Ιστορίες από το παρελθόν, ιστορίες από το απαγορευμένο παρελθόν, ιστορίες που πολλοί θέλουν να ξεχάσουμε, ιστορίες αληθινές, τεκμηριωμένες, δοσμένες έτσι που να γίνονται κατανοητές, αλλά και να ξυπνούν θύμησες… γεγονότα… και στιγμές της ανθρωπότητας.
ΠΑΛΛΑΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ – ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ
Η «ΤΡΙΑ ΕΨΙΛΟΝ» ΚΑΤΑ ΕΒΡΑΙΩΝ
ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ φασιστικές οργανώσεις της εποχής του μεσοπολέμου ήταν η «Εθνική Ένωσις Ελλάδος», που έμεινε στην ιστορία ως «Τρια Έψιλον» και τα μέλη της ως «τριεψιλίτες». Στις διαδηλώσεις φορούσαν χαλύβδινα κράνη (εγγλέζικου τύπου που θύμιζαν τέντζερη), κίτρινα πουκάμισα με μαύρες μπότες, κρατούσαν γκλομπ και είχαν έμβλημα τον δικέφαλο αετό. Όραμα τους ήταν η αναβίωση της Αυτοκρατορίας του Βυζαντίου. Οι «τριεψιλίτες» προέρχονταν κυρίως από τα λούμπεν στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Πρωτομφανίστηκαν στη Θεσσαλονίκη, όπου υπήρχε ισχυρό εβραϊκό στοιχείο αλλά και ακμαίο Εργατικό κίνημα το 1927, αλλά η παρουσία τους έγινε αισθητή το 1931. Αρχηγός τους ήταν ο έμπορος Γ. Κοσμίδης και υπαρχηγός ο τραπεζικός Δ. Χαριτόπουλος.
ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ ΤΟΥ 1931 ΤΑ ΜΕΛΗ της σε συνεργασία με τη «θυγατρική» φοιτητική οργάνωση «Εθνική Παμφοιτητική Ένωσις» και μέλη του τοπικού Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών οργανώνουν πογκρόμ κατά των εβραίων της πόλης που κατέληξε στον εμπρησμό του εβραϊκού συνοικισμού Καμπέλ. Η επίθεση προετοιμάζεται με επιθέσεις κατά των εβραίων που κατηγορούνται ότι συμμαχούσαν με τους σλαβο-μαχεδόνες, οι οποίοι ζητούσαν αυτονομία. Στις 25 Ιουνίου στη «Μακεδονία» δημοσιεύεται προκήρυξη της Παμεροιτητικής Ένωσης στην οποία καταλογίζονται τα μύρια όσα στους εβραίους που προειδοποιούνται και για τα χειρότερα. Συγκεκριμένα μεταξύ άλλων αναφέρονται και τα εξής:
«Η ΑΝΑΣΤΑΤΩΣΙΣ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ εις την συσσώρευσιν, επί έτη, της αγανακτήσεως της ελληνικής ψυχής λόγω της ανήκουστου διαγωγής των Εβραίων. Και συγκεκριμένως:
1. Διότι είναι κατά τα 3/4 ξένοι υπήκοοι (σ.σ.: η αλήθεια ήταν ότι οι περισσότεροι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης είχαν ιταλικά διαβατήρια).
2. Διότι τα 3/4 των κομμουνιστών είναι Εβραίοι.
3. Διότι εκδίδουν 3 γαλλόφωνους εφημερίδας και ουδεμίαν ελληνικήν.
4. Διότι προτρέπουν – μέσω της εφημερίδος των “Αβάντι”- τους Έλληνας στρατιώτας να στρέψουν τα όπλα κατά των αξιωματικών των (βλ. εφημερίδα «Μακεδονία» 24.6.1931).
5. Διότι επέταξαν τους σταυρούς των σημαιών των καταστημάτων των, διότι λυσσωδώς ειργάσθησαν και επέτυχον τον μη σημαιοστολισμόν των καταστημάτων των κατά τας θρησκευτικάς μας εορτάς.
6. Διότι ειργάσθησαν και επλήρωσαν ξένους δημοσιογράφους διά να γίνει η Θεσσαλονίκη αυτόνομος πόλις μ’ εβραϊκάς εορτάς (Salonique ville libre).
7. Διότι υποχρεώνουν αδικαιολογήτως τους Έλληνας διδασκάλους των σχολείων των να εργάζονται και τας Κυριακάς.
8. Διότι και το ελάχιστον ζήτημα φέρουν ενώπιον της Κοινωνίας των Εθνών δυσφημούντες την Ελλάδα.
9. Διότι διά το ζήτημα της Κυριακής αργίας εκίνησαν το παν κατά της Ελλάδος.
10. Διότι το ζήτημα των εβραϊκών νεκροταφείων έφερον ενώπιον της Κοινωνίας των Εθνών αδικαιολογήτως.
11. Διότι διά ν’ αποφύγουν την στρατιωτικήν θητείαν δημιουργούν εκατοντάδας συναγωγών και δήθεν ιεροψαλτών.
12. Διότι έγιναν ήρωες του επεισοδίου της Μισιόν Λάικ.
13. Διότι εδήλωσαν οι αρχηγοί του “Μακαμπή” προς τον αρχηγόν των Σιωνιστών Σαμποτίνσκη ότι διδάσκουν τας βαθυτάτας εθνικιστικής εβραϊκάς αρχάς και το εβραϊκόν πνεύμα εις τους “Μακαμπή”.
14. Διότι υπό του ονόματος Μισραχή απεθρασύνθησαν τόσον ώστε να ζητήσουν την διακοπήν της προβολής της ταινίας “Τα Πάθη του Χριστού”.
15. Διότι εδήλωσαν σε Γαλλοεβραϊον καθηγητήν απεριφράστως ότι μισούν τους Έλληνας.
16. Διότι απέσχον όλοι γενικώς τον εορτασμού της 25ης Μαρτίου.
17. Διότι μποϊκοτάρουν παν το Ελληνικόν.
18. Διότι αποφεύγουν την ελληνικήν παιδείαν συντηρούντες ούτω πλήθος ξένων σχολείων.
19. Διότι αποφεύγουν μετά πείσματος και θρασύτητας να ομιλούν την ελληνικήν γλώσσαν προτιμώντες την ξένην προς αυτούς ισπανικήν, ήτις δεν τους ενθυμίζει παρά μίαν πολύ κακήν περίοδον της ζωής των.
20. Διότι ετήρησαν αχαρακτήριστον στάσιν κατά την καταστροφήν της Μικράς Ασίας.
21. Και τέλος διότι στέλλουν εις τα κομιτατζίδικα συνέδρια αντιπροσώπους διά να κηρυχθούν υπέρ της αυτονομήσεως της Μακεδονίας. (Χθες ομόφυλός των έλεγε προς Έλληνα καταστηματάρχη κρατών την προ-κήρυξίν: να γιατί θέλομε την αυτονόμησιν – για να λείψουν αυτά).
ΕΝΤΕΛΕΙ ΔΗΛΟΥΜΕ ΟΤΙ ΕΑΝ οι συμπολίται μας Εβραίοι ευρίσκοντα ουχί εις το λίκνον της ελευθερίας και της ισότητος, την Ελλάδα, ασφαλώς θα εδοκίμαζαν πράγματα τα οποία δεν τους τα ευχόμεθα. Καλούμεν τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης διά τελευταίαν φοράν, εάν θέλουν να ζήσουν μαζί μας, να γίνουν καλοί Έλληνες πολίται απορρίπτοντες τον εβραϊκόν ψευτοεθνικισμό, ο οποίος κατά δηλώσεις ομοφύλου των κοινωνιολόγου εκ Ζυρίχης τους άγει εις την καταστροφήν…».
ΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΟΙ ΨΑΣΙΣΤΕΣ προκαλούν συνεχώς επεισόδια με εβραίους, κομμουνιστές και μέλη των εργατικών σωματείων. Το βράδυ της 29ης Ιουνίου και ενώ η Θεσσαλονίκη είναι ανάστατη, 2.000 μέλη φασιστικών οργανώσεων με επικεφαλής «τριεψιλίτες» εισβάλλουν στον συνοικισμό Καμπέλ, σπέρνουν τον τρόμο και πυρπολούν.
Το 1933 οι «τριεψιλίτες» οργάνωσαν κατά τα πρότυπα της μουσολινικής «πορείας στη Ρώμη» του 1922 πορεία στην Αθήνα. Χιλιάδες μέλη της οργάνωσης και των αλκίμων (η νεολαία της ΕΕΕ) με ειδικά ναυλωμένα τρένα έφτασαν στην Αθήνα στις 25 Ιουνίου, έκαναν πορεία στην οδό Σταδίου και κατέληξαν στο Σύνταγμα. Στη συγκέντρωση του έγινε εκεί παραβρέθηκαν ο τότε υπουργός Εσωτερικών Ι. Ράλλης (ο μετέπειτα κατοχικός πρωθυπουργός), ο πρόεδρος της Γερουσίας Στ. Γονατάς, ο υπουργός Δικαιοσύνης Ταλιαδούρος και ο μητροπολίτης Βέροιας Πολύκαρπος που ευλόγησε και τους αλκίμους. Η πορεία των «τριεψιλιτών» στην Αθήνα συνοδεύτηκε από σοβαρές συγκρούσεις με μέλη του ΚΚΕ και των εργατικών οργανώσεων.
ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ Η ΔΡΑΣΗ των «τριεψιλιτών» εκφυλίστηκε. Τα περισσότερα στελέχη της υπηρέτησαν το καθεστώς της 4ης Αυγούστου ενώ το ίδιο συνέβη και στα χρόνια της Κατοχής με τους κατακτητές, με γνωστότερο απ’ όλους τον συνταγματάρχη Γ. Πούλο, που εκτελέστηκε μεταπολεμικά για τις υπηρεσίες που πρόσφερε στους ναζί και τα εγκλήματα κατά του ελληνικού λαού (είναι ο μόνος από τους γνωστούς δωσίλογους που καταδικάστηκε σε θάνατο και οδηγήθηκε στο απόσπασμα).
