Επιμέλεια: Ευθύμιος Χατζηϊωάννου.
Την αναθεώρηση των συμβάσεων παραχώρησης της “Ολυμπίας Οδού”, του “Αυτοκινητόδρομου Αιγαίου”, του “Ε65” και της “Ιονίας Οδού” ανακοίνωσε ο Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Τουρισμού και Ναυτιλίας, Γιώργος Σταθάκης.
Ο κ. Σταθάκης, μιλώντας κατά την διάρκεια της παρουσίασης των δύο νέων συμβάσεων για την λειτουργία και την συντήρηση της “Εγνατίας Οδού ΑΕ”, στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, σημείωσε, ότι η βάση της αναθεώρησης θα είναι στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός αναλογικού συστήματος χρέωσης, της μείωσης των διοδίων, της μετοχικής παρουσίας του δημοσίου στις εταιρείες παραχώρησης και της εύλογης συρρίκνωσης του ρυθμού απόσβεσης της επένδυσης των ιδιωτών υπέρ του Δημοσίου.
Ο Υπουργός Οικονομίας επεσήμανε, πως «η ιδέα, ότι θα φτιάχναμε ταυτόχρονα όλους τους αυτοκινητόδρομους της χώρας μέσα σε μία δεκαετία αποτέλεσε “φαραωνική” σκέψη κάποιων ανθρώπων στο παρελθόν», οι οποίοι, όπως παρατήρησε, θεώρησαν, ότι το τραπεζικό σύστημα και η ιδιωτική χρηματοδότηση θα μπορούσαν να υποκαταστήσουν τους περιορισμούς του κρατικού προϋπολογισμού και του συστήματος παραγωγής δημοσίων έργων.
Όπως υπογράμμισε ο κ. Σταθάκης, μετά την κρίση του 2008 το σύνολο των αυτοκινητόδρομων χρεωκόπησε, με εξαίρεση την “Αττική Οδό”.
«Όλοι οι άλλοι μπήκαν σε περιπέτειες για τον απλό λόγο, ότι σταμάτησε η τραπεζική χρηματοδότηση», δήλωσε.
Αντίθετα, το μοντέλο των ιδιωτικών δρόμων, τόνισε, «χρεωκόπησε το 2008 και πριν από δύο χρόνια έγινε προσπάθεια επανεκκίνησης των έργων».
“Το κόστος κατασκευής των αυτοκινητοδρόμων είναι πάνω από τους διεθνείς μέσους όρους – Πρέπει να εξαντλήσουμε τα περιθώρια αναθεώρησης των συμβάσεων”
Με την προσπάθεια αυτή, όμως, συμπλήρωσε το Δημόσιο απορρόφησε όλο το ρίσκο, που είχαν οι συμβάσεις για τους ιδιώτες, μεταφέρθηκαν οι οικονομικές απαιτήσεις του Δημοσίου στο τέλος της χρονικής διάρκειας της παραχώρησης και προσφέρθηκαν ισχυρές εγγυήσεις για την περίπτωση, που οι αυτοκινητόδρομοι δεν θα έχουν καλή πορεία, λόγω μείωσης του κυκλοφοριακού φόρτου.
Έτσι, τόνισε ο κ. Σταθάκης, η επανεκκίνηση των αναθεωρημενων συμβάσεων προσέφερε μεγαλύτερες διασφαλίσεις για τους ιδιώτες επενδυτές.
«Όλοι θέλουμε να ολοκληρωθούν τα έργα και θα ολοκληρωθούν» είπε, όμως συμπλήρωσε, ότι οι παραχωρήσεις εγείρουν πολλά θέματα, όπως η κοστολόγηση των έργων.
Όπως σημείωσε, το κόστος κατασκευής ανέρχεται σε 7 εκατομμύρια ευρώ ανά χλμ., το κόστος συντήρησης κυμαίνεται από 60 έως 250 χιλιάδες ευρώ ανά χλμ., ενώ σε άλλες συμβάσεις είναι ακόμη πιο υψηλό. «Αυτά είναι πάνω από τους διεθνείς μέσους όρους, κατά την γνώμη μας», συμπλήρωσε και ανέφερε, ότι το κόστος των έργων θα μπορούσε να είναι χαμηλότερο, εάν άλλαζε ο τρόπος κοστολόγησης.
«Πρόθεσή μας είναι, στο μέτρο του δυνατού, και αυτό αποτελει δέσμευση της Κυβέρνησης, να μελετήσουμε τις συμβάσεις, με στόχο να τις αναθεωρήσουμε, προκειμένου να φέρουμε την ισορροπία, που δεν έχουν», δήλωσε και πρόσθεσε, ότι «πρέπει να εξαντλήσουμε τα περιθώρια αναθεώρησης των συμβάσεων».
“Τα ηλεκτρονικά, αναλογικά διόδια είναι το δικαιότερο σύστημα προσδιορισμού των διοδίων”
Ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε εκτενώς και στην πολιτική διοδίων, τονίζοντας, ότι η συχνότητα και το ύψος των διοδίων αποφασίστηκαν με βάση τα δεδομένα της προ του 2009 οικονομικής πραγματικότητας.
Αυτή η δομή, τόνισε ο Υπουργός Οικονομίας, «είναι εκτός τόπου και χρόνου» και με την αναθεώρηση των συμβάσεων, που έγινε από την Κυβέρνηση του κ. Αντώνη Σαμαρά «πρυτάνευσε η ιδέα, ότι τα έργα θα αποσβεστούν, εάν εξαντλήσουμε τα ανώτατα όρια των διοδίων».
«Είναι χωρίς νόημα αυτή η πολιτική», τόνισε και συμπλήρωσε, ότι «όσο αυξάνεις τα διόδια, μειώνεις τον κυκλοφοριακό φόρτο» και, μάλιστα, «υπό συνθήκες σκληρής οικονομικής πραγματικότητας».
Ο κ. Σταθάκης επεσήμανε, ότι αποτελεί κυβερνητική δέσμευση η αναθεώρηση του πλαισίου των συμβάσεων, προς την κατεύθυνση των ηλεκτρονικών, αναλογικών διοδίων, με ιδιαίτερη μέριμνα για τους χρήστες του δρόμου και με κοινωνικά κριτήρια. Ο Υπουργός Οικονομίας, μάλιστα, χαρακτήρισε τα ηλεκτρονικά, αναλογικά διόδια ως το δικαιότερο σύστημα προσδιορισμού των διοδίων.
Ο Υπουργός Οικονομίας χαρακτήρισε τα διόδια «εξωφρενικά υψηλά, διότι καλούνται να αποσβέσουν το 60-70% του έργου» και σημείωσε, ότι η προβλεπόμενη απόδοση των ιδίων κεφαλαίων των παραχωρησιούχων δεν μπορεί να είναι 8-10% και πρέπει να μειωθεί.
“Με την είσοδο του Κράτους στο μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών, θα αποφύγουμε τυχόν αύξηση των διοδίων και θα πάμε σταδιακά σε σημαντική μείωση διοδίων με βάση την αναλογική αρχή”
Ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε στην ανάγκη για μεγαλύτερο μερίδιο του Δημοσίου στις παραχωρήσεις, σημειώνοντας, ότι «το κράτος θα παίρνει μερίδιο από τον δρόμο, χωρίς να πληρώνει». Έτσι, πρότεινε την είσοδο του Κράτους στο μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών, με στόχο «να αποφύγουμε τυχόν αύξηση των διοδίων και να κάνουμε μια προσέγγιση, που θα αλλάξει την χρονική διάρκεια της απόσβεσης, προκειμένου να πάμε σε σημαντική μείωση διοδίων με βάση την αναλογική αρχή».
Ο κ. Σταθάκης σημείωσε, ότι το εγχείρημα είναι περίπλοκο, αλλά εξέφρασε την άποψή του, ότι θα βρεθεί μία λύση απόλυτα συμβατή με το δημόσιο συμφέρον και την τρέχουσα οικονομική πραγματικότητα.
Τέλος, ο Υπουργός Οικονομίας, ερωτηθείς για την τύχη της παραχώρησης της Εγνατίας Οδού από το ΤΑΙΠΕΔ, δήλωσε: «Η πολιτική ηγεσία θα εξετάσει όλα τα περιθώρια και τις δυνατότητες που έχουμε για να βρούμε μία άλλη λύση που να θεωρούμε συμβατή με τις δικές μας προτεραιότητες».
