Γράφει ο Αχιλλέας Οικονόμου ψυχίατρος.
Ο Γιώργος και η Μαρία βρίσκονταν σε κεντρικό δρόμο της πόλης και κοιτούσαν βιτρίνες. Ο κόσμος ήταν αρκετός, καθώς ο ήλιος σε ξεσήκωνε εύκολα από το σπίτι σου. Η διάθεση και των δύο ήταν καλή και η συζήτηση μεταξύ τους χαλαρή. Ξαφνικά ο Γιώργος ένιωσε κάτι σαν αδιαθεσία. Στην αρχή δεν έδωσε πολύ σημασία. Όσο περνούσαν τα λεπτά αισθανόταν όλο και πιο άσχημα, ενώ η καρδιά του άρχισε να χτυπά γρήγορα, η αναπνοή του δυσκόλεψε, τα πόδια του άρχισαν να τρέμουν και το πρόσωπό του ίδρωσε. Κάθισε διακριτικά σε ένα παγκάκι και ζήτησε νερό. Ήταν σίγουρος πως κάτι σοβαρό του συνέβαινε. Η Μαρία τον βοήθησε να μπουν σε ένα ταξί για το νοσοκομείο. Εκεί υποβλήθηκε σε κλινική εξέταση, αιματολογικό και καρδιολογικό έλεγχο, χωρίς να βρεθεί κάτι παθολογικό. Έφυγε από το νοσοκομείο χωρίς περαιτέρω οδηγίες.
Τον επόμενο μήνα είχε παρόμοιο επεισόδιο δύο φορές ακόμη. Άρχισε σιγά σιγά να φοβάται να βγει έξω από το σπίτι. Πήγαινε στη δουλειά του και γύριζε γρήγορα. Έβγαινε μόνο αν ήταν εντελώς απαραίτητο και προτιμούσε να έπαιρνε μαζί του τη Μαρία για συντροφιά. Επισκέφτηκε άλλες δυο φορές το νοσοκομείο, έκανε πιο αναλυτικές εξετάσεις, χωρίς πάλι κάποιο παθολογικό αποτέλεσμα. Η Μαρία άρχισε να κουράζεται. Μια φορά του είπε μάλιστα ότι είναι «κατά φαντασίαν ασθενής».
Είναι λοιπόν ο Γιώργος «κατά φαντασίαν ασθενής»; Και βέβαια όχι. Το πρόβλημά του ανήκει στις λεγόμενες αγχώδεις διαταραχές και ονομάζεται «Διαταραχή Πανικού». Η διαταραχή αυτή είναι αρκετά συχνή, καθώς αφορά το 1.5% περίπου του πληθυσμού. Εμφανίζεται σε διπλάσιο ποσοστό στις γυναίκες σε σχέση με τους άντρες. Εκδηλώνεται με μια ποικιλία συμπτωμάτων όπως ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρεμούλα, δύσπνοια, ναυτία, ζάλη, αστάθεια και μουδιάσματα. Πολλές φορές υπάρχει η αίσθηση ότι ο πάσχων θα χάσει το έλεγχο του εαυτού του ή θα τρελαθεί. Οι προσβολές πανικού εμφανίζονται ξαφνικά, χωρίς να υπάρχει συνήθως στρεσσογόνο αίτιο, κορυφώνονται σε λίγα λεπτά και διαρκούν περίπου 5΄με 30΄. Είναι δυνατό να μιμούνται πολλές άλλες παθολογικές καταστάσεις με αποτέλεσμα οι ασθενείς να επισκέπτονται πολλούς γιατρούς και να κάνουν πολυάριθμες εξετάσεις. Συνήθως επισκέπτονται περίπου 10 γιατρούς έως ότου μπει η σωστή διάγνωση, ενώ μόνο ένας στους τέσσερις λαμβάνει τελικά την κατάλληλη θεραπεία.
Τα συμπτώματα της κρίσης πανικού ανησυχούν ιδιαίτερα τον ασθενή, ο οποίος βρίσκεται σε μια κατάσταση αγχώδους αναμονής, λόγω του φόβου ότι θα ξαναπάθει κρίση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη αγοραφοβίας με αποτέλεσμα το άτομο να αποφεύγει μέρη και καταστάσεις απ’ όπου η διαφυγή είναι δύσκολη, όπως να είναι μέσα σε πλήθος, σε λεωφορεία, σε καταστήματα, να στέκεται στην ουρά κλπ. Για να αισθανθεί ασφαλής, αποφεύγει αυτές τις καταστάσεις ή έχει την ανάγκη να έχει μαζί του κάποιο άλλο άτομο. Σε ορισμένες περιπτώσεις η δυσλειτουργία είναι τόσο μεγάλη, ώστε ο ασθενής να μην βγαίνει καν από το σπίτι του, με αποτέλεσμα κοινωνική και εργασιακή έκπτωση.
Η πρόγνωση της διαταραχής κρίσεων πανικού είναι καλή λόγω των αποτελεσματικών θεραπειών που εφαρμόζονται. Αυτές στηρίζονται σε δύο άξονες: Τη φαρμακοθεραπεία, που περιλαμβάνει τη χρήση αντικαταθλιπτικών σκευασμάτων, καθώς και την προσεχτική, για μικρό χρονικό διάστημα και κάτω από τη διαρκή επίβλεψη ψυχιάτρου χρήση αγχολυτικών. Την εφαρμογή ψυχοθεραπείας, όπου θεραπεία εκλογής θεωρείται η γνωσιακή-συμπεριφορική προσέγγιση. Ο συνδυασμός και των δύο παρέχει το καλύτερο αποτέλεσμα. Το σημαντικότερο όμως στοιχείο στη διάρκεια της διαταραχής είναι η έγκαιρη διάγνωσή της και η άμεση έναρξη της θεραπείας. Με τον τρόπο αυτό ο Γιώργος αφενός δε θα θεωρείται «κατά φαντασίαν ασθενής» και αφετέρου θα έχει ασφαλέστερη λύση στο πρόβλημά του.
