Και σοβαρούς κινδύνους και μεγάλα οικονομικά διλήμματα θα βρεθεί η νέα ελληνική κυβέρνηση μετά τις εθνικές εκλογές.
Επιμέλεια: Ευθύμιος Χατζηϊωάννου.
Την σκληρή πραγματικότητα των διαδοχικών πληρωμών του ελληνικού χρέους θα έχει να αντιμετωπίσει η νέα ελληνική κυβέρνηση, που θα προκύψει μετά τις προσεχείς εθνικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου και θα έχει τα ηνία της χώρας τον Μάρτιο του 2015. Μπορεί η σημερινή αντιπολίτευση να υποβιβάζει το γεγονός, ότι η χώρα μας έχει υποχρέωση να αποπληρώσει το κρατικό χρέος, όμως η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική, αφού σχεδόν μέσα σε 6 μήνες και πιο συγκεκριμένα μετά τα τέλη Φεβρουαρίου, οπότε λήγει και η δίμηνη παράταση του Μνημονίου, η Ελλάδα θα πρέπει να καταβάλει συνολικά 16,9 δισεκατομμύρια ευρώ στους δανειστές της και σε αυτούς, που έχουν αγοράσει ελληνικά ομόλογα.
Το 2015 η Ελλάδα πρέπει να πληρώσει συνολικά 21,4 δισεκατομμύρια ευρώ
Πιο αναλυτικά και σύμφωνα με μελέτες έγκριτων αναλυτών, το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να καταβάλει το ερχόμενο έτος 8,4 δισεκατομμύρια ευρώ στο ΔΝΤ, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στις Εθνικές Τράπεζες χωρών – μελών της Ε.Ε. . Η Ελλάδα θα πρέπει να αποπληρώσει ομόλογα ύψους 6,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία ,σημειωτέον, λήγουν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2015, τόκους ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ και επιπλέον 323 εκατομμύρια ευρώ σε ομόλογα.
Συνολικά το ελληνικό κράτος θα πρέπει να καλύψει υποχρεώσεις ύψους 21,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ εντός του πρώτου τριμήνου του 2015.
Για την αντιμετώπιση μίας πιθανής κρίσης αδυναμίας αποπληρωμής του ελληνικού χρέους κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015, εάν τελικά η νέα κυβέρνηση της χώρας αποφασίσει να έρθει σε ρήξη με την Ε.Ε. και δεν εφαρμόσει τα προαπαιτούμενα για την χορήγηση της δόσης των 7,3 δισεκατομμυρίων ευρώ (1,8 δισεκατομμύρια ευρώ από τον μηχανισμό EFSF, 2 δισεκατομμύρια ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων, που οι εθνικές τράπεζες των χωρών μελών της Ε.Ε. κατέχουν και 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ από το ΔΝΤ), το Υπουργείο Οικονομικών έχει από τώρα προβλέψει την έκτακτη έκδοση εντόκων γραμματίων, τα οποία θα αγοραστούν από τις ελληνικές τράπεζες.
Αναμένεται έκδοση ελληνικών γραμματίων ύψους 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ
Συνολικά προβλέπεται να εκδοθούν γραμμάτια ύψους 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία καλύπτουν τις δανειακές ανάγκες της χώρας μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Αυτή, όμως, η κίνηση θα έχει ως αποτέλεσμα την στέρηση ρευστότητας 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ από την αγορά, αφού τα χρήματα αυτά προορίζονταν για την τόνωση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας.
Σημειώνεται, ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη τοποθετήσει 11 δισεκατομμύρια ευρώ σε έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου, αποστερώντας πολύτιμη ρευστότητα από την πραγματική οικονομία, η οποία θεωρητικά θα έπρεπε να καταγράψει ακόμη ένα έτος ανάπτυξης, το οποίο εκτιμάται ότι θα έφτανε στο 2,9 %. (δηλαδή μια ένεση ρευστότητας στην εγχώρια αγορά 5,4 δισεκατομμύρια ευρώ περισσότερα σε σχέση με το 2014)
Όμως, όπως φαίνεται, η μεγάλη πρόκληση της νέας ελληνικής κυβέρνησης, που θα ηγείται της χώρας το επόμενο έτος, θα είναι οι αλλεπάλληλες πληρωμές δανείων τόκων και ομολόγων του καλοκαιριού, όταν το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να πληρώσει 15,7 δισ ευρώ στους δανειστές της χώρας.
Μία πιθανή λύση, που προτείνουν οικονομικοί αναλυτές για την κάλυψη αυτών των υποχρεώσεων, περιλαμβάνει την αξιοποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2014, το οποίο εκτιμάται, ότι θα κινηθεί μεταξύ 2,8-3 δισ εκατομμύρια ευρώ (1,8% του ΑΕΠ).
Οι κίνδυνοι για την Ελλάδα, εάν έρθει σε ρήξη με την Ε.Ε. και τις αγορές
Όμως, ακόμη και αυτό το ποσό δεν επαρκεί για να καλύψει τις απαιτήσεις, που φτάνουν τα 15,7 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ, εάν η χώρα μας αποφασίσει να έρθει σε ρήξη με την Ε.Ε., δεν θα υφίσταται η δυνατότητα δανεισμού από τους εταίρους μας, με τις διεθνείς αγορές ήδη κλειστές για την Ελλάδα από τα τέλη του 2014, λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας.
Ένα ακόμη σενάριο, που συζητείται από την αντιπολίτευση, είναι η πληρωμή μόνο των απαιτήσεων του ΔΝΤ και των αγορών, αφήνοντας για διαπραγμάτευση το χρέος έναντι των ευρωπαϊκών χωρών.
Ωστόσο, μια απλή παρατήρηση στην σύνθεση των μελλοντικών πληρωμών του ελληνικού Δημοσίου αποκαλύπτει, ότι εντός του 2015 θα πρέπει να καταβληθούν στον Διεθνή Νομισματικό Οργανισμό 8,4 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το Μάρτιο του 2015.
Επομένως, ακόμη και εάν η Ελλάδα καταβάλει στο ΔΝΤ το ποσό των 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ τον Μάρτιο του 2015 από τα έντοκα γραμμάτια που θα έχει εκδώσει, προκύπτει το εύλογο ερώτημα, που θα βρεθούν τα 6,9 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία υπολείπονται έναντι του συνολικού ποσού των 8,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, που οφείλει η χώρας μας στο ΔΝΤ.
Εν κατακλείδι, εαν η χώρα μας οδηγηθεί μετά τις εθνικές εκλογές σε ρήξη με την Ε.Ε., κινδυνεύει η Ελλάδα να μην λάβει τα 7,3 δισεκατομμύρια ευρώ από το ΔΝΤ και την Ε.Ε, ενώ οι διεθνείς αγορές θα κλείσουν δια παντός για την Ελλάδα, αφού η χώρα θα χαρακτηρίζεται ως αφερέγγυα. Ακόμη, λόγω της μη αποδοχής εκ μέρους μας των συμφωνιών με την Ε.Ε., θα πρέπει η χώρα μας να αποπληρώσει 16,9 δισεκατομμύρια ευρώ χωρίς καμία εξωτερική πηγή χρηματοδότησης, αφού, τόσο η Ρωσία, όσο και η Βραζιλία βρίσκονται σε ύφεση, ενώ η Κίνα και οι ΗΠΑ δεν έχουν συμφέρον να έρθουν σε αντιπαράθεση με την Ε.Ε.
Θα αυξηθούν τα βάσανα των Ελλήνων με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα
Ουσιαστικά, η μόνη πηγή χρηματοδότησης του ελληνικού χρέους, ακόμη και εάν η μελλοντική ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίσει μόνον αυτό του ΔΝΤ (δηλ. 6,9 δισεκατομμύρια ευρώ μετά τον Μάρτιο του 2015), θα προέρχεται από το εσωτερικό.
Αυτό σημαίνει, δηλαδή, είτε περιορισμό δαπανών (περικοπή μισθών/συντάξεων και ασφάλειας/περίθαλψης, για την οποία η συνολική δαπάνη για το 2015 είναι 18,6 και 13,9 δισεκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα), είτε αναγκαστικό εσωτερικό δανεισμό, είτε νέους φόρους, είτε ενδεχομένως χρεωκοπία της χώρας, λόγω αδυναμίας πληρωμής των υποχρεώσεων της.
Όλες οι παραπάνω επιλογές έχουν άμεσο αποτέλεσμα και μπορούν να καλύψουν τις επείγουσες ανάγκες, που θα προκύψουν εξαιτίας των αναγκών, που θα προκληθούν από μια ρήξη με την Ε.Ε και τις αγορές. Αυτό, όμως, που θεωρείται βέβαιο, είναι, ότι οι επιλογές αυτές θα πλήξουν πρωτίστως τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, αφού άλλες λύσεις, όπως είναι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και η φορολόγηση των πλουσίων, απαιτούν υπό τις καλύτερες προϋποθέσεις 2-3 χρόνια ερευνητικής και δικαστικής διαδικασίας, ενώ οι έχοντες και κατέχοντες θα έχουν ήδη απομακρύνει από την Ελλάδα τις καταθέσεις τους, όπως έπραξαν, άλλωστε, οι Γάλλοι πλούσιοι, όταν ο Ολάντ εφήρμοσε τον νόμο περί φορολόγησης των μεγάλων εισοδημάτων με συντελεστή 75%.
Στην πραγματικότητα, εάν η χώρα μας επιλέξει να ακολουθήσει τον δρόμο της ρήξης με την Ε.Ε. και τις αγορές, τα βάσανα του ελληνικού λαού θα πολλαπλασιαστούν αντί να μειωθούν, αφού δεν φαίνεται να υπάρχει στην “φαρέτρα” μας το όπλο ενός σχεδίου Β, ώστε η αντίπαλη πλευρά να πειστεί, ότι διαθέτουμε εναλλακτική λύση στην άρνηση της.
