Μετά από 16 ώρες επίπονων διαπραγματεύσεων, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατέληξαν τα ξημερώματα στο σχέδιο Β, δηλαδή κοινό δανεισμό από τις αγορές, ώστε να συγκεντρωθούν τα απαιτούμενα 90 δις ευρώ στην Ουκρανία, απορρίπτοντας τη χρήση των 210 δισ. ευρώ ρωσικών διαθεσίμων, που βρίσκονται παγωμένα στις χώρες της Ένωσης.
Ύστερα από μήνες παρασκηνιακών διαβουλεύσεων και πιέσεων προς τον πρωθυπουργό του Βελγίου Μπαρτ Ντε Βέβερ, αλλά και αντιστάσεων των «φειδωλών» χωρών έναντι του κοινού δανεισμού, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε τελικά την έκδοση ευρωομολόγων με «εγγύηση» τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Πλήγμα για Μερτς, θρίαμβος για Ντε Βέβερ
Η απόφαση αποτελεί πολιτικό πλήγμα για τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς και την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που έδωσαν «μάχη» υπέρ της προσφυγής στα παγωμένα κεφάλαια της ρωσικής κεντρικής τράπεζας. Και αποτελεί επιτυχία του Βελγίου, που επέμεινε στο βέτο, και της Γαλλίας και Ιταλίας, που πρωτοστάτησαν υπέρ του κοινού δανεισμού.
Μετά τη σύνοδο, πάντως, ο Γερμανός καγκελάριος -που είχε αντιταχθεί στον κοινό δανεισμό- επιχείρησε να υπερασπιστεί αυτή την επιλογή λέγοντας ότι αποτελεί πολύ πρακτική, καλή λύση, που οι συνέπειές της θα είναι οι ίδιες ακριβώς με τη λύση που είχαμε καιρό συζητήσει, αλλά που ξεκάθαρα ήταν πιο περίπλοκη, ενώ στέλνει σαφές μήνυμα στον Βλάντιμιρ Πούτιν.
Ωστόσο, από την «επιβάρυνση» του κοινού δανεισμού θα εξαιρεθούν η Ουγγαρία, η Τσεχία και η Σλοβακία, οι φιλορώσοι ηγέτες των οποίων διαφωνούσαν εξαρχής με τη χορήγηση δανείου στην Ουκρανία.
Δικαιολογημένα περιχαρής εμφανίστηκε ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ που τόνισε ότι «αποδείξαμε πως η φωνή μικρών και μεσαίου μεγέθους κρατών μετράει». Για τη λύση που επιλέχθηκε ο Βέλγος επισήμανε ότι «δεν πρέπει να παραπονιόμαστε για το χρώμα της γάτας, εάν μπορεί να πιάσει το ποντίκι, είναι μια χαρά».
Αρκετοί Ευρωπαίοι διπλωμάτες, όπως και ο Έλληνας πρωθυπουργός ερωτηθείς σχετικά, διευκρίνισαν ότι η προκρινόμενη επιλογή δεν θα επιφέρει δημοσιονομικές επιπτώσεις στα κράτη μέλη. «Η λύση, η οποία προκρίθηκε, ένα δάνειο δηλαδή από το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, σημαίνει ότι δεν έχει πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για καμία ευρωπαϊκή χώρα» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο ίδιος -όπως και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες- διευκρίνισαν παράλληλα ότι το ενδεχόμενο χρήσης ρωσικών, παγωμένων πόρων δεν έχει αποκλειστεί από το κείμενο των συμπερασμάτων, αλλά απαιτεί πλέον περισσότερο χρόνο επεξεργασίας.
Το 2026 η συμφωνία ΕΕ–Mercosur
Η σύνοδος κορυφής «επισκιάστηκε» και από την αποτυχία της ΕΕ να επικυρωθεί το Σάββατο στη Βραζιλία η εμπορική συμφωνία με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής (Mercosur), όπως ήλπιζε η πρόεδρος της Κομισιόν και ο Γερμανός καγκελάριος. Τελικά, Γαλλία και Ιταλία πέτυχαν αναβολή της οριστικής υπογραφής για τα τέλη του Ιανουαρίου.
