του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

«Στην Ελλάδα γίνεται μάχη μεταξύ αυτών που αρνούνται κάθε μεταρρύθμιση, κάθε εξυγίανση και ουσιαστικά κάθε πρόοδο και των άλλων που θέλουν η χώρα σας να αποφύγει την πτώχευση και να μπει σε έναν άλλο αναπτυξιακό δρόμο. Αν οι δεύτεροι πετύχουν αυτά που θέλουν, τότε η Ευρώπη θα βιώσει μία πραγματική ιστορία επιτυχίας. Στην αντίθετη περίπτωση, η ευρωζώνη θα γνωρίζει για πολύ καιρό σοβαρές αναταράξεις». Ο άνθρωπος που μάς ανέφερε αυτές τις σκέψεις είναι κορυφαία ευρωπαϊκή προσωπικότητα που συναντήσαμε στην 8η Ευρωπαϊκή Συνάντηση Κορυφής των Επιχειρήσεων, στις Βρυξέλλες.

Στην ίδια εκδήλωση, μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής –που, για ευνόητους λόγους, επιθυμεί την ανωνυμία του– μάς υπογράμμισε ότι η Ελλάδα είναι ένα από τα περισσότερο ευνοημένα μέλη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, το οποίο πεισματικά αρνήθηκε να προσαρμοστεί τόσο στις ευρωπαϊκές συνθήκες όσο και στο μεταβαλλόμενο παγκόσμιο περιβάλλον. Έτσι, τεράστιοι κοινοτικοί πόροι κατασπαταλήθηκαν σε κατανάλωση και παροχές προς ημέτερους, και όχι σε διαρθρωτικές και θεσμικές αλλαγές ουσίας. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που οι αγορές δεν θα δείξουν εμπιστοσύνη στην χώρα, αν δεν πεισθούν ότι θέλει να ξεφύγει από την σημερινή της κατάσταση και να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της εποχής της.

Όντως, αυτή είναι η πολύ δυσάρεστη πραγματικότητα για την χώρα μας. Αρνείται να δει και να καταλάβει τον κόσμο στον οποίον πορεύεται και ο οποίος αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς. Και από την άποψη αυτή είναι χαρακτηριστικός ο δείκτης ενός ελβετικού Ερευνητικού Ινστιτούτου που κατατάσσει την Ελλάδα, σε οικονομικές και κοινωνικο-πολιτικές επιδόσεις, στην 31η θέση μεταξύ 35 ευρωπαϊκών χωρών –δηλαδή, λίγο πιο πάνω από την Βουλγαρία, την Ρουμανία, την Λιθουανία και την Λετονία. Συμπεραίνει δε ότι η χώρα μας υστερεί σοβαρά στο περιβάλλον της παγκοσμιοποιήσεως και αυτό θα την οδηγήσει σε λίγα χρόνια στην τελευταία θέση της σχετικής κατατάξεως.

Ας σημειωθεί επίσης ότι ο Παγκόσμιος Δείκτης Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατατάσσει οκτώ ευρωπαϊκές χώρες στις πρώτες 16 του κόσμου. Ανάμεσά τους η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία, η Βρεταννία και η Σκανδιναυία στο σύνολό της. Η Ελλάδα κατατάσσεται 31η εκ νέου, πίσω από την Σλοβακία που σύντομα θα πάει πολύ ψηλότερα. Όπως επισημαίνει, ωστόσο, ο Βρεταννός καθηγητής Κέβιν Φηδερστόουν, που διευθύνει το Ελληνικό Παρατηρητήριο στο Λόντον Σκουλ οφ Ικονόμικς, στην σημερινή εποχή, που είναι αυτή της γνώσεως, της εκπαιδεύσεως και της καινοτομίας, η μεγάλη πρόκληση για μία χώρα είναι να κρατήσει τα ταλέντα της, δηλαδή τους καλύτερους επιστήμονές της. Όμως και στον τομέα αυτόν η χώρα μας υστερεί.

Για ολόκληρες γενιές, γράφει ο Βρεταννός καθηγητής, η Ελλάδα έβλεπε τα πιο προικισμένα παιδιά της να την εγκαταλείπουν για το εξωτερικό και να μην επιστρέφουν ποτέ. Το ίδιο συμβαίνει ακόμη και σήμερα. Οι μισθοί των ερευνητών στην Ελλάδα είναι οι μισοί περίπου σε σχέση με αυτούς που δίνονται στις σκανδιναυικές χώρες, την Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο. Στα παραπάνω, προσθέστε και το γεγονός ότι η Ελλάδα υπολείπεται σημαντικά των Ευρωπαίων εταίρων της στον τομέα της επανεκπαίδευσης και δια βίου μάθησης. Τέλος, όλοι αναγνωρίζουν τα δομικά προβλήματα που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών σχολείων, πανεπιστημίων και τεχνολογικών ιδρυμάτων. Όλα τα παραπάνω οφείλονται στον προστατευτισμό κατεστημένων νοοτροπιών, ο οποίος, με την σειρά του, είναι αποτέλεσμα όχι τόσο επιλογών της κοινωνίας, όσο πολιτικής αδυναμίας. Η ατζέντα επομένως είναι σαφής. Πέρα από τον πανικό για την άμεση δυνατότητα δανεισμού, είναι πολύ πιο σημαντικό να αναλογιστεί η πολιτική ηγεσία της Ελλάδας πώς θα καταστεί η χώρα ανταγωνιστική στο διεθνές περιβάλλον.

Εν ολίγοις, αν η Ελλάδα δεν προωθήσει μεταρρυθμίσεις, θα οδηγηθεί σε καθεστώς μόνιμης υψηλής ανεργίας και χαμηλών μισθών. Οι ταραχές του 2008 και του 2009 έδωσαν ήδη μία γεύση για το κοινωνικό κόστος. Αν αγνοηθεί η παγκοσμιοποίηση και ο διεθνής ανταγωνισμός, οι συνέπειες θα είναι σύντομα πολύ ορατές. Η Ελλάδα θα πρέπει να μάθει πώς να προσαρμοστεί, σύμφωνα με την λογική που ακολούθησαν και άλλες χώρες, και να αποφασίσει τί είδους κοινωνία θέλει να είναι. Το περιορισμένο εύρος των επιλογών που έχει μπροστά της οφείλεται στην αβελτηρία του χθες. Ήλθε η ώρα να συνειδητοποιήσουν οι υπουργοί της Αθήνας ότι η θαλπωρή του προστατευτισμού δεν οδηγεί πουθενά και να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της παγκοσμιοποίησης.

Αυτά επεσήμανε ένας φίλος της χώρας μας και τα από μέρους μας σχόλια περιττεύουν.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ