Μουσείου
Museum-1
Η προτομή τής πρώτης Ελληνίδας ηρωίδας Λέλας Καραγιάννη, μητέρα πέντε παιδιών, που θυσιάστηκε αψηφώντας τους κινδύνους στη γερμανική κατοχή. Από αριστερά ο υποστράτηγος Ιωάννης Κόντης, η εγγονή και η κόρη τής Λέλας Καραγιάννη

Μια καταγραφή ντοκουμέντων με μαρτυρίες, που δεν χάθηκαν από τους πρώτους οικισμούς τής εποχής τού Λίθου μέχρι σήμερα και αντλήθηκε μέσα από την κοίτη του βίου των Ελλήνων. Όλη η πολιτιστική, πολιτισμική και στρατιωτική αίγλη πολλών χρόνων και διαφόρων γεγονότων βρίσκεται στα διάφορα Μουσεία της χώρας μας και βεβαίως όσα από αυτά δεν «φιλοξενούνται» σε Μουσεία άλλων κρατών. Ένα από τα Μουσεία που κρύβουν ιστορικό θησαυρό είναι και το Πολεμικό Μουσείο παράρτημα του οποίου βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη. Στεγάζεται σε ένα από ιστορικά Κτίρια της πόλης και ανεγέρθηκε το 1900 από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli. Η αρχιτεκτονική δομή του κτιρίου αποτελείται από ένα διώροφο κτιριακό όγκο, μορφής επιμήκους ορθογωνικού πρίσματος με ελαφρώς προεξέχοντα στο κέντρο του, εγκάρσιο διώροφο πυρήνα, μορφής επίσης ορθογωνικού πρίσματος. Το Μουσείο είναι τοποθετημένο στη μια κορυφή του «Πολιτισμικού τριγώνου», που σχηματίζουν το Βυζαντινό – Αρχαιολογικό και το Πολεμικό Μουσείο, και αποτελεί μέρος των ιστορικών κτιρίων της πόλης μαζί με το Στρατηγείο του Γ’ Σώματος Στρατού και το παλιό κτίριο τού 424 ΓΣΝΕ, με είσοδο από την οδό Γρηγορίου Λαμπράκη 4. Το παράρτημα Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1993 με το Προεδρικό Διάταγμα 288/1993 (Φεκ.128/2 Αυγ.1993) και στεγάστηκε στο παρόν κτίριο. Σε αυτό το Μουσείο αξιωματικοί και οπλίτες φιλοξενούν και ξεναγούν όλους τους επισκέπτες από τους οποίους αρκετοί είναι μαθητές σχολείων της πόλεως αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Σε αυτό το ιστορικό λιμάνι όπου υπάρχουν κειμήλια, όπως όπλα, ατομικά είδη στρατιωτών, αποκόμματα εφημερίδων, σκίτσα, πίνακες, παράσημα, πολύτιμα έγγραφα, βιβλία, μουσικά ακούσματα της Σοφίας Βέμπο από διαφόρους πολέμους όπως Μακεδονικός Αγώνας, Βαλκανικοί Πόλεμοι, Α’ και Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος αλλά και ερευνητικές αποστολές στο Εξωτερικό (Κορέα, Κόσοβο, Αφγανιστάν κλπ.).

Μας καλωσόρισε ο Διευθυντής του Μουσείου, Υποστράτηγος Ιωάννης Κόντης, και μας παραχώρησε μια συνέντευξη, πολύτιμη για όλους του Έλληνες, που αγνοούν τους θησαυρούς του Πολεμικού Μουσείου.

Museum-5
Παράσταση Ελληνίδων φορτωμένες πυρομαχικά για την ενίσχυση του μαχόμενου στρατού
Museum-6
Στολές Γερμανών από τον πόλεμο του ιστορικού ΌΧΙ

 

Museum-3
Οπλισμός που χρησιμοποιήθηκε κατά καιρούς από τον Ελληνικό Στρατό

Γιάννης Δελόγλου: Πείτε μας κύριε Στρατηγέ, ποιους εκθεσιακούς χώρους διαθέτει το Ιστορικό Μουσείο Θεσσαλονίκης;

Ιωάννης Κόντης: Δύο μεγάλους εκθεσιακούς χώρους συνολικής εκτάσεως 1050 τ.μ. στον πρώτο όροφο και μικρότερους χώρους στο ισόγειο, καθώς και 100 τ.μ. στο υπόγειο, όπου εκτίθεται η μόνιμη Έκθεση της Σοφίας Βέμπο. Μια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων διακοσίων θέσεων στο ισόγειο πλήρως εξοπλισμένη με οπτικοακουστικά μέσα. Ένα αμφιθέατρο των εξήντα θέσεων στο υπόγειο επίσης πλήρως εξοπλισμένο με οπτικοακουστικά μέσα. Μια μη δανειστική Βιβλιοθήκη στην πτέρυγα Διοικήσεως, στον ισόγειο χώρα, η οποία λειτουργεί καθημερινά από της 9.00 έως 14.00 εκτός Σαββάτου και Κυριακής, με αναγνωστήριο. Δέκα ειδικές προσθήκες στο ισόγειο που φιλοξενούν τη γκαλερί όπλων, μία μεγάλη προσθήκη παρασήμων, δύο προσθήκες όπλων στο κλιμακοστάσιο και μία προσθήκη όπλων στην είσοδο δίπλα στο γραφείο πληροφοριών. Ένα μικρό κυλικείο και ένα μικρό Βεστιάριο στο ισόγειο για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών.

Γ. Δελόγλου: Και ποια είναι η αποστολή του Μουσείου;

Ι. Κόντης: Αποστολή του Μουσείου είναι η συγκέντρωση, διαφύλαξη και κατάλληλη έκθεση των κειμηλίων στους χώρους του, η τεκμηρίωση και η μελέτη της Πολεμικής Ιστορίας, η προβολή των ιερών αγώνων του Ελληνικού Έθνους από των αρχαιοτάτων Χρόνων μέχρι σήμερα, με σκοπό την ανάδειξη της αδιάσπαστης ιστορικής συνέχειας και ενότητας του Ελληνισμού. Ειδικώς για το Μουσείο που τα εκθέματά χρονολογούνται από το 1821 και εντεύθεν.

Γ. Δελόγλου: Πώς είναι οργανωμένο το Μουσείο;

Ι. Κόντης: Το Παράρτημα Θεσσαλονίκης είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) και υπάγεται στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών και μέσω αυτού στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας.

Τη διεύθυνση του Μουσείου ασκεί ο Διευθυντής του. Αποτελεί μια ιερή παρακαταθήκη των κειμηλίων, τα οποία αποδεικνύουν την ιστορική συνέχεια των Ελλήνων διαχρονικά στον καθαγιασμένο αυτόν τόπο. Δεν έχουμε οικονομική αυτοτέλεια συνεπώς ο προϋπολογισμός μας αποτελεί τμήμα του προϋπολογισμού του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών, μπορούμε όμως να λειτουργήσουμε ως αυτοτελές Ίδρυμα.

Γ. Δελόγλου: Τι εκθέματα υπάρχουν σήμερα στο Μουσείου;

Ι. Κόντης. Στην παρούσα φάση στους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου εκτίθενται οι παρακάτω μόνιμες εκθέσεις:

  • Οι Συλλογές Φορητών Όπλων του Μουσείου εκτίθενται στο ισόγειο και το κλιμακοστάσιο του Μουσείου.
  • Η Ιστορική Πινακοθήκη του Μουσείου και η ζωγραφική απεικόνιση (Νωπογραφία) Τετραλογίας της Ελληνικής Ιστορίας του ζωγράφου Πολυκλείτου Ρέγκου (1903 – 1984). Αποτελεί μόνιμη έκθεση του Μουσείου και εκτίθενται στο κλιμακοστάσιο, τα γραφεία Διοικήσεως και στον πρώτο όροφο του Μουσείου. Η Νωπογραφία του Πολυκλείτου Ρέγκου αποτελείται από:
    • Παράσταση από τη μάχη στην Ισσό.
    • Παράσταση από την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως.
    • Παράσταση από την έξοδο του Μεσολογγίου.
    • Παράσταση με διπλή σύνθεση, Βαλκανικοί Πόλεμοι – Έπος 1940-41. Στο κάτω σημείο της βρίσκεται η κτητορική επιγραφή του έργου «Μερίμνη και δαπάναις Γ’ ΣΣ, εν έτει 1949».
  • «Σοφία Βέμπο» η τραγουδίστρια της νίκης. Τραγούδαγε την Ελλάδα και όλη η Ελλάδα τραγουδούσε μαζί της. Αποτελεί ιδιωτική συλλογή της κυρίας Κατερίνας Πετρίδη και έχει παραχωρηθεί στο Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης με χρησιδάνειο για είκοσι χρόνια, από 21 Νοεμβρίου 2008. Εκτίθεται στον εκθεσιακό χώρο του υπογείου.
  • «Έτσι πολεμήσαμε το 1940-41». Αποτελεί ιδιωτική συλλογή του κ. Κωνσταντίνου Γκιουλέκα και έχε παραχωρηθεί στο Πολεμικό Μουσείο με χρησιδάνειο για είκοσι χρόνια, από 12 Νοεμβρίου 2008. Εκτίθεται στον εκθεσιακό χώρο «Β» του πρώτου ορόφου.
  • «Μνήμες από τη Νεότερη Ελληνική Ιστορία». Αποτελεί ιδιωτική συλλογή του κ. Βασιλείου Νικόλτσιου και έχει παραχωρηθεί με χρησιδάνειο για δέκα χρόνια, από 5 Νοεμβρίου 2008. Εκτίθεται στον εκθεσιακό χώρο «Α» του πρώτου ορόφου.
  • «Γκαλερί Ταγμάτων Αριστείας, Στρατιωτικών Μεταλλίων και Όπλων». Αποτελεί ιδιωτική συλλογή του κ. Βασιλείου Νικόλτσιου και έχει παραχωρηθεί με χρησιδάνειο για δέκα χρόνια, από 5 Νοεμβρίου 2008. Αποτελείται από δέκα ειδικές προσθήκες του ισογείου, γύρω από την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και από μία μεγάλη προσθήκη που κατασκευάστηκε πρόσφατα για τα Παράσημα, καθώς επίσης και τρεις μεγάλες προσθήκες ευρισκόμενες στο κλιμακοστάσιο και στην κεντρική είσοδο, όπου εκτίθενται τα όπλα.
  • Συλλογή Πολεμικού Μουσείου Οχημάτων, Αρμάτων, Πυροβόλων και Λοιπών Όπλων των Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Αποτελεί μόνιμη έκθεση του Πολεμικού Μουσείου και εκτίθεται στους υπαίθριους χώρους του Μουσείου. Επίσης την 25η Οκτωβρίου 2010 εγκαινιάστηκε η περιοδική φωτογραφική έκθεση «Πολεμικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων 1912-13» και «Τα Επαναστατικά Κινήματα στην Μακεδονία μέχρι της Απελευθερώσεώς μας». Αποτελείται από 13 φωτογραφικά πλαίσια KFIX με πολύτιμες πληροφορίες, φωτογραφίες καθώς και κειμήλια ιδιωτικών συλλογών των κ.κ. Βασιλείου Νικόλτσιου και Αναστασίου Λιάσκου.

Γ. Δελόγλου: Υπάρχουν άλλες δραστηριότητες;

Ι. Κόντης: Οι δραστηριότητες του Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης κατά την περίοδο λειτουργίας του, είναι ποικίλες. Για λόγους συντομίας, ενδεικτικά, αναφέρω τις παρακάτω:

Οργανώθηκαν περιοδικές εκθέσεις τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και στην επαρχία σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και Στρατιωτικά Μουσεία. Ειδικότερα πραγματοποιήθηκαν με μεγάλη επιτυχία φωτογραφικές και άλλες εκθέσεις με τα παρακάτω θέματα:

  • Η κοινωνική προσφορά των Ενόπλων Δυνάμεων.
  • Οι ειρηνευτικές αποστολές των Ε.Δ.
  • Ο Μακεδονικός Αγώνας 1904-1908.
  • Το ανδραγάθημα του υποπλοιάρχου Νικολάου Βότση. Ο Τορπιλισμός του «Φετίχ Μπουλέντ» στη Θεσσαλονίκη.
  • Η Ιστορία της Πολεμικής Αεροπορίας.
  • Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913. Η απελευθέρωση της Μακεδονίας.
  • Η Επανάσταση του 1821 στη Μολδοβλαχία και ο Ελληνισμός της Μαύρης Θάλασσας.
  • Τα Επαναστατικά Κινήματα στην Μακεδονία μέχρι της απελευθέρωσής της.
  • Το Πολεμικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913.
Museum-4
Ο Υποστράτηγος Ιωάννης Κόντης μπροστά στο Πολεμικό Μουσείο, ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα της Θεσσαλονίκης από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Vitaliano Roselli
Museum-7
Ο Διευθυντής του Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης Υποστράτηγος Ιωάννης Κόντης με τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα και τον Ρώσο (ελληνικής καταγωγής πολιτικό) κ. Ποπώφ

Επίσης από τον Απρίλιο 2010 εκτίθενται στο Στρατιωτικό Μουσείο Ρεθύμνου δύο φωτογραφικές εκθέσεις του Μουσείου μας. «Ο Μακεδονικός Αγώνας 1904-1908». Αναμένεται η επιστροφή των εκθέσεων περί τα τέλη Οκτωβρίου τρέχοντος έτους. Επίσης παραχωρήθηκαν οι συνεδριακοί χώροι του σε διαφόρους δημοσίους και ιδιωτικούς φορείς για την οργάνωση πολιτιστικών, επιστημονικών και άλλων εκδηλώσεων. Ακόμη από την 20η Νοεμβρίου 2008 εκτίθεται στο Στρατιωτικό Μουσείο Καλαμάτας η φωτογραφική έκθεση «Η Ιστορία της Πολεμικής Αεροπορίας». Αναμένεται η επιστροφή της έως τα μέσα Οκτωβρίου τρέχοντος έτους. Αποφασίστηκε η αποστολή, την ίδια περίοδο, στο ίδιο Μουσείο, της φωτογραφικής έκθεσης «Η Επανάσταση του 1821 στη Μολδοβλαχία και ο Ελληνισμός της Μαύρης Θάλασσας».

Κατά το παρελθόν έτος επισκέφτηκαν το Πολεμικό Μουσείο Έλληνες και ξένοι επισκέπτες. Οι περισσότεροι των επισκεπτών ήσαν μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φοιτητές των Πανεπιστημίων της Θεσσαλονίκης και σπουδαστές των παραγωγικών Σχολών των Ενόπλων Δυνάμεων. Το Μουσείο επισκέφτηκε, επίσης, μικρός αριθμός Ελλήνων και αλλοδαπών επισήμων.

Γ. Δελόγλου: Και οι μελλοντικές σας επιδιώξεις;

Ι. Κόντης: Η υποχρέωσή μας ως εκπροσώπων της Πατρίδας, να διαφυλάξουμε και αναδείξουμε τα Σύμβολα της Ελληνικής Πολεμικής Ιστορίας, τα οποία ευθέως μας παραπέμπουν στις ψυχές των Ελλήνων πολεμιστών που θυσιάστηκαν για τα ιδανικά της Φυλής. Υπό το βάρος αυτών των αξιακών αρχών, στοχεύουμε στην συνεχή βελτίωση των μετρήσεων αποτελεσμάτων ύπαρξης και λειτουργίας του ιερού αυτού χώρου. Επομένως οι στόχοι μας παραμένουν οι ακόλουθοι:

  • Η αύξηση του αριθμού των επισκεπτών στο Μουσείο, κυρίως των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προκειμένου να ενημερωθούν και γαλουχηθούν με τα νάματα της Ελληνικής Ιστορίας. Έχουν ενημερωθεί και προσκληθεί να επισκεφτούν το Μουσείο με επιστολή όλα τα Σχολεία της Μακεδονίας. Τα κατηχητικά σχολεία και οι πιστοί των τεσσάρων Μητροπόλεων πέριξ της Θεσσαλονίκης, επαγγελματικοί Σύλλογοι, Επιμελητήρια και έτεροι φορείς. Ήδη σημειώνεται αύξηση του αριθμού των επισκεπτών του Μουσείου μας κυρίως σε μαθητές.
  • Η συντήρηση των εγκαταστάσεων και των υπαίθριων χώρων του Μουσείου ενόψει μάλιστα και του εορτασμού των εκατό ετών από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης που θα εορταστεί επισήμως το 2012.
  • Η συντήρηση των εκτιθέμενων ιστορικών κειμηλίων των μονίμων εκθέσεών μας κυρίως των ευρισκόμενων στον υπαίθριο χώρο.
  • Ο εμπλουτισμός των συλλογών του Μουσείου με νέα κειμήλια.
  • Η οργάνωση περιοδικών εκθέσεων στην Θεσσαλονίκη και στην επαρχία, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και Στρατιωτικά Μουσεία.
  • Η μεγαλύτερη συνεργασία με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας, κυρίως με το ΑΠΘ για την πρακτική εξάσκηση στους χώρους του Μουσείου φοιτητών αναλόγων ειδικοτήτων.
  • Η έκδοση συνοπτικού αναλυτικού υλικού οδηγού των εκθεμάτων του Μουσείου μας καθώς και η έκδοση του πρώτου Λευκώματος του Μουσείου.

Αυτό σε μια περίληψη είναι το Ιστορικό Πολεμικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης που διευθύνει ο Υποστράτηγος Ιωάννης Κόντης και που κρύβει πολλούς θησαυρούς και που θα πρέπει όλοι οι Έλληνες να περάσουν το κατώφλι του. Εκεί θα βρουν τη δόξα της Πατρίδας, εκεί θα δουν τις αποδείξεις εκείνες που οδήγησε ο ηρωισμός χιλιάδες στρατιώτες στη Θυσία για του Χριστού την Πίστη την Αγία και της Πατρίδας την Ελευθερία.

Φωτογραφίες για την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ: Γιάννης Δελόγλου.

3 ΣΧΟΛΙΑ

  1. τα οπλα που υπαρχουν ειναι και παλια και συγχρονα

  2. υπαρχουν αλεκσισφερα στολεσ και ολα τα σχετικα ενοσ παλιου και συγχρονου στρατιωτη ?

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ