Εφαρμόζεται πιλοτικά σε 13 δήμους της χώρας.
Επιμέλεια: Ευθύμιος Χατζηϊωάννου.
Από το Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2014 μπορούν οι δικαιούχοι να υποβάλουν ηλεκτρονικά στην νέα ιστοσελίδα www.energo-eke.gr, τις αιτήσεις τους για να ενταχθούν στο ελάχιστο “Εγγυημένο Κοινωνικό Εισόδημα”, που ξεκινά να εφαρμόζεται πιλοτικά σε 13 δήμους της χώρας.
Η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων λήγει στο τέλος Δεκεμβρίου του 2014 και το ποσό θα δοθεί σε όλους τους δικαιούχους αναδρομικά από την 1η Νοεμβρίου 2014.
Στόχος είναι να καλυφθεί το 7% του πληθυσμού των συγκεκριμένων δήμων, με το κονδύλι να φτάνει τα 30 εκατομμύρια ευρώ.
Οι δήμοι, όπου εφαρμόζεται το μέτρο
Οι δήμοι της χώρας, όπου θα εφαρμοστεί το μέτρο του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για έξι μήνες, είναι:
Δράμας (περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης), Εδεσσας (περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας), Γρεβενών (περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας), Ιωαννίνων (περιφέρεια Ηπείρου), Καρδίτσας (περιφέρεια Θεσσαλίας), Λευκάδας (περιφέρεια Ιονίων Νήσων), Ι.Π. Μεσολογγίου (περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος), Χαλκίδας (περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος), Καλλιθέας (περιφέρεια Αττικής), Μαλεβιζίου (περιφέρεια Κρήτης), Τρίπολης (περιφέρεια Πελοποννήσου), Σύρου (περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου), Σάμου (περιφέρεια Βορείου Αιγαίου), (Περιφέρεια Ηπείρου), Καρδίτσας (περιφέρεια Θεσσαλίας), Λευκάδας (περιφέρεια Ιονίων Νήσων), Ι.Π. Μεσολογγίου (περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος), Χαλκίδας (περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος), Καλλιθέας (περιφέρεια Αττικής), Μαλεβιζίου (περιφέρεια Κρήτης), Τρίπολης (περιφέρεια Πελοποννήσου), Σύρου (περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου), Σάμου (περιφέρεια Βορείου Αιγαίου),
Η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου θα κρατήσει έξι μήνες, ενώ μέσα στο 2015 το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα θα επεκταθεί στο σύνολο του πληθυσμού. Στην πλήρη εφαρμογή του μέτρου οι ωφελούμενοι θα είναι 700.000 και το κονδύλι θα κυμαίνεται από 850 εκατομμύρια έως ένα δισεκατομμύριο ευρώ.
Τα ποσά, που καταβάλλονται στους δικαιούχους και οι προϋποθέσεις συμμετοχής καθορίζονται σε απόφαση του αρμόδιου Υπουργού Εργασίας κ. Γιάννη Βρούτση. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι, πως από το δίχτυ προστασίας θα καλυφθούν και οι ανασφάλιστοι υπερήλικες και μάλιστα υπάρχει σχετική αναφορά στην υπουργική απόφαση.
Δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος είναι άτομα και οικογένειες που διαμένουν στους δήμους πιλοτικής εφαρμογής του μέτρου τουλάχιστον για τα δυο τελευταία έτη.
Τα κριτήρια χορήγησης του βοηθήματος
Στην σχετική Υπουργική απόφαση αναφέρεται χαρακτηριστικά, πως οι δικαιούχοι πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
1. Περιουσιακά κριτήρια. Αναλυτικά προβλέπονται τα εξής:
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας να μην υπερβαίνει τις 90.000 ευρώ κατ’ άτομο. To ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε επιπλέον προστατευόμενο ενήλικα και κατά 10.000 για κάθε προστατευόμενο ανήλικο. Το ανώτερο όριο είναι 200.000 ευρώ.
Η κινητή περιουσία (αυτοκίνητα, δίκυκλα) να μην υπερβαίνει σε αντικειμενική δαπάνη -στο σύνολό της- το ποσό των 6.000 ευρώ.
Δεν γίνονται δεκτές αιτήσεις από άτομα που έχουν στην ιδιοκτησία τους σκάφη αναψυχής ΙΧ, αεροσκάφη, ελικόπτερα ΙΧ, ανεμόπτερα και πισίνες.
Το συνολικό ύψος των καταθέσεων στα πιστωτικά ιδρύματα και η τρέχουσα αξία μετοχών και ομολόγων να μην υπερβαίνει το διπλάσιο του εισοδήματος που αναλογεί με βάση τη ρύθμιση.
2. Εισοδηματικά κριτήρια. Μεμονωμένα άτομα ή οικογένειες χωρίς άλλα εισοδήματα παίρνουν το σύνολο του ποσού. Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις λαμβάνεται υπόψη η διαφορά του «πραγματικού εισοδήματος» από το όριο που έχει τεθεί με την απόφαση.
Σημειώνεται πως «πραγματικό εισόδημα» θεωρείται το συνολικό καθαρό εισόδημα των τελευταίων 12 μηνών – μετά την αφαίρεση των φόρων, των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση, της εισφοράς αλληλεγγύης του Ν.3986/11- συμπεριλαμβανομένου και του συνόλου των επιδομάτων και άλλων ενισχύσεων, καθώς και το εισόδημα που απαλλάσσεται από τον φόρο ή φορολογείται με ειδικό τρόπο. Αξίζει να επισημανθεί, πως στο συνολικό πραγματικό εισόδημα δεν περιλαμβάνεται: Αντικειμενική δαπάνη και τεκμήρια διαβίωσης, το 20% από μισθωτές υπηρεσίες, εισόδημα με δελτίο παροχής υπηρεσιών ή εργόσημο καθώς και τα ποσά από πηγές κατάρτισης, η διατροφή, που καταβάλλεται στο ανήλικο τέκνο, καθώς και το εξωιδρυματικό επίδομα ή προνοιακά επιδόματα αναπηρίας, που χορηγούνται από το κράτος.
Για παράδειγμα, ζευγάρι με ένα ανήλικο παιδί έχει ετήσιο πραγματικό εισόδημα 1.200 ευρώ (το ποσό προσδιορίζεται με βάση όσα ήδη αναφέρθηκαν). Το πραγματικό εισόδημα θα αφαιρεθεί από το αρχικό ποσό της επιδότησης (δηλαδή 4.200 μείον 1.200) και η οικογένεια θα πάρει 3.000 ευρώ τον χρόνο.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως η οικονομική κατάσταση των υποψηφίων για ένταξη στο πρόγραμμα κρίνεται με βάση τα πραγματικά εισοδήματα σε πραγματικό χρόνο χωρίς τεκμαρτά και αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης.
Όπως προαναφέραμε, η υποβολή των αιτήσεων γίνεται μόνον ηλεκτρονικά, και τα χρήματα θα καταβάλλονται στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, ώστε να περιοριστεί η γραφειοκρατία και η ταλαιπωρία των δικαιούχων.
Ο έλεγχος των δεδομένων επίσης θα γίνεται ηλεκτρονικά, με την αξιοποίηση μιας σειράς δράσεων, που έχουν υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια (π.χ. συστήματα Εργάνη, Ατλας και Ηλιος).
Επιδόματα και παροχές
Πακέτο ενίσχυσης με τρεις άξονες
Το μέτρο του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος βασίζεται στους ακόλουθους τρεις άξονες:
1. Καταβολή της οικονομικής ενίσχυσης, η οποία είναι σε άμεση συνάρτηση με την οικογενειακή κατάσταση του δικαιούχου. Συγκεκριμένα διαμορφώνεται στα 200 ευρώ τον μήνα για μεμονωμένο άτομο, στα 300 ευρώ για ζευγάρι και το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 50 ευρώ για κάθε ανήλικο τέκνο και στα 100 ευρώ για κάθε ενήλικο τέκνο.
Σε περίπτωση που η οικογένεια έχει ένα μικρό εισόδημα δεν θα εξαιρεθεί από το πρόγραμμα αλλά θα πάρει ένα τμήμα αυτού του ποσού.
2. Πλέγμα κοινωνικών υπηρεσιών και αγαθών: Μεταξύ άλλων προβλέπεται επίδομα θέρμανσης, ένταξη στο κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο της ΔΕΗ, χορήγηση βιβλιαρίου ανασφάλιστου, ένταξη σε προγράμματα κοινωνικού παντοπωλείου, σε προγράμματα για τους απόρους (μέσω του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας) κ.α.
3. Δράσεις ένταξης και επανένταξης στην εργασία. Οι δικαιούχοι θα συμμετάσχουν σε προγράμματα νέων θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, σε προγράμματα κοινωφελούς εργασίας, επαγγελματικής κατάρτισης, πρακτικής άσκησης και επανένταξης στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Οπως έχει επισημάνει ο Υπουργός Εργασίας κ. Γιάννης Βρούτσης, «το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα αποτελεί τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση των τελευταίων ετών στην πατρίδα μας. Δημιουργούμε έναν από τους πιο σύγχρονους και εξελιγμένους μηχανισμούς κοινωνικής προστασίας στην Ευρώπη».
Από την πλευρά του ο υφυπουργός Εργασίας Βασίλης Κεγκέρογλου επισημαίνει «το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα θα αποτελέσει τον πρώτο πυλώνα του σύγχρονου κοινωνικού κράτους. Μετά από έξι χρόνια συνεχούς ύφεσης η πύκνωση του δείκτη κοινωνικής προστασίας για τη διασφάλιση ενός ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης είναι πιο αναγκαία από ποτέ».
Τέλος σημειώνεται, ότι από την επόμενη χρονιά, η είσπραξη του βοηθήματος αυτού θα υπολογίζεται από την 1η του μήνα υποβολής της αίτησης, ενώ ήδη πραγματοποιούνται ταχύρρυθμα επιμορφωτικά σεμινάρια για τους υπαλλήλους των 13 δήμων, όπου και θα εφαρμοστεί πιλοτικά το «Εγγυημένο Κοινωνικό Εισόδημα».
