-“Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, από το Βερολίνο έως την Βιέννη και την Αθήνα, αυτοσχεδιάζουν και βάζουν στο τραπέζι συχνά αντικρουόμενες πολιτικές”.
Επιμέλεια: Ευθύμιος Χατζηϊωάννου.
Σε άρθρο της, αφιερωμένο στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ για το προσφυγικό, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, η βρετανική εφημερίδα “Financial Times” επισημαίνει, ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε απόλυτο διχασμό για το προσφυγικό ζήτημα και ότι η κατάσταση, που έχει δημιουργηθεί στους κόλπους της ΕΕ, είναι πολύ σοβαρή. Τόσο σοβαρή, που οι Βρυξέλλες δεν μπόρεσαν να βάλουν τάξη, καθώς οι ηγέτες των χωρών-μελών αυτοσχεδιάζουν και βάζουν στο τραπέζι συχνά αντικρουόμενες πολιτικές, εμφανιζόμενο περισσότερο διχασμένοι, όσο ποτέ άλλοτε, απέναντι στην μεγαλύτερη πρόκληση, που αντιμετωπίζει η ΕΕ, ΕΕ εδώ και δεκαετίες.
Η εφημερίδα “Financial Times” αναφέρει στο δημοσίευμά της τα εξής:
“Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, από το Βερολίνο έως την Βιέννη και την Αθήνα αυτοσχεδιάζουν και βάζουν στο τραπέζι συχνά αντικρουόμενες πολιτικές”
«Η Γερμανίδα Καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, ήλπιζε, ότι η Σύνοδος Κορυφής για το προσφυγικό θα προσέφερε τουλάχιστον μια εικόνα ευρωπαϊκής ενότητας απέναντι στην μεταναστευτική κρίση.
Αν’ αυτού, όμως, τελείωσε με αταξία. Το αυστριακό πλάνο να μπει όριο στις αιτήσεις ασύλου, φθάνοντας μόλις στις 80 την ημέρα, άφησε την Καγκελάριο απομονωμένη, η Ελλάδα απείλησε ως απάντηση να μπλοκάρει την Συμφωνία για το Brexit και οι ηγέτες είναι περισσότερο διχασμένοι από ποτέ απέναντι στην μεγαλύτερη πρόκληση της ΕΕ, εδώ και δεκαετίες.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, από το Βερολίνο έως την Βιέννη και την Αθήνα αυτοσχεδιάζουν και βάζουν στο τραπέζι συχνά αντικρουόμενες πολιτικές. Η Μέρκελ αιφνιδίασε και το ίδιο το επιτελείο της, όταν απαίτησε μια ακόμα Σύνοδο για την προσφυγική κρίση στις 6 Μαρτίου, ακριβώς πριν τρεις κρίσιμες τοπικές εκλογές στην Γερμανία (13 Μαρτίου) και προτού η Ανοιξη εκτοξεύσει τον αριθμό των προσφύγων, που περνούν το Αιγαίο.
“Σε ιδιωτικές συζητήσεις, αισιόδοξοι προηγουμένως αξιωματούχοι, αρχίζουν τώρα να απελπίζονται, με τις ανησυχίες να μεταφέρονται σε μια πιθανή ανθρωπιστική καταστροφή στα νοτιοανατολικά σύνορα της Ευρώπης”
Οι αφίξεις προσφύγων αυξήθηκαν, με περισσότερες από 4.800 στην Ελλάδα από την Τουρκία την Τρίτη, ένας ρυθμός, που δεν είναι μακριά από την κορύφωση του περασμένου φθινοπώρου, με μέση άφιξη 7.000 ατόμων την ημέρα.
Ένα μεγάλο «απόθεμα» δημιουργείται στην διαδρομή των Δυτικών Βαλκανίων, όπου «άτακτα» κράτη έπρεπε να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν την άφιξη περισσότερων του ενός εκατομμυρίου ανθρώπων από την έναρξη της κρίσης το 2015. Σε ιδιωτικές συζητήσεις, αισιόδοξοι προηγουμένως αξιωματούχοι, αρχίζουν να απελπίζονται, με τις ανησυχίες να μεταφέρονται σε μια πιθανή ανθρωπιστική καταστροφή στα νοτιοανατολικά σύνορα της Ευρώπης. Ενας Ευρωπαίος ηγέτης είπε: «Είναι σοβαρή η κατάσταση».
“Η συμφωνία με την Τουρκία είναι απαραίτητη, δεδομένου, ότι πρέπει επειγόντως να προχωρήσουμε γρηγορότερα”
Η Καγκελάριος Μέρκελ ακόμα στηρίζει την συμφωνία με την Αγκυρα για να εξασφαλίσει τα ευάλωτα ελληνοτουρκικά σύνορα. Όπως είπε η Καγκελάριος τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής, «η συμφωνία με την Τουρκία είναι απαραίτητη, δεδομένου, ότι πρέπει επειγόντως να προχωρήσουμε γρηγορότερα». Αλλά «κακή τύχη» χτύπησε και αυτό το σχέδιο. Ο Τούρκος Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου ακύρωσε το ταξίδι στις Βρυξέλλες για να συζητήσει το προσφυγικό, λόγω της βομβιστικής επίθεσης στην Αγκυρα.
Μετά από θυελλώδη συζήτηση, μια κουρασμένη Άνγκελα Μέρκελ έδειξε την θετική πλευρά των πραγμάτων στην συνέντευξη τύπου, που πραγματοποιήθηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής, τονίζοντας τις προσπάθειες, που έγιναν τις τελευταίες εβδομάδες για να εμπλακεί ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν και να ενισχυθούν οι άμυνες της Ελλάδας στην θάλασσα με την ανάπτυξη νατοϊκών σκαφών.
“Η Άνγκελα Μέρκελ «εξεπλάγη» από τον Faymann, ενώ ιδιωτικά οι Γερμανοί αξιωματούχοι είναι έξαλλοι, γιατί ένας παλιός σύμμαχος «έσπασε τις γραμμές»”
Εν τω μεταξύ η Βιέννη κατηγορείται, ότι παραβιάζει τους διεθνείς νόμους, περιλαμβανομένης της Συνθήκης της Γενεύης για τους πρόσφυγες, βάζοντας νέες αμφισβητήσεις στους ήδη οριακά εφαρμοζόμενους κανόνες για το άσυλο. «Οι συνθήκες είναι σαν τις νεράϊδες. Αν σταματήσεις να πιστεύεις σε αυτές, πεθαίνουν», δήλωσε η Elizabeth Collett, διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Ωστόσο η κοινή γνώμη στην Αυστρία στηρίξει την κίνηση του Καγκελαρίου Werner Faymann, με την εφημερίδα “Der Standard” να τον υπερασπίζεται, γράφοντας την Παρασκευή, ότι “οι Βρυξέλλες έβαλαν αυτογκόλ, κριτικάροντας την Βιέννη”.
Η Άνγκελα Μέρκελ, που σπάνια ασκεί δημόσια κριτική στους εταίρους της, δήλωσε, ότι «εξεπλάγη» από τον Faymann. Ιδιωτικά οι Γερμανοί αξιωματούχοι είναι έξαλλοι, γιατί ένας παλιός σύμμαχος «έσπασε τις γραμμές».
“Ενώ η δημοτικότητα της Μέρκελ μειώνεται σε επίπεδα, που δεν είχε δει από το ναδίρ της ευρωπαϊκής κρίσης, ο Orban παραμένει δημοφιλής και κερδίζει τον θαυμασμό των σκεπτικιστών στο εξωτερικό, περιλαμβανομένης της Γερμανίας”
Οι Βρυξέλλες, απελπισμένα προσπάθησαν να επιβάλουν στα κράτη-μέλη τους κανόνες, με μικρή, όμως, επιτυχία. Τα κράτη-μέλη συμφώνησαν να μοιραστούν 160.000 πρόσφυγες από την Ιταλία και την Ελλάδα, αλλά λιγότεροι από 600 μετακινήθηκαν. Ενώ ορισμένοι ηγέτες, όπως ο Ούγγρος Πρωθυπουργός Viktor Orban διαφώνησε ανοικτά, άλλες Κυβερνήσεις, όπως αυτές στην Μαδρίτη και το Παρίσι απλά αποτραβήχτηκαν.
Αφού οι ηγέτες πέρασαν ώρες, επιπλήττοντας τους Αυστριακούς, ο Orban επαίνεσε το σχέδιο, χαρακτηρίζοντάς το «μια καλή ιδέα». Είχε στήριξη. Ενώ η δημοτικότητα της Μέρκελ μειώνεται σε επίπεδα, που δεν είχε δει από το ναδίρ της ευρωπαϊκής κρίσης, ο Orban παραμένει δημοφιλής και κερδίζει τον θαυμασμό των σκεπτικιστών στο εξωτερικό, περιλαμβανομένης της Γερμανίας.
«Δεν μπορούμε να φανταστούμε το κλείσιμο του Brenner, το οποίο πραγματικά και συμβολικά είναι ένα από τα μεγάλα στοιχεία της ευρωπαϊκής ενότητας».
Αν η ΕΕ έχει μικρή επιρροή στα μέλη της, έχει ακόμα μικρότερη σε αυτούς πέραν των συνόρων της. Η συμφωνία με την Τουρκία, που περιλαμβάνει βοήθεια 3 δισεκατομμυρίων ευρώ και άλλα δώρα για την Αγκυρα, σε αντάλλαγμα την μείωση των ροών, δεν έχει ακόμα οδηγήσει σε περιορισμό των αφίξεων.
Οχι μόνον η μοίρα των προσφύγων, αλλά επίσης η ενότητα της ζώνης ελεύθερης μετακίνησης Σενγκεν, ακόμα και της ίδιας της Ευρώπης, είναι σε κίνδυνο, όπως τόνισε ο ιταλός Πρωθυπουργός Ματτέο Ρέντζι. Σχολιάζοντας μια ακόμα κίνηση της Αυστρίας να επιβάλει περιορισμούς στο Brenner, ένα κρίσιμο πέρασμα στις Αλπεις, ο κ. Ρέντζι δήλωσε: «Δεν μπορούμε να φανταστούμε το κλείσιμο του Brenner, το οποίο πραγματικά και συμβολικά είναι ένα από τα μεγάλα στοιχεία της ευρωπαϊκής ενότητας».
“Η συμμαχία των προθύμων σε αυτή τη μορφή, που την ξέραμε, δεν υπάρχει πλέον”
Αλλά οι σύμμαχοι της Μέρκελ φθίνουν. Μετά από μια πρώτη υποχώρηση από τις προσπάθειες όλα τα κράτη-μέλη να εμπλακούν στην υποδοχή προσφύγων, μειώνοντας έτσι το βάρος για Γερμανία, Σουηδία, Αυστρία και λίγες χώρες ακόμα, τις τελευταίες εβδομάδες έχει εναποθέσει τις ελπίδες της στην λεγόμενη «συμμαχία των προθύμων», δηλαδή στις χώρες, που μπορούν να πάρουν πρόσφυγες κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, μειώνοντας ουσιαστικά την παράνομη ροή από το Αιγαίο και αντικαθιστώντας την με νόμιμες μετακινήσεις, απ΄ ευθείας από την Τουρκία.
Ακόμα και αυτή η ιδέα φθίνει. Όπως είπε ο Αυστριακός Αντικαγκελάριος, Reinhold Mitterlehner: «Ο καθένας μπορεί να συμπεράνει, ότι η “συμμαχία των προθύμων” σε αυτή τη μορφή ξεκάθαρα δεν υπάρχει πλέον».
