Της Ράνιας Γάτου
Ποιήτριας, Δοκιμιογράφου, Εικαστικού
Στην εποχή της κυνικής τεχνοκρατίας, όπου η επιστήμη συχνά απομακρύνεται από την πνευματική της ουσία, λίγες μορφές αναδύονται ως αυθεντικοί συνεχιστές μιας ιερότητας που δεν αντιτίθεται στη λογική, αλλά την υπερβαίνει. Ο Καθηγητής Αυξέντιος Καλαγκός, με το έργο και την αφοσίωσή του, ενσαρκώνει το ιδεώδες του γιατρού που δεν επαναπαύεται στη δεξιοτεχνία της χειρουργικής, αλλά καθιστά την Ιατρική μέσο λύτρωσης και έμπρακτης αγάπης. Η μορφή του προσομοιάζει με εκείνη των Αγίων Αναργύρων, όχι εξαιτίας κάποιας υπερβατικής μυστηριακής διάστασης, αλλά διότι υπηρέτησε την Ιατρική με αμόλυντη ανιδιοτέλεια, προσφέροντας ολόκληρο το είναι του για τη σωτηρία αμέτρητων παιδικών καρδιών, αδιαφορώντας για το κοινωνικό στάτους ή την υλική κατάσταση των ανθρώπων, και παραμένοντας αφοσιωμένος στην αληθινή έννοια της ιατρικής αποστολής.
Ο Καθηγητής Αυξέντιος Καλαγκός είναι παιδο καρδιοχειρουργός διεθνούς κύρους, ένας διανοούμενος της ιατρικής επιστήμης που δεν εγκλωβίστηκε στη χρυσή απομόνωση των μεγάλων ακαδημαϊκών κέντρων, αλλά έθεσε τη γνώση του στην υπηρεσία των πιο ευάλωτων ψυχών: των παιδιών. Ίδρυσε το ίδρυμα “Coeurs Pour Tous” (Καρδιές για Όλους), με αποστολή να παρέχει υψηλού επιπέδου καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις σε άπορα παιδιά ανά τον κόσμο. Με τη σπάνια σύζευξη χειρουργικής μαεστρίας και έμπρακτης αλληλεγγύης, δημιούργησε ένα παγκόσμιο δίκτυο ανθρωπιστικής ιατρικής δράσης, επαναφέροντας τον Ιπποκρατικό όρκο στην ουσία του: την ανιδιοτελή προσφορά στον άνθρωπο.
Ο Καθηγητής Αυξέντιος Καλαγκός, διακρίνοντας την ανθρώπινη αξία πέρα από το σώμα, δεν προσέγγιζε τους ασθενείς του απλώς ως φορείς ασθενειών, αλλά ως ζωντανούς οργανισμούς που φέρουν μέσα τους την ουσία της ζωής, τις ιστορίες τους και τις αναμνήσεις τους. Με μια αφοσίωση που αγγίζει τα όρια της ποιητικής αλχημείας, μεταμόρφωνε το βάρος του πόνου σε κάτι λιγότερο φριχτό, προσφέροντας σε κάθε παιδί όχι μόνο την ιατρική φροντίδα του, αλλά και την ευεργετική του παρουσία. Κάθε του λόγος, κάθε του χειρουργική κίνηση, ήταν μια πράξη εν-συναίσθησης, σαν να αντλούσε τη δύναμή του από τα πιο βαθιά σκιρτήματα της ανθρώπινης ψυχής, εκεί όπου η ιατρική συναντά την τέχνη του να θεραπεύεις όχι μόνο το σώμα, αλλά και την ψυχή.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι το έργο του Καθηγητή Αυξέντιου Καλαγκού δεν μπορεί να αποτιμηθεί απλώς με αριθμούς επιτυχημένων επεμβάσεων – αν και οι αριθμοί αυτοί είναι συγκλονιστικοί. Πέρα από τις χιλιάδες σωτήριες παρεμβάσεις, αυτό που διακυβεύεται εδώ είναι η ίδια η έννοια της Ιατρικής ως πεδίου ηθικής ευθύνης και όχι ως μια ακόμη εκδοχή της καπιταλιστικής εμπορευματοποίησης. Σε έναν κόσμο όπου η υγεία έχει μετατραπεί σε προνόμιο των προνομιούχων, η δράση του Καθηγητή Αυξέντιου Καλαγκού αποδεικνύει ότι η αυθεντική ιατρική είναι και πρέπει να παραμείνει υπερβατική, αντιστεκόμενη στην υποταγή της σε αγοραία κριτήρια.
Επιπλέον, η οντολογική διάσταση της προσφοράς του δεν εξαντλείται στο τεχνικό θαύμα της χειρουργικής. Ο Καθηγητής Αυξέντιος Καλαγκός κατανοεί ότι κάθε επέμβαση σε μια παιδική καρδιά είναι και μια πράξη θεμελίωσης μιας νέας ελπίδας, τόσο για το ίδιο το παιδί όσο και για την οικογένειά του. Έτσι, η προσφορά του δεν είναι μονοδιάστατα ιατρική αλλά και κοινωνική, καθότι ανακουφίζει το βάρος που φέρουν οικογένειες καταδικασμένες από τη φτώχεια και την αδυναμία πρόσβασης σε κατάλληλη ιατρική φροντίδα. Η Ιατρική του είναι μια Ιατρική του προσώπου, που βλέπει τον κάθε ασθενή ως ξεχωριστή οντότητα, κι όχι ως ακόμη μια “περίπτωση” σε ένα ατέρμονο στατιστικό σύνολο.
Η μεγαλύτερη επιτυχία του Καθηγητή Αυξέντιου Καλαγκού έγκειται στο ότι επαναφέρει την Ιατρική στη σφαίρα της αποστολής. Όπως οι Άγιοι Ανάργυροι, που θεράπευαν δίχως να προσδοκούν ανταμοιβή, έτσι και ο ίδιος χαρίζει την επιστημονική του γνώση και εμπειρία με τρόπο που δεν επιδέχεται υστεροβουλία. Το ίδρυμα “Coeurs Pour Tous” λειτουργεί ως μια κιβωτός ελπίδας για τις κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες, υπενθυμίζοντας πως ο αληθινός γιατρός δεν είναι εκείνος που αρκείται στη διάγνωση και στη θεραπεία, αλλά εκείνος που προσφέρει παρηγοριά και ελπίδα.
Σε μια εποχή όπου η λέξη “αυταπάρνηση” φαντάζει ως ελάχιστα ρεαλιστική, ο Καθηγητής Αυξέντιος Καλαγκός έρχεται να διαψεύσει τους κυνικούς. Η δράση του αποτελεί ένα ηχηρό μήνυμα ότι η Ιατρική, όταν εξυψώνεται από την αγάπη και τη φιλαλληλία, μπορεί να μετατραπεί σε πράξη σχεδόν μεταφυσικής αξίας. Δεν είναι τυχαίο πως η υστεροφημία του ήδη προσομοιάζει με εκείνη των μεγάλων μορφών της ανθρωπιστικής ιατρικής, όπως ο Dr. Christiaan Barnard (1922–2001)Νοτιοαφρικανός καρδιοχειρουργός, ο οποίος έκανε την πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση καρδιάς στον κόσμο το 1967, στο Γιοχάνεσμπουργκ και ο Dr. Michael DeBakey (1908–2008) Αμερικανός καρδιοχειρουργός, θεωρούμενος ως μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες στον τομέα της καρδιοχειρουργικής.
Ο Καθηγητής Αυξέντιος Καλαγκός δεν είναι απλώς ένας εξαίρετος καρδιοχειρουργός· είναι ένας ζωντανός θρύλος της σύγχρονης ιατρικής προσφοράς. Και αν υπάρχει μια παρακαταθήκη που αφήνει πίσω του, αυτή δεν είναι μόνο οι χιλιάδες καρδιές που χτυπούν χάρη στα χέρια του, αλλά και το πρότυπο του γιατρού που επιλέγει τον δρόμο της αυταπάρνησης έναντι της ευκολίας, της αφοσίωσης έναντι της αδιαφορίας, της προσφοράς έναντι της εκμετάλλευσης.Ο μιμητής των Αγίων Αναργύρων ζει ανάμεσά μας, και το έργο του δεν είναι παρά μια υπενθύμιση πως η Ιατρική, στην ανώτερη μορφή της, δεν είναι απλώς επιστήμη, αλλά μια βαθιά πράξη αγάπης.
Ο Καθηγητής Αυξέντιος Καλαγκός δεν είναι μόνο ένας σπουδαίος επιστήμονας, αλλά ένας φωτεινός άνθρωπος που επιβεβαιώνει ότι η Ιατρική μπορεί να είναι κάτι πολύ ανώτερο από επιστήμη: μπορεί να είναι έργο ιερό, άγγιγμα Θεού στις ψυχές των ανθρώπων. Η κάθε καρδιά που ξαναχτυπά χάρη στα χέρια του είναι μια σιωπηλή προσευχή, ένας ύμνος στην ανθρώπινη καλοσύνη και στην ιερότητα της ζωής. Όσο υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος σαν τον Καθηγητή Αυξέντιο Καλαγκό, ο κόσμος μας δεν είναι χαμένος. Είναι η απόδειξη ότι η αυταπάρνηση δεν έχει χαθεί, ότι το φως νικά το σκοτάδι και ότι οι πραγματικοί Άγιοι περπατούν ανάμεσά μας φορώντας λευκές ποδιές.
Αξιότιμε Κύριε Αυξέντιε Καλαγκέ,
Η ευκαιρία να απευθυνθώ σε εσάς με αφορμή το έργο σας, είναι για μένα μία στιγμή βαθιάς συναισθηματικής ανύψωσης, καθώς το άρθρο που θα σας παραδώσω επιδιώκει να αγγίξει τον πυρήνα του ανθρωπισμού, της αληθινής προσφοράς και του οράματος που διαπνέει τη δράση σας.
Ο Καθηγητής Αυξέντιος Καλαγκός δεν είναι απλώς ένας κορυφαίος επιστήμονας. Στην εποχή της τεχνοκρατίας, όπου η επιστήμη συχνά καταλήγει να απομακρύνεται από την ανθρωπιά της, εκείνος προσφέρει μια σπάνια, αλλά και παντοτινή απόδειξη ότι η Ιατρική μπορεί να είναι κάτι πολύ ανώτερο από μια ψυχρή τέχνη – να είναι ένα αληθινό έργο αγάπης. Το ίδρυμα που ίδρυσε, το “Coeurs Pour Tous”, αποδεικνύει με τον πιο απτό τρόπο ότι η ιατρική, όταν είναι πλαισιωμένη από την αγάπη και την αλληλεγγύη, είναι πράξη ιερή, πέρα από οποιονδήποτε τεχνικό υπολογισμό ή εμπορική σκοπιμότητα.
Η μεγάλη σας αξία, δεν έγκειται στα συγκλονιστικά στατιστικά των επεμβάσεων, αλλά στην ανιδιοτελή προσφορά σας στον κόσμο. Με το έργο σας, δείχνετε τη δύναμη της αυταπάρνησης και της αφοσίωσης στον άνθρωπο, ακολουθώντας μια πορεία που θυμίζει την αληθινή αποστολή της ιατρικής: την υπηρεσία του ανθρώπινου πόνου και της ανακούφισης. Ανάμεσα στις ιατρικές και κοινωνικές σας κατακτήσεις, παραμένετε μία υπενθύμιση ότι η Ιατρική μπορεί να επανασυνδεθεί με την αποστολή της, με το υψηλό ήθος του Ιπποκράτη.
Είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να αποτιμήσουμε με λόγια το αληθινό μέγεθος του έργου σας, διότι αυτό δεν μετριέται σε επιτυχίες που καταγράφονται σε αριθμούς, αλλά σε καρδιές που ξαναχτυπούν με ελπίδα. Όπως μια αναστάσιμη κραυγή, το έργο σας αντανακλά το αληθινό νόημα της ιατρικής, που είναι να αγκαλιάζει το πρόσωπο του κάθε ανθρώπου, να βλέπει πίσω από τα διαγνωστικά αποτελέσματα και να προσφέρει όχι μόνο θεραπεία, αλλά και παρηγοριά.
Επιθυμώ να σας εκφράσω, Κύριε Καθηγητά, την βαθιά μου εκτίμηση για το έργο σας, αλλά και για τις αξίες που αποτυπώνονται σε αυτό. Μία Ιατρική που είναι ταυτόχρονα τέχνη και επιστήμη, συνδυάζει την ανθρώπινη διάσταση με την πνευματική υπέρβαση, και προσφέρει σε όλους μας μία αναπάντεχη ελπίδα ότι, στην εποχή μας, η αυθεντική αφοσίωση δεν έχει χαθεί.
Με αμέριστο σεβασμό και εκτίμηση,
Ράνια Γάτου
