-Αμφισβητείται το δικαίωμα της Εφορίας να επιβάλει, όπου και όπως θέλει, πρόστιμα, ειδικά αν το κάνει αναδρομικά για εισοδήματα και καταθέσεις, που αφορούν τα έτη πριν το 2010.
Επιμέλεια: Ευθύμιος Χατζηϊωάννου.
Όπως υποστηρίζουν έγκυροι νομικοί και δικαστικοί κύκλοι, τα πάνω-κάτω στους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης για τις νέες ρυθμίσεις και τα πρόστιμα, που το Υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει να εισπράξει από τις λίστες με τα εμβάσματα και τις καταθέσεις στο εξωτερικό, απειλούν να φέρουν, τόσο η τρόϊκα, όσο και νέες δικαστικές αποφάσεις, που καθιστούν απόλυτο ρυθμιστή των εξελίξεων στο θέμα αυτό το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Η ελληνική Κυβέρνηση έχει ποντάρει πολλά, για επιπλέον έσοδα, αλλά και για το image της, στους αναδρομικούς ελέγχους καταθέσεων και εμβασμάτων, ενώ ετοιμάζει και την νέα ρύθμιση νομιμοποίησης των μεγαλοκαταθετών από τις διάφορες λίστες – με τελευταία και καλύτερη, την λίστα Μπόργιανς. Επεσε, όμως, σε “συμπληγάδες” καθώς:
■ Αφ’ ενός, η τρόϊκα δεν έχει απαντήσει ακόμα επισήμως αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν φαίνεται να συναινεί στις μεγάλες εκπτώσεις έως 70%, που θα προσφέρει η νέα ρύθμιση, διότι, όσοι ενταχθούν σε αυτήν, θα πληρώνουν λιγότερα από όσα, αν ήταν νομοταγείς και τα πλήρωναν στην ώρα τους!
■ Αφετέρου, τα δικαστήρια δεν δέχονται, ότι έχει ισχύ ο αναδρομικός φόρος, που επιβάλλεται σε καταθέσεις και εισοδήματα προ του 2010. Παραπέμπουν το θέμα στο ΣτΕ, το οποίο, όμως, όπως αποκαλύπτει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα «ΤΟ ΘΕΜΑ», με αποφάσεις του έχει ήδη δικαιώσει φορολογούμενους και απέρριψε τους αναδρομικούς φόρους σε καταθέσεις, που είχε επιβάλει η Εφορία.
Τα δικαστήρια αμφισβητούν το δικαίωμα της Εφορίας να επιβάλει, όπου και όπως θέλει, πρόστιμα
Οι εξελίξεις αναγκάζουν την Κυβέρνηση να επανεξετάσει τα σχέδια για ελέγχους και ρυθμίσεις εθελοντικής αποκάλυψης κεφαλαίων, αν θέλει να μη βρεθεί μπροστά στον κίνδυνο να αναγκαστεί να επιστρέψει και λεφτά στους μεγαλοκαταθέτες, που ελέγχει.
Και αυτό, γιατί οι δικαστικές αποφάσεις αμφισβητούν το δικαίωμα της Εφορίας να επιβάλει, όπου και όπως θέλει, πρόστιμα, ειδικά αν το κάνει αναδρομικά για εισοδήματα και καταθέσεις, που αφορούν τα έτη πριν το 2010. Ωστόσο, όλα τα λεφτά, που βγήκαν στο εξωτερικό και αποκαλύπτονται στις διάφορες λίστες, αφορούν κυρίως τα χρόνια, πριν ξεσπάσει η κρίση στην Ελλάδα. Αρα, αν τα δικαστήρια βάλουν φρένο σε ελέγχους και ρυθμίσεις για τα χρόνια έως το 2009, περιορίζεται δραματικά και το εισπρακτικό αποτέλεσμα των διώξεων στους καταθέτες.
Προ ημερών, όμως, σε μία από τις πρώτες αποφάσεις, που έβγαλε για το 2016, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών δεν έκανε δεκτό το σκεπτικό, με το οποίο λειτουργεί η Εφορία. Παραπέμπει την υπόθεση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, θέτοντας σημαντικά προδικαστικά ερωτήματα, που θα καθορίσουν, τι αποφάσεις θα βγάζουν στο εξής τα ελληνικά δικαστήρια για όσους ελέγχονται αναδρομικά, επειδή βρέθηκε το όνομά τους στις διάφορες λίστες.
Με βάση παλαιότερη απόφαση του ΣτΕ, τα Διοικητικά δικαστήρια δικαιώνουν τους ελεγχόμενους φορολογούμενους
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι, ότι ήδη το ΣτΕ έχει εκδώσει μία σημαντική απόφαση, στην οποία στηρίζονται τα Διοικητικά δικαστήρια, που δικαιώνουν τους ελεγχόμενους φορολογούμενους. Η απόφαση δικαίωσε εν έτει 2013 τον παλαιό ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού, Πέτρο Μίχο, που γλίτωσε τα βαριά πρόστιμα, που του είχε επιβάλει η Εφορία για μία κατάθεση 34 εκατομμυρίων δραχμών από την Τράπεζα Κρήτης του Κοσκωτά το 1988! O ποδοσφαιριστής απέδειξε, ότι το ποσό αυτό το εισέπραξε ως αποζημίωση, για την οποία, μάλιστα, τον φόρο έπρεπε να πληρώσει ο ΟΣΦΠ και όχι ο ίδιος. Είναι πιθανόν, λοιπόν, το ΣτΕ να επιβεβαιώσει και πάλι την απόφασή του αυτή με μία νέα, δημιουργώντας νομολογία, που δεν θα μπορεί να μην εφαρμόσει το Υπουργείο Οικονομικών σε όσα τώρα σχεδιάζει να κάνει.
Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών ζητάει από το ΣτΕ να απαντήσει, αν ισχύουν για εμβάσματα και καταθέσεις προ της 30.9.2010, όσα προβλέπει ο Νόμος 3888/2010, που είναι η βάση, με την οποία η Εφορία φορολογεί αυτομάτως τις καταθέσεις και τα εμβάσματα
Με την τελευταία απόφασή του (5/2016) το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών ζητάει από το ΣτΕ να απαντήσει, αν ισχύουν για εμβάσματα και καταθέσεις προ της 30.9.2010, όσα προβλέπει ο Νόμος 3888/2010, που είναι η βάση, στην οποία η Εφορία φορολογεί αυτομάτως τις καταθέσεις και τα εμβάσματα σαν “αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας και φοροδιαφυγή”. Και συγκεκριμένα:
■ Εάν μπορούν να φορολογηθούν ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα ποσά εμβασμάτων, που απεστάλησαν στο εξωτερικό προ του 2010, των οποίων η προέλευση δεν δικαιολογείται από τα δηλωθέντα στην Εφορία εισοδήματα.
■ Εάν είναι νόμιμη η μεταφορά στον φορολογούμενο (αντί στον ελεγκτή της Εφορίας) της υποχρέωσης να αποδείξει αυτός, από πού προέρχονται τα ποσά του εμβάσματος και αν έχουν ήδη φορολογηθεί νόμιμα ή όχι.
■ Εάν μπορεί η υποχρέωση αυτή να επεκταθεί και σε εμβάσματα προγενέστερα της έναρξης ισχύος του Ν.3888, δηλαδή πριν από τις 30.9.2010 ή αν είναι αντισυνταγματικό κάτι τέτοιο.
■ Εάν κριθεί, ότι τα εμβάσματα υπόκεινται σε φορολόγηση ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, σε ποια χρονιά (δηλαδή με ποιους συντελεστές) θα πρέπει να φορολογηθούν – στον χρόνο αποστολής του εμβάσματος ή στον χρόνο σχηματισμού της τραπεζικής κατάθεσης από την οποία προήλθε το έμβασμα.
■ Εάν κριθεί, ότι τα εμβάσματα υπόκεινται σε φορολόγηση ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, πώς θα κρίνεται αν τα ποσά καλύπτονται από τα δηλωθέντα εισοδήματα των κρινόμενων οικονομικών ετών, δηλαδή, αν θα χρησιμοποιηθεί ολόκληρο το δηλωθέν εισόδημα ή πρέπει να αφαιρεθούν από αυτό οι τεκμαρτές δαπάνες.
Η αναδρομικότητα των ελέγχων από το Δημόσιο ελέγχεται ως ανίσχυρη και αντισυνταγματική από το Ανώτατο Δικαστήριο
Την ώρα, όμως, που στο οικονομικό κυβερνητικό επιτελείο κάνουν σχεδιασμούς για μαζικούς ελέγχους και αναδρομική φορολόγηση καταθέσεων, υπάρχει τουλάχιστον ήδη μία απόφαση του ΣτΕ, που φαίνεται να βάζει φρένο στην αναζήτηση φόρων πριν την 30ή Σεπτεμβρίου 2010.
Η νομιμότητα αναδρομικών ελέγχων έχει αμφισβητηθεί και από αποφάσεις δικαστηρίων και από γνωμοδοτήσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους κ.ά., ενώ η απόφαση του ΣτΕ παράγει ήδη έννομο αποτέλεσμα, καθώς, με βάση αυτήν εκδίδονται επόμενες αποφάσεις Εφετείων, που καταρρίπτουν ή περιορίζουν τους ελέγχους και τα πρόστιμα της Εφορίας, επειδή κρίνουν, ότι η αναδρομικότητα των ελέγχων από το Δημόσιο ελέγχεται ως ανίσχυρη και αντισυνταγματική από το Ανώτατο Δικαστήριο.
Καταρρέει η «φάμπρικα» αναδρομικών ελέγχων δεκαετίας, που στήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών το 2010
Ετσι, η «φάμπρικα» αναδρομικών ελέγχων δεκαετίας, που στήθηκε το 2010, καταρρέει, καθώς το ΣτΕ εξέδωσε την επίμαχη απόφαση το 2013, δηλαδή τρία χρόνια ακριβώς μετά τον Νόμο Παπακωνσταντίνου (3888 του 2010) και δύο χρόνια μετά την εγκύκλιο Κουσελά (ΠΟΛ.1095 του 2011), βάσει των οποίων το υπουργείο Οικονομικών ξεκίνησε το «πογκρόμ» στους καταθέτες.
Η απόφαση αυτή κρύβεται πίσω από απανωτές εφετειακές αποφάσεις, που εκδόθηκαν πολύ πρόσφατα (το τελευταίο τετράμηνο) από το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών.
Η απόφαση του ΣτΕ αφορούσε, όπως προαναφέρθηκε, την αποζημίωση του ποδοσφαιριστή Πέτρου Μίχου. Η ΔΟΥ Καλλιθέας εντόπισε το 1999, ότι το ποσόν των 34 εκατομμυρίων δραχμών, που κατατέθηκε στον λογαριασμό του ποδοσφαιριστή, δεν είχε δηλωθεί στην δήλωση Ε1, που υπεβλήθη το 1989. Μετά από έλεγχο η Εφορία του είχε καταλογίσει αναδρομικά φόρο 19 εκατομμυρίων δραχμών, μαζί με πρόστιμα κ.λπ.). Μετά την απόφαση του ΣτΕ, ο ποδοσφαιριστής δικαιώθηκε .
