Γράφει ο Βασίλης K. Μηλίτσης*.

Η εμμονή των γειτόνων μας του κρατιδίου των Σκοπίων να ονομάζονται «Μακεδονία» και να ισχυρίζονται ότι είναι απόγονοι των αρχαίων Μακεδόνων, έχει ανοίξει μια οξεία διαμάχη με τους Έλληνες σχετικά με την ονομασία τους, οι δε αλυτρωτικές τους βλέψεις εις βάρος μας έχουν δημιουργήσει ένα αγκάθι στις σχέσεις μας. foto

Ο ισχυρισμός τους αυτός είναι μια συνειδητή παραχάραξη της ιστορίας, που στόχο έχει την επέκτασή τους στο Αιγαίο, φυσικά, με τις ευλογίες των ισχυρών του κόσμου για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα, ιδίως τώρα
που η χώρα μας λόγω της οικονομικής κρίσης κινδυνεύει να χάσει μέρος της εθνικής της κυριαρχίας.

Ιστορική αναδρομή

Τον 6ο και 7ο αι. μ.Χ. άρχισαν να εγκαθίστανται οι Σλάβοι στη Βαλκανική χερσόνησο, οι οποίοι αλλοιώνουν την εθνική φυσιογνωμία του βόρειου μέρους της, το οποίο βαθμιαία αποσυνδέεται από τη βυζαντινή αυτοκρατορία. Εντούτοις, στις νοτιότερες περιοχές οι Σλάβοι δεν κατόρθωσαν να αλλάξουν την εθνολογική σύνθεση των ελληνικών περιοχών, παρά τον μόνιμο αποικισμό των σλάβικων ομάδων στο ελληνικό έδαφος. Στην πραγματικότητα, προς το τέλος του 6ου και αρχές του 7ου αι. μ.Χ., μερικές σλαβικές ομάδες κινήθηκαν προς τις νότιες περιοχές και εγκαταστάθηκαν σε ελληνικά εδάφη, όπου διαμόρφωσαν τους σλαβικούς περίκλειστους θύλακες – τις λεγόμενες Σκλαβηνίες, σύμφωνα με βυζαντινές πηγές – ειδικά στη δυτικά Μακεδονία και τη Θεσσαλία. thessaliniki

Όντας καλλιεργητές και κτηνοτρόφοι, εγκαταστάθηκαν κυρίως στις βουνοπλαγιές, λιγότερο στις πεδιάδες και πολύ σπάνια κοντά στη θάλασσα, όπως μπορεί να εξακριβωθεί από το τοπωνυμικό υλικό. Ανακαλύπτουμε, επίσης, ότι το βυζαντινό κράτος ακολούθησε μια ρεαλιστική και συνεπή πολιτική προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των Σλάβων αποίκων, μια πολιτική που οδήγησε στον έλεγχο των σλαβικών φυλών από την αυτοκρατορία. Κατ’ αυτό τον τρόπο το βυζαντινό κράτος συνέβαλε αποφασιστικά στην αφομοίωσή τους από το γηγενή πληθυσμό και στον εξελληνισμό τους.  Η σχεδόν συνολική έλλειψη λειψάνων του σλαβικού πολιτισμού (ταφικές τελετουργίες, κατοικίες, τεχνικές και τύποι κεραμικών) πιστοποιούν αυτήν την αφομοίωση, η οποία φυσικά, δεν θα μπορούσε ποτέ να έχει επιτευχθεί χωρίς την παρουσία ενός γηγενούς ελληνικού πληθυσμού.

Παραχάραξη της Ιστορίας από τους Σκοπιανούς

Καθώς η εμφάνιση και ο αποικισμός των Σλάβων στην περιοχή έλαβε χώρα κατά τον Μεσαίωνα, οι Σλάβοι των Σκοπίων δεν θα μπορούσαν να παρουσιάσουν ιστορικά ή αρχαιολογικά στοιχεία, που να επιβεβαίωναν την παρουσία τους από την αρχαιότητα.
Αφ’ ετέρου, η ιστορία της αρχαίας Μακεδονίας και το έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου παρουσίασε ένα σημαντικό εμπόδιο στην προπαγάνδα τους, επειδή η παγκόσμια ιστορία είχε ήδη αναγνωρίσει, ότι ο Αλέξανδρος και οι Μακεδόνες ήταν Έλληνες. Ήταν συνεπώς ουσιώδες να δημιουργήσουν οι Σκοπιανοί αμφιβολία για τον ελληνικό χαρακτήρα της Αρχαίας Μακεδονίας. Έτσι, δήλωσαν, ότι οι αρχαίοι Μακεδόνες δεν ήταν Έλληνες αλλά μια άλλη φυλή. Οι βασιλιάδες τους δεν ήταν Έλληνες αλλά μόνο”Φιλέλληνες”. Η άρχουσα τάξη κατά τη διάρκεια των αιώνων εξελληνίστηκε, αλλά ο λαός παρέμεινε “μακεδονικός”, άρα μη ελληνικός. Ο Αλέξανδρος δεν ήταν Έλληνας, δεν διέδωσε τον ελληνικό πολιτισμό, αλλά “το όνομα της Μακεδονίας”. Κατά τη διάρκεια της περιόδου των διαδόχων του, ο εξελληνισμός της περιοχής άρχισε βαθμιαία, ειδικά στην ανώτερη τάξη, από Έλληνες σκλάβους και μισθοφόρους.
Όταν οι Σλάβοι κατά τον Μεσαίωνα εγκαταστάθηκαν στη Μακεδονία, σύμφωνα με τους Σκοπιανούς ιστορικούς, εξολόθρεψαν έναν μεγάλο αριθμό του γηγενούς πληθυσμού και αφομοίωσαν τον υπόλοιπο. Κατά συνέπεια, μέσα σε μερικά έτη η Μακεδονία έγινε σλαβική. Επειδή αυτοί οι γηγενείς πληθυσμοί δεν ήσαν πλέον ελληνικοί, οι Σλάβοι που εγκαταστάθηκαν στη Μακεδονία ενώθηκαν με τους πραγματικούς Μακεδόνες και κληρονόμησαν έτσι αρχαίες ρίζες, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε ελληνική παρουσία. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι Σκοπιανοί διεκδικούν όχι
μόνο την ιστορία αλλά και τα επιτεύγματα του πολιτισμού, που συνδέονται με αυτήν την περιοχή.

Αντίκρουση των ισχυρισμών

Οι ιστορικοί των Σκοπίων χρησιμοποιούν τους όρους Μακεδονία και τους Μακεδόνες υπό μια εθνική έννοια, ακόμα κι αν αυτοί οι όροι είναι αυστηρά γεωγραφικοί, ακριβώς όπως ο όρος Ηπειρώτης ή Πελοποννήσιος. Σε διάφορες πηγές, ταξιδιωτικές περιγραφές, διπλωματικά έγγραφα, απογραφές της οθωμανικής αυτοκρατορίας κλπ., ο όρος Μακεδόνας έδειχνε πάντα τους κατοίκους της Μακεδονίας – πρώτιστα τους Έλληνες – επειδή οι Βούλγαροι κάτοικοι της Μακεδονίας συνήθως αποκαλούνταν “Βουλγαρο-Μακεδόνες”, έτσι ώστε να μπορούν να διακρίνονται από τους Βουλγάρους της Βουλγαρίας. Εκτός αυτού, το γεγονός ότι χρησιμοποιούνται οι όροι Βουλγαρο-Μακεδόνες και Σλαβο-Μακεδόνες, ενώ δεν χρησιμοποιείται ο όρος Ελληνομακεδόνες, προϋποθέτει και συγχρόνως αποδεικνύει, ότι η Μακεδονία είναι ελληνική, επειδή ο όρος αφ’ εαυτού μας παραπέμπει στην ελληνική προέλευση των κατοίκων αυτής της περιοχής.
Πρέπει επίσης να τονίσουμε στο γεγονός, ότι κατά τη διάρκεια ορισμένων περιόδων της ιστορίας (Ελληνιστική περίοδος, η τουρκοκρατία κλπ) οι ιστορικοί των Σκοπίων αναγκάζονται για να δεχτούν, μέχρι ένα σημείο, τον εξελληνισμό της περιοχής – γεγονός που προϋποθέτει φυσικά την ύπαρξη ενός ισχυρού ελληνικού στοιχείου -, και κατά τη διάρκεια της ιστορίας αυτό το ελληνικό στοιχείο ή ο ελληνικός πληθυσμός φαίνονται να εξαφανίζονται ή να μειώνονται στο ελάχιστο και οι μη Έλληνες “Μακεδόνες” να υπερισχύουν εκ νέου.

Οι Αρχαίοι Μακεδόνες και η ελληνικότητά τους

Οι πλείστοι σύγχρονοι μελετητές υποστηρίζουν, ότι οι αρχαίοι Μακεδόνες ήσαν Έλληνες και ανήκαν στη δωρική φυλή συγγενεύοντας με τους Μολοσσούς Ηπειρώτες. Συστηματικές ανασκαφές στην Αιανή Κοζάνης από το 1983 έχουν φέρει στο φως ευρήματα, που βεβαιώνουν την ύπαρξη μιας οργανωμένης πόλης από τη 2η χιλιετία π.Χ. μέχρι το 100 π.Χ. Οι ανασκαφές έχουν ξεθάψει τα παλαιότερα κομμάτια μελανόμορφων και ερυθρόμορφων αγγείων, χαρακτηριστικό των φυλών της βορειοδυτικής Ελλάδας, που ανακαλύπτεται μέχρι τώρα 1. xartis
O Βρετανός καθηγητής Νίκολας Χάμμοντ δήλωσε κατηγορηματικά, μιλώντας σε δημοσιογράφους: «Οι Σκοπιανοί δεν έχουν καμία σχέση με τους αρχαίους Μακεδόνες. Πριν από τους Σκοπιανούς υπήρχαν οι Παίονες. Είχαν δικό τους βασιλιά αλλά ήταν υπήκοοι των Μακεδόνων. Σήμερα όμως οι αυτοαποκαλούμενοι «Μακεδόνες» είναι Σλάβοι και Αλβανοί και δεν έχουν ελληνική φωνή» 2.
Οι αρχαίοι Μακεδόνες, λοιπόν, ανήκουν στον ελληνόφωνο πληθυσμό. Η μακεδονική βασιλική οικογένεια, γνωστή ως δυναστεία των Αργειδών, διεκδικούσε την ελληνική καταγωγή της από το Άργος της Πελοποννήσου 3, Οι Μακεδόνες λάμβαναν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της αρχαιότητας, ένα αθλητικό γεγονός, στο οποίο μόνο μέλη ελληνικής προέλευσης είχαν την άδεια για να συμμετέχουν 4.
Ο Παυσανίας αναφέρει, ότι οι Μακεδόνες ήσαν μέλη των Αμφικτιονιών, ο δε Πολύβιος γράφει, ότι οι Μακεδόνες είχαν την ίδια θρησκεία με τους υπόλοιπους Έλληνες.

Η γλώσσα

Η γλώσσα των Μακεδόνων ήταν μια ευδιάκριτη και ιδιαίτερη μορφή της ελληνικής, ανθεκτική σε εξωτερικές επιρροές και συντηρητική στην προφορά. Παρέμεινε έτσι μέχρι τον τέταρτο αιώνα όταν τελικά αφομοιώθηκε από την αττική διάλεκτο 5. Ο Αρχέλαος Α΄ ίδρυσε την πρωτεύουσά του στην Πέλλα, καθιέρωσε εορτές προς τιμήν του Διός στο Δίον και δέχτηκε στην αυλή του λογίους από άλλες περιοχές της Ελλάδος. Οι Αθηναίοι τραγικοί Αγάθων και Ευριπίδης καθώς και ο ονομαστός ζωγράφος Ζεύξις επηρέασαν σημαντικά τους Μακεδόνες.

Ο Ευριπίδης έγραψε τις δυο τελευταίες του τραγωδίες στην αυλή του Αρχέλαου.glossa
Το συμπέρασμα λοιπόν είναι, ότι οι αρχαίοι Μακεδόνες ήταν αναμφισβήτητα ελληνική φυλή. Το όνομα των Μακεδόνων των ίδιων είναι ελληνικό: Από το δωρικό Μακεγδών=Μακεχθών=Μακεδών (από μάκος=μήκος+γδων=χθων, δηλαδή εκτεταμένη γη). Η λέξη μακεδνός απαντάται ήδη στον Όμηρο 6: οία τε φύλλα μακεδνής αιγείροιο (= όπως τα κυματίζοντα φύλλα μιας ψηλής λεύκης) και σημαίνει “ψηλός και λεπτόκορμος”. Άρα οι αρχαίοι Μακεδόνες πρέπει να ήσαν ψηλοί και αδύνατοι. Επίσης τα κύρια ονόματα των αρχαίων Μακεδόνων, τα ονόματα των Θεών, οι μήνες, κ.λπ., καθώς επίσης και τα περισσότερα τοπωνύμια είναι ελληνικά, στη μακεδονική διάλεκτο, και δεν φέρουν καμία ομοιότητα με τα Θρακο-ιλλυρικά ονόματα.

Οι Σκοπιανοί πάλι χρησιμοποιούν την αναφορά του Πλουτάρχου, όπου ο Αλέξανδρος ανεβόα μακεδονιστί καλών τούς υπασπιστάς7 ως απόδειξη, ότι η γλώσσα που μιλούσαν οι Μακεδόνες στρατιώτες δεν ήταν ελληνικά, αλλά μακεδονικά. Όμως, εδώ η λέξη μακεδονιστί σημαίνει την τοπική διάλεκτο, όπως οι αντίστοιχοι όροι: δωριστί, αττικιστί, ιωνιστί κ.λπ. , πράγμα που δε σημαίνει μακεδονιστί, μη ελληνιστί. (Στο κάτω – κάτω κανένας δεν μπορεί να πιστέψει ότι ο Αλέξανδρος μιλούσε σλάβικα, για το απλούστατο λόγο ότι την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν Σλάβοι). Στην πραγματικότητα, ο Αλέξανδρος και οι Μακεδόνες διέδωσαν με τις κατακτήσεις τους την ελληνική γλώσσα σε όλο τον κόσμο. Ο Αλέξανδρος κάποτε έδωσε τη διαταγή, οι επιγραφές που ήταν γραμμένες σε ξένη γλώσσα να εξηγηθούν στα ελληνικά, έτσι ώστε να γίνουν κατανοητές στα στρατεύματά του («…τήν επιγραφήν αναγνούς εκέλευσεν ελληνικοίς υποχαράξαι γράμμασιν»)8 και επίσης διέταξε τα περσικά στρατεύματα να μάθουν την ελληνική γλώσσα και να εκπαιδευθούν στη χρήση των μακεδονικών όπλων. (…εκέλευε γράμματά τε ελληνικά μανθάνειν καί μακεδονικοίς όπλοις εντρέφεσθαι)9. Από τα παραπάνω φαίνεται καθαρά, πως οι Σκοπιανοί δεν έχουν απολύτως κανένα δικαίωμα να οικειοποιούνται μορφές, όπως ο Φίλιππος ή ο Μέγας Αλέξανδρος.
Επίλογος

Οι απλοί Σκοπιανοί πολίτες, βέβαια, εδώ και 60 χρόνια πιστεύουν σ’ αυτά, που έχουν διδαχθεί στα σχολεία τους και έχουν επηρεαστεί από την προπαγάνδα τους. Η σκοπιανή προπαγάνδα κατόρθωσε να επηρεάσει ακόμη και ξένους επιστήμονες και εγκυκλοπαίδειες και να προβάλουν έτσι την ψευδοϊστορία τους. Έχουν ακόμη επηρεάσει και τα ΜΜΕ ευρωπαϊκών χωρών, όπως δείχνει το ακόλουθο περιστατικό.

Σε τηλεοπτικό παιχνίδι, όπου με την απάντηση ο παίκτης διεκδικεί 5000 λίρες,:
– Τι εθνικότητα είχε ο Μεγαλέξανδρος;
– Ήταν Έλληνας!
– Λάθος, ήταν Μακεδόνας!
Κι έτσι η απάντηση θεωρήθηκε λανθασμένη!

Γι’ αυτό λοιπόν θα πρέπει και η χώρα μας να βάλει στόχους για την αντιμετώπιση αυτής της προπαγάνδας, καθώς επίσης να πιέσει τα Σκόπια να ανακαλέσουν όλα τους τα ψεύδη, να αποκηρύξουν τον αλυτρωτισμό τους για δήθεν καταπιεσμένων Μακεδόνων στη χώρα μας για να μπορέσουμε να διευθετήσουμε δίκαια τις διαφορές μας και να ζήσουμε ειρηνικά, διότι ως γείτονες θα έχουμε πολλά αμοιβαία οφέλη.

ΠΗΓΕΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ
1 Εγκυκλοπαίδεια Britannica. Βλέπε οικείο λήμμα.
2 Nicholas Hammond, ”A History of Macedonia: Volume II: 550-336 B.C.”, Oxford University Press, ISBN 0198148143.
3 Ηροδότου Ιστορίαι, 5.20.4, 5.22.1, 9.45. Αρριανού Αλεξάνδρου Ανάβασις. Βιβλίο ΙΙ, 14 .4, Quintus Curtius Rufus “Historiae Alexandri Magni”, 6.3.11. Πολύβιος Ιστορίαι, 7.9.4, 18.4.8.
4 Παυσανίας, “Περιήγησις Ελλάδος”.
5 Nicholas Hammond, op.cit.
6 Οδύσσεια, Η 106.
7 Πλούταρχος, Αλέξανδρος, 51,4
8 Πλούταρχος, Αλέξανδρος,69,2
9 Πλούταρχος, Αλέξανδρος, 47,6
_________________________________

*Ο Βασίλης Μηλίτσης γεννήθηκε στο χωριό Μεσενικόλας της Καρδίτσας το 1947. Παρακολούθησε στοιχειώδη εκπαίδευση στο χωριό του και κατόπιν τη μέση εκπαίδευση στην Καρδίτσα. Από το 1963 συνέχισε τις σπουδές του στις ΗΠΑ, στο Λύκειο Apopka Memorial High School, κοντά στο Ορλάντο της Florida. Πήρε το απολυτήριο του λυκείου και το Proficiency Certificate of English of the University of Michigan. Το 1973 αποφοίτησε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, από το τμήμα Αγγλικής της Φιλοσοφικής Σχολής. Υπήρξε ιδιοκτήτης φροντιστηρίου ξένων γλωσσών επί 18 χρόνια στη Θεσσαλονίκη, αποδεχόμενος κατόπιν το διορισμό του στη δημόσια εκπαίδευση. Δίδαξε στο γυμνάσιο και το λύκειο, τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Γερμανία. Συνταξιοδοτήθηκε το 2010.
Εκτός της ελληνικής μιλάει άπταιστα αγγλικά. Κατέχει επίσης αρκετά καλή γνώση της γερμανικής, ιταλικής και γαλλικής. Έχει επίσης μακρά μεταφραστική πείρα σε κείμενα που κυμαίνονται από απλά επαγγελματικά μέχρι και λογοτεχνικά.
Ο ίδιος με τον Wolfgang Reumuth είναι συγγραφείς γραμματικής της νεοελληνικής γλώσσας για αλλοδαπούς με τον τίτλο Praktische Grammatik der neugriechischen Sprache, εκδόσεις Gottfried Egert Verlag, ISBN 978-3-936496-42-0

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ