Σημαντικά ευρήματα που ανήκουν σε ακμαίο οικισμό της Εποχής του Χαλκού, έφερε στο φως η ανασκαφική έρευνα, κατά τη διετία 2009-2010 στο λόφο του Αγίου Αντωνίου στον Ποτό της Θάσου. Τα κτιριακά κατάλοιπα που ερευνήθηκαν, συγκρο-τούν ένα σύνολο εννέα κτισμάτων με λίθινα θεμέλια, ανωδομή από πλίνθους και πηλοκατασκευές στο εσωτερικό και στις αυλές τους. Βασικό κίνητρο για την εγκα-τάσταση του πληθυσμού ήταν η γειτνίαση με τη θάλασσα και οι δυνατότητες άσκη-σης θαλάσσιου εμπορίου. Τα κτίσματα ήταν μονόχωρα με ορθογώνια κάτοψη, και ένα μόνο με αψιδωτό πέρας. Η άμεση γειτνίαση των κτιρίων και η χρήση μεσοτοιχί-ας μαρτυρούν τους ισχυρούς ενδοκοινοτικούς δεσμούς των κατοίκων. Στη δόμηση δύο τουλάχιστον κτιρίων της ΠΕΧ χρησιμοποιείται η τεχνική του «ψα-ροκόκκαλου», πολύ αγαπητή στο Αιγαίο κατά την 3η χιλιετία. Στη νοτιότερη από τις κατοικίες της ΠΕΧ εντοπίστηκε λίθος με βαθύνσεις, του τύπου που στο μινωικό κό-σμο αποκαλούμε «κέρνο» ή «τράπεζα προσφορών». Η αποκάλυψη σε στρώματα καταστροφής αμφικύπελων δεπάτων αιγαιακού τύπου προδίδει τη στενή πολιτιστι-κή και οικονομική σχέση του Αγίου Αντωνίου με σύγχρονες νησιωτικές θέσεις του ΒΑ Αιγαίου. Εντοπίσαμε στρώματα των μέσων της 4ης χιλιετίας, περιόδου που εντο-πίζεται σπανίως στο βορειοελλαδικό χώρο, αλλά και στρώμα της Τελικής Νεολιθικής που χρονολογήθηκε με C14 ανάμεσα στο 3900 και στο 3600 π.Χ. Η κεραμική διακοσμείται με εγχάρακτη και εμπίεστη διακόσμηση της 3ης και της 2ης χιλιετίας π.Χ. Η ύπαρξη μυκηναϊκής κεραμικής μαρτυρά τις έντονες εμπορικές σχέ-σεις του οικισμού με τη Νότια Ελλάδα κατά την ΥΕΧ. Για πρώτη φορά διαπιστώθηκε η παρουσία Μινυακής κεραμικής της ΜΕΧ, που δεν είχε μέχρι σήμερα εντοπιστεί σε θέσεις ανατολικά της Χαλκιδικής. Εντυπωσιακότερο εύρημα αυτής της εποχής είναι ένας τριποδικός υποστάτης με συμβολικά εγχάρακτα θέματα. Τα κινητά ευρήματα προδίδουν έντονη νηματουργική αλλά και μεταλλουργική δραστηριότητα. Εντοπί-στηκε προϊστορική ελεύθερη ταφή με το νεκρό τοποθετημένο σε συνεσταλμένη στάση μέσα σε λάξευμα του βράχου, και δίπλα του αγγείο τοποθετημένο, επίσης, σε κοιλότητα του εδάφους. Με την ανασκαφή στον Άγιο Αντώνιο προσθέτουμε μια νέα θέση της Εποχής του Χαλκού στις ήδη γνωστές μας της Θάσου: Άγιο Ιωάννη, Σκάλα Σωτήρος, Καστρί Θεολόγου. Στο βόρειο τμήμα του οικισμού εντoπίστηκαν τάφοι που ανήκουν σε νεκροταφείο του 2ου, 3ου και 4ου αιώνα μ.Χ. Οι τάφοι είναι στην πλειονότητά τους κιβωτιόσχημοι. Κτερίζονται με αγγεία και κοσμήματα, ενώ σε μία από τις ταφές βρέθηκε λάγηνος με 22 αργυρών και χάλκινων νομισμάτων. Εντοπίστηκαν επίσης δύο εντυπωσιακοί, σε μέγεθος και τρόπο δόμησης, κτιστοί οικογενειακοί τάφοι σκαμμένοι μέσα στο βράχο και εν μέρει χτιστοί. Ήταν ακτέριστοι αλλά με σκελετικά λείψανα ενήλικων σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης.
Ανάδειξη και προβολή του Αρχαιολογικού χώρου του Περιγιαλίου στην Καβάλα
Ένα πρόγραμμα διαμόρφωσης, ανάδειξης και προβολής του αρχαιολογικού χώρου του Περιγιαλίου, ο οποίος αποτελεί το μοναδικό προϊστορικό οικισμό στην περιοχή της Καβάλας, δρομολόγησε η ΙΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, το καλοκαίρι του 2011. Σε δύο σημεία στα οποία είχαν παρατηρηθεί σκάμματα λαθρανασκαφών, διενεργή-θηκε μικρής κλίμακας σωστική ανασκαφική έρευνα υπό την επίβλεψη του Δρ. Στρατή Παπαδόπουλου, αρχαιολόγου της Εφορείας. Κατά τη διάρκειά της ήρθε στο φως τμήμα νεκροταφείου της Ύστερης Αρχαιότητας στην κορυφή του λόφου και τμήμα του προϊστορικού οικισμού στο πρανές του λοφίσκου. Από το νεκροταφείο της Ύστερης Αρχαιότητας εντύπωση προκαλούν οι πολλαπλές ταφές μέσα σε κόγχες του βράχου, με πληθώρα νομισμάτων και περιδεραίων ως κτερισμάτων. Στην περιοχή του προϊστορικού οικισμού αποκαλύφθηκε ο λιθόκτιστος περίβολος της εγκατά-στασης και τμήματα κατοικιών, με δάπεδα και αποθηκευτικούς λάκκους. Πλούσια υπήρξε η έρευνα ως προς τα κινητά της ευρήματα: αγγεία, λίθινα και οστέινα εργα-λεία, ειδώλια αλλά και αντικείμενα σχετικά με την πυροτεχνολογία του μετάλλου.
Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού
