Νίκος Λυγερός.
Η έξυπνη ιστορία μας διδάσκει τι έγινε το 1878 στο Συνέδριο Βερολίνου και πώς κατέληξε αυτή η διαδικασία με τον απελευθερωτικό αγώνα της Κύπρου. Ξέρουμε, λοιπόν, τι ήθελε το Ηνωμένο Βασίλειο και τι κατάφερε να κρατήσει, διότι παρέδωσε όλα τα άλλα. Επί της ουσίας, ξέρουμε ότι κράτησε μόνο αυτό που ήθελε, διότι είχε περισσότερο απ’ αυτό που είχε ανάγκη. Με άλλα λόγια, παρέδωσαν αυτά που δεν είχαν να κρατήσουν, για να διατηρήσουν την στρατηγική τους στην περιοχή και να υποστηρίξουν την υψηλή στρατηγική τους. Όταν μιλούμε για διαπραγματεύσεις με την Τουρκία πρέπει να καταλάβουμε ότι το μέλημά τους δεν είναι, βέβαια, οι Τουρκοκύπριοι, όπως δεν είναι και για το Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν είναι καν οι έποικοι, διότι πάντα τους μετακινεί όπου υπάρχει ανάγκη ή μάλλον εκεί δεν την ενοχλούν για τα άλλα που κάνει. Οι έποικοι ήρθαν για οικονομικούς λόγους και θα φύγουν για τους ίδιους. Το πρόβλημα το αληθινό είναι ο στρατός, ο οποίος είναι στην Κύπρο όχι για να προστατέψει κάποιον, αλλά για να υποστηρίξει το ζωτικό χώρο της Τουρκίας.
Έτσι, είναι η ουσία και ο πυρήνας που θέλει να διατηρήσει. Οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν νόημα σε κοινοτικό επίπεδο, διότι παραμένουν πάντα ένα πρόσχημα. Στην πραγματικότητα, η Τουρκία θέλει τουρκικές βάσεις στην Κύπρο. Κι αν αυτό το καταλάβουμε για το μέλλον, θα ξέρουμε ποια θα είναι η αληθινή βάση της διαπραγμάτευσης. Είναι σπατάλη να εξετάζουμε περισσότερα. Οι αγγλικές βάσεις μπορούν μάλιστα να αποτελούν ένα μοντέλο. Ή ακόμα καλύτερα κι ένα αντάλλαγμα, αν πραγματικά το Ηνωμένο Βασίλειο μας πιέζει για κάποια λύση που δεν θα είχε νόημα. Είναι καλό στην στρατηγική να βλέπεις το μέλλον πριν έρθει, για να μην συζητάς για το ανούσιο, ενώ το άλλο λύνεται και μάλιστα αποτελεσματικά.