-Η περίοδος 2010 – 2015 είναι η πρώτη στα μεταπολεμικά χρόνια, που οι τραπεζικές καταθέσεις στην χώρα μαςέπεσαν στο «βάραθρο»!
Επιμέλεια: Ευθύμιος Χατζηϊωάννου.
Το τέλος των καταθέσεων στην Ελλάδα, βλέπει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα “Το Ποντίκι”, που επισημαίνει, ότι η περίοδος 2010 – 2015 είναι η πρώτη περίοδος στα μεταπολεμικά χρόνια, που οι τραπεζικές καταθέσεις έπεσαν στο «βάραθρο»
Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι την έναρξη της κρίσης το 2010, η ελληνική Οικονομία πέρασε από μεγάλες φουρτούνες. Εμφύλιο, υφέσεις, υψηλά ποσοστά ανεργίας, αιφνίδιες και κραυγαλέες νομισματικές υποτιμήσεις, πληθωριστικές εξάρσεις κ.α..
Τα μεγάλα αποκούμπια, όμως, που έδιναν την αίσθηση ασφάλειας στους Έλληνες στις δύσκολες στιγμές, ήταν σταθερά δύο:
Η ακίνητη περιουσία και οι τραπεζικές καταθέσεις.
Κατά το συγκεκριμένο δημοσίευμα, από το 2010 και μετά μπήκαν στην μνημονιακή πρέσα, τόσο τα ακίνητα, όσο και οι καταθέσεις, με τις απώλειες να υπολογίζονται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ συνολικά.
Η τρέχουσα περίοδος 2010-2015 είναι η πρώτη στην μεταπολεμική Ιστορία της Ελλάδας, που έχουν υποστεί μείωση οι καταθέσεις, καθώς, ουδέποτε στο παρελθόν, ούτε για μια χρονιά έστω, είχε συμβεί κάτι παρόμοιο
Η τρέχουσα περίοδος (2010-2015) είναι η πρώτη στην μεταπολεμική Ιστορία της Ελλάδας, που έχουν υποστεί μείωση οι καταθέσεις. Ουδέποτε στο παρελθόν, ούτε για μια χρονιά έστω, είχε συμβεί κάτι παρόμοιο, ακόμα και σε εποχές, που μύριζε “μπαρούτι” στην χώρα μας και η Ελλάδα βίωνε ακραίες καταστάσεις – οικονομικά, εθνικά, κοινωνικά – απέναντι σε εξωτερικούς κινδύνους και διεθνείς κρίσεις. Πάντα οι καταθέσεις ανέβαιναν, ποτέ το αντίστροφο!
Όπως γράφει το “Ποντίκι”, τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, που εκδόθηκαν το 1992 και αφορούσαν την περίοδο 1948-1990, ανέφεραν, ότι οι καταθέσεις οικογενειών και ιδιωτικών επιχειρήσεων στην χώρα μας είχαν πάντοτε σταθερές αυξητικές τάσεις. Δίχως εξαίρεση! Καμία δύναμη δεν φαινόταν ικανή να σταματήσει αυτή την πορεία. Μέχρι το 2010, οπότε άρχισε με καταιγιστικό ρυθμό το μεγάλο άδειασμα των τραπεζικών λογαριασμών! Πρώτη φορά μεταπολεμικά!
Το 1948, αμέσως μετά τον Εμφύλιο, οι συνολικές καταθέσεις στα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα ήταν 656 εκατομμύρια δραχμές
Το 1948, αμέσως μετά τον Εμφύλιο, οι συνολικές καταθέσεις στα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα ήταν 656 εκατομμύρια δραχμές και καταμερίζονταν ως εξής:
◆ Καταθέσεις νοικοκυριών και ιδιωτικών επιχειρήσεων: 267 εκατομμύρια δραχμές (195 εκατομμύρια δρχ. όψεως, 24 εκατομμύρια δρχ. ταμιευτηρίου, 2 εκατομμύρια δρχ προθεσμίας, 46 εκατομμύρια δρχ.δεσμευμένες).
◆ Καταθέσεις δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών: 389 εκατομμύρια δραχμές
◆ Τα 656 εκατομμύρια δραχμές ήταν κατατεθειμένα σε εμπορικές τράπεζες (566 εκατομμύρια δρχ.) και ειδικούς πιστωτικούς οργανισμούς (90 εκατομμύρια σε ΑΤΕ, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, ΕΚΤΕ κλπ.).
Η ραγδαία άνοδος των καταθέσεων στην δεκαετία του ’50
Δύο χρόνια μετά, το 1950, οι καταθέσεις είχαν υπερδιπλασιαστεί σε 1,56 δισεκατομμύρια. δραχμές, με τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να διαθέτουν πια 590 εκατομμύρια δρχ. Το 1953 πρώτη φορά σπάει το φράγμα των 2 δισεκατομμυρίων δρχ., με ιδιώτες και επιχειρήσεις να έχουν στις τράπεζες 1,57 δισεκατομμύρια δρχ., ποσό σχεδόν τριπλάσιο συγκριτικά με το 1950. Μέχρι το 1960 οι καταθέσεις ακολούθησαν εκρηκτικές ανοδικές τάσεις:
◆ 1954: 3,1 δισεκατομμύρια δρχ. (2,2 δισεκατομμύρια δρχ. οι καταθέσεις ιδιωτών – επιχειρήσεων)
◆ 1955: 4 δισεκατομμύρια δρχ.(3,1 δισεκατομμύρια οι καταθέσεις ιδιωτών – επιχειρήσεων )
◆ 1956: 5,3 δισεκατομμύρια δρχ. (4,3 δισεκατομμύρια δρχ. οι καταθέσεις ιδιωτών – επιχειρήσεων)
◆ 1957: 9,1 δισεκατομμύρια δρχ. (7,6 δισεκατομμύρια δρχ. οι καταθέσεις ιδιωτών – επιχειρήσεων .)
◆ 1958: 11,6 δισεκατομμύρια δρχ. (10 δισεκατομμύρια δρχ. οι καταθέσεις ιδιωτών – επιχειρήσεων)
◆ 1959: 15,2 δισεκατομμύρια δρχ.(13,6 δισεκατομμύρια δρχ. οι καταθέσεις ιδιωτών – επιχειρήσεων)
◆ 1960: 18,6 δισεκατομμύρια δρχ. (16,3 δισεκατομμύρια δρχ. οι καταθέσεις ιδιωτών – επιχειρήσεων).
Μεταξύ του 1961 και του 1970 οι καταθέσεις από 22,1 δισεκατομμύρια δρχ. έφτασαν στα 107,8 δισεκατομμύρια δρχ
Ο ρυθμός μπορεί να επιβραδύνθηκε κάπως την επόμενη δεκαετία, αλλά η ώθηση παρέμενε. Έτσι, στο διάστημα 1961-1970 οι καταθέσεις από 22,1 δισεκατομμύρια δρχ. έφτασαν στα 107,8 δισεκατομμύρια δρχ., με οικογένειες και επιχειρήσεις να βρίσκονται πια στα 99,5 δισεκατομμύρια δρχ.. Μάλιστα, λόγω και των ευνοϊκών επιτοκίων εκείνων των δεκαετιών, είχαν αυξηθεί πλέον σε 15,3 δισεκατομμύρια δρχ. οι προθεσμιακές.
Το 1971 οι συνολικές αποταμιεύσεις στα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα ήταν 135,5 δισεκατομμύρια δρχ., το 1975 ξεπερνούσαν τα 293 δισεκατομμύρια δρχ. και το 1980 είχαν σκαρφαλώσει στα 887 δισεκατομμύρια δρχ., εκ των οποίων τα 832 δισεκατομμύρια δρχ. ήταν νοικοκυριών και ιδιωτικών επιχειρήσεων. Το ίδιο συνέβη και την δεκαετία του 1980. Από τα 1,2 τρισεκατομμύρια δρχ.του 1981 οι καταθέσεις είχαν φτάσει το 1990 στα 8,4 τρισεκατομμύρια δρχ. (8,1 τρισεκατομμύρια δρχ. ιδιωτών και επιχειρήσεων).
Ασφαλώς, βέβαια, μιλάμε για άλλες εποχές και διαφορετική οικονομία, αφού μεταπολεμικά ο πληθωρισμός «πετούσε», όπως και τα επιτόκια καταθέσεων, οι υποτιμήσεις της δραχμής ήταν στην ημερήσια διάταξη και οι συνθήκες δεν είχαν καμία σχέση με όσα παρατηρούνται επί παγκοσμιοποίησης.
Και οι καταθέσεις σε συνάλλαγμα των ναυτικών και των Ελλήνων μεταναστών ακολούθησαν την ίδια εντυπωσιακή ανηφόρα
Ωστόσο, οι τάσεις και οι δυναμικές παρέμεναν ίδιες για όλες αυτές τις δεκαετίες (ουσιαστικά μέχρι και το 2009, δηλαδή και την εποχή του ευρώ).
Όπως αναφέρει το ίδιο δημοσίευμα, ακόμα και οι καταθέσεις σε συνάλλαγμα ακολούθησαν την ίδια εντυπωσιακή ανηφόρα. Το 1948, και σύμφωνα πάντα με τα επίσημα και δημοσιευμένα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, στα τραπεζικά ιδρύματα της χώρας οι καταθέσεις σε συνάλλαγμα αντιστοιχούσαν σε ποσό μόλις 9 εκατομμυρίων δρχ. Το 1958 είχαν ανέλθει σε 644 εκατομμύρια, το 1968 σε 2,47 δισεκατομμύρια. (42 εκατομμύρια από Έλληνες ναυτικούς και μετανάστες), το 1978 σε 111,8 δισεκατομμύρια δρχ. (64 δισ. από ναυτικούς και εργαζόμενους στο εξωτερικό) και το 1988 σε 1,5 τρισεκατομμύρια δρχ., με τα 1,2 τρισεκατομμύρια δρχ. να είναι καταθέσεις των ναυτικών και των Ελλήνων μεταναστών, που συνεισέφεραν πια σε τεράστιο βαθμό.
Οι αποταμιεύσεις των Ελλήνων συνέχισαν τις «καλές» τους ημέρες και όταν άρχισαν να καταμετρώνται σε ευρώ, αρχής γενομένης από το 1998, όταν οι καταθέσεις ιδιωτών και επιχειρήσεων ήταν στα 89 δισεκατομμύρια ευρώ και το 2001 στα 101,8 δισεκατομμύρια ευρώ
Το υπόλοιπο των καταθέσεων, υπό καθεστώς capital controls τον Σεπτέμβριο του 2015, έφθαναν στα 121,7 δισεκατομμύρια ευρώ, όσο και το 2002, όταν μπήκαμε στο ευρώ
Από το 2002 και έπειτα, που η Ελλάδα μπήκε στο ευρώ, οι συνολικές καταθέσεις εξακολουθούσαν να ανεβαίνουν κάθε χρόνο. Από τα 121,1 δισεκατομμύρια ευρώ (104,7 δισ. ευρώ νοικοκυριών και επιχειρήσεων) του 2002 στα 146,6 δισεκατομμύρια ευρώ του 2005 και στα 237,5 δισεκατομμύρια ευρώ του 2009, που ήταν το ιστορικό υψηλό. Από εκεί και πέρα, όλοι ξέρουμε, τι συνέβη. Το μεγάλο φρενάρισμα από το κραχ του 2010 διαδέχθηκε ο κατήφορος δίχως τέλος. Με την έναρξη των μνημονίων άρχισε η πτώση. Άλλοτε λόγω φόβου των καταθετών για το ενδεχόμενο χρεωκοπίας (εκροές στο εξωτερικό, θυρίδες, μπαούλα, στρώματα κ.α.), άλλοτε για την εξυπηρέτηση καθημερινών αναγκών (φόροι, χαράτσια, ανεργία κ.ά.).
Το υπόλοιπο των καταθέσεων, υπό καθεστώς capital controls πια, που απέμεινε στις ελληνικές τράπεζες τον Σεπτέμβριο του 2015, έφθαναν στα 121,7 δισεκατομμύρια ευρώ, όσο και το 2002, όταν μπήκαμε στο ευρώ!
Και όπως αναφέρει στο άρθρο του το “Ποντίκι”, οι αριθμοί για την μεταπολεμική εξέλιξη των τραπεζικών καταθέσεων στην Ελλάδα μιλάνε από μόνοι τους. Και είναι αμείλικτοι…
