Γιώργος Χ. Παπασωτηρίου, «Το ματωμένο θέρος του 1882», εκδόσεις ΗΠ.ΕΠΟ.ΤΕ.
Ο Κωνσταντίνος Καραπάνος (1840-1914) υπήρξε γόνος επιφανούς οικογένειας από την Αιτωλοακαρνανία. Γεννήθηκε στην Άρτα , η οποία τελούσε υπό οθωμανική κατοχή, το 1840. Σπούδασε στα Ιωάννινα, στην Κέρκυρα και νομική στη Αθήνα. Ο πατέρας του ήταν επιστάτης (κεχαγιάς) των κτημάτων, τα οποία αγόρασε το 1859 ο Μουσταφά Ναϊλί πασάς. Εικάζεται ότι, λόγω της εύνοιας του τελευταίου προς το πρόσωπό του, χρημάτισε ακόλουθος της τουρκικής πρεσβείας στο Παρίσι. Σε ηλικία 22 ετών βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη και, στη συνέχεια, έγινε γαμπρός του κυρίου μετόχου της τράπεζας Societe Generale de l’ Empire Ottomane, Χρηστάκη Ζωγράφου.
Διετέλεσε υπουργός σε τρεις βραχύβιες κυβερνήσεις του Θεοδώρου Δηλιγιάννη (1890, 1902, 1904) και ίδρυσε δικό του κόμμα.
Ο Κωνσταντίνος Καραπάνος έχει συνδέσει το όνομά του με τον χειρότερο τρόπο με την ευρύτερη περιοχή της Άρτας. Ήταν το νέο κράτος της πρωτεύουσας και το βαθύ παρακράτος της υπαίθρου, της «απελευθερωμένης» πόλης της Άρτας, που περιελάμβανε το κράτος(εισαγγελείς, χωροφύλακες, δημοσιογράφους) αλλά και αγροφύλακες ληστές. Ο Καραπάνος συγκρούστηκε με τον Γεώργιο Παχύ, υποστηρικτή των περιφερειακών μικροϊδιοκτητών. Ο τελευταίος θα διαδραματίσει βασικό ρόλο στην τελική έκβαση της σύγκρουσης που κατέληξε στη συμφιλίωση των δύο αντιπάλων. Οι Αρτινοί ζούσαν κάτω από την εξουσία του Καραπάνου. Ήταν ένα τοπικό δίκτυο από επιστάτες ή από εικονικούς ενοικιαστές των κτημάτων συνδεδεμένων με τον δήμαρχο, τους τοπικούς παράγοντες και προπάντων από την ανοχή της τότε Αρχής. Όποιος τολμούσε να σηκώσει κεφάλι στέλνονταν στην φυλακή και μερικές φορές κινδύνευε και την σωματική του ακεραιότητα. Το άσχημο αυτό κλίμα φορτίστηκε και όπως γράφει ο συγγραφέας το έτος 1882 έγιναν συγκρούσεις καλλιεργητών με τους ανθρώπους του Καραπάνου. Αυτό το γεγονός είχε ως συνέπεια το φόνο δύο αγροτών από το Κομπότι. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Αιών», μετά από το συμβάν «άπαντες οι χωρικοί περιεκύκλωσαν την αποθήκην του χωρίου και περιπολούσιν ένοπλοι εις διάφορα μέρη αυτού….» ζήτησαν εκδίκηση. Τότε επενέβη στρατιωτική δύναμη. Η βαριά φορολογία και ο τρόπος επιβολής της οδήγησε στην εξέγερση και στην κατάπνιξη της από τις Αρχές του τόπου. Συνελήφθηκαν οι πρωταίτιοι και οδηγήθηκαν στις φυλακές της Άρτας και των Ιωαννίνων. Ο συγγραφέας με την μελέτη του αποκαλύπτει σημαντικά στοιχεία της εποχής εκείνης και ξαναθυμίζει μια από τις σκοτεινότερες περιόδους της Άρτας. Η απαίτηση του λαού τότε ήταν να απελευθερωθούν από τον νέο δυνάστη τον Κωνσταντίνο Καραπάνο. Οι αγώνες αλλά και η αντίσταση εναντίον των μεθόδων που χρησιμοποιούσε ο Καραπάνος τον υποχρέωσαν να έρθει σε συμφωνία με τους κατοίκους των χωριών και να υπογράψει συμβόλαια πώλησης τους σε αυτούς που τα κατοικούσαν . Έτσι ο τόπος πρόκοψε και οι αγρότες έζησαν χωρίς να βογκούν κάτω από την πίεση του τσιφλικά. Ο Γιώργος Χ. Παπασωτηρίου καταφέρνει να πλάσει την εποχή να ανακαλύψει τις αιτίες αλλά και να μας παρουσιάσει την κατάσταση εκείνη με τον καλύτερο τρόπο. Σε πολλά σημεία μας οδηγεί σε συναισθηματική και συγκινησιακή φόρτιση. Η χρήση βιβλιογραφίας αλλά και η παραπομπή κειμένων από τις εφημερίδες της εποχής μας κάνουν να διαβάζουμε με ενδιαφέρον το συγκεκριμένο βιβλίο. Και το κυριότερο να μην θέλουμε να το κλείσουμε αλλά να ταξιδέψουμε μαζί με τον συγγραφέα σκεπτόμενοι εκείνη την εποχή. Ο συγγραφέας πέτυχε κάτι που είναι πολύ δύσκολο. Να γράψει ένα από τα ωραιότερα βιβλία της τελευταίας δεκαετίας.
Σημείωση: Η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει στο Κομπότι στις 20.30 μ.μ. στο χώρο του Δημαρχείου. Η δεύτερη παρουσίαση θα γίνει στην Άρτα στην Πνευματική Στέγη «Σκουφάς» στις 20.30 μ.μ
Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης
