Γράφει ο Βαγγέλης Πάλλας, δημοσιογράφος «εφημερίδα Χαραυγή» Κύπρος για την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Κυπριακή Δημοκρατία αναλαμβάνει για πρώτη φορά, από την ημέρα της ένταξής της, την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EE), από την 1η Ιουλίου μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2012. Το γεγονός αυτό συνιστά μοναδική ιστορική ευκαιρία, πρόκληση αλλά και σημαντική στρατηγική επένδυση για τη χώρα μας.
Συνιστά ιστορική ευκαιρία γιατί, η Κύπρος, ως προεδρεύουσα χώρα, θα έχει την ευκαιρία να διαμορφώσει, σε συνεργασία με τα θεσμικά όργανα της EE, τις αποφάσεις που λαμβάνει η Ένωση και αφορούν στο σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών. Παράλληλα, θα έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει τις δικές της προτεραιότητες, τα πολιτικά και κοινωνικά της οράματα, τις ιδέες και τις πρωτοβουλίες της για το μέλλον και την περαιτέρω ισχυροποίηση της ενωμένης Ευρώπης, ενισχύοντας έτσι, την παρουσία της στην καρδιά του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Συνιστά πρόκληση, γιατί, για πρώτη φορά στην ιστορία της, η Κυπριακή Δημοκρατία θα έχει τη δυνατότητα να βρίσκεται, θεσμικά και ουσιαστικά, στο τιμόνι της EE, για ένα ολόκληρο εξάμηνο, από την 1η Ιουλίου 2012. Με τη δυνατότητα, αλλά και την υποχρέωση, να είναι ένας καλός καραβοκύρης, στον οποίον τα κράτη – μέλη έχουν εμπιστευθεί την τύχη της διαδρομής για ένα εξάμηνο.
Οι αποφάσεις που θα ληφθούν σ’ εκείνο το διάστημα, με τη διαμεσολάβηση και την ιδιαίτερη πνοή της κυπριακής Προεδρίας, θα έχουν τη δική τους ιδιαίτερη καθοριστική συμβολή στο χρωματισμό της καθημερινότητας και του γίγνεσθαι του συνόλου των Ευρωπαίων πολιτών. Η φιλοδοξία μας είναι το έργο αυτό να αξιολογείται ευνοϊκά από όλους και να πιστώνεται στη χώρα μας ως σημαντική συνεισφορά στην εκπλήρωση των στόχων της ενωμένης Ευρώπης.
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ EE ΚΑΙ Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ
Το Συμβούλιο της EE ή Συμβούλιο των Υπουργών ή και Συμβούλιο, όπως είναι περισσότερο γνωστό, είναι υπεύθυνο από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη θέσπιση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, την έγκριση του προϋπολογισμού της Ένωσης, το συντονισμό της γενικής οικονομικής πολιτικής των κρατών – μελών καθώς και τον καθορισμό και την υλοποίηση της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) της EE.
Σε κάθε συνεδρίαση του Συμβουλίου κάθε κράτος – μέλος εκπροσωπείται από έναν Υπουργό που είναι αρμόδιος για τον τομέα πολιτικής που βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη. Το Συμβούλιο λειτουργεί σε 10 διαφορετικές συνθέσεις. Προεδρεύει όλων των συναντήσεων – και ανάλογα με τη σύνθεση – αρμόδιος Υπουργός από τη χώρα που ασκεί την εκ περιτροπής Προεδρία, με εξαίρεση, από της έναρξης της ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, της Σύνθεσης Εξωτερικών Σχέσεων που προεδρεύεται από την Ύπατη Εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική.
Η Προεδρία του Συμβουλίου της EE ασκείται εκ περιτροπής από κάθε κράτος – μέλος για μία χρονική περίοδο έξι μηνών, σύμφωνα με προκαθορισμένη σειρά. Τρεις διαδοχικές Προεδρίες αποτελούν ένα Τρίο Προεδρίας, το οποίο συνεργάζεται για μια περίοδο 18 μηνών στη βάση ενός κοινού προγράμματος, διασφαλίζοντας έτσι την απαραίτητη συνέχεια στις εργασίες της EE. Οι χώρες που θα συμπροεδρεύουν του Συμβουλίου της EE κατά τη δεκαοκτάμηνη περίοδο που άρχισε την 1η Ιουλίου 2011 και θα ολοκληρωθεί στις 31 Δεκεμβρίου 2012 είναι, κατά σειρά, η Πολωνία, η Δανία και η Κύπρος.
Οι προεδρεύουσες χώρες διοργανώνουν και καθορίζουν την ημερήσια διάταξη των συναντήσεων των Υπουργών των κρατών – μελών και των διαφόρων Ομάδων Εργασίας του Συμβουλίου, στοχεύοντας στην ομαλή λειτουργία των θεσμικών οργάνων της EE, στην προώθηση της λήψης αποφάσεων στους διάφορους τομείς πολιτικής και στη διασφάλιση της συναίνεσης ανάμεσα στα κράτη- μέλη. Συνεργάζονται, επίσης, στενά με την Επιτροπή που έχει τη νομοθετική πρωτοβουλία, αλλά και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που αποτελεί πλέον σε πλείστα θέματα τον συννομοθέτη. Είναι, λοιπόν, πρωταρχικής σημασίας η διαπραγμάτευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που διεξάγει η Προεδρία εκ μέρους του Συμβουλίου, να οδηγεί σε λύσεις και στις συμφωνίες που επιτρέπουν την υιοθέτηση των νομοθετημάτων που βρίσκονται ενώπιόν τους.
Η Κύπρος, ως προεδρεύουσα χώρα, θα έχει την ευκαιρία να διαμορφώσει, σε συνεργασία με τα θεσμικά όργανα της EE, τις αποφάσεις που λαμβάνει η Ένωση και αφορούν στα εκατομμύρια των Ευρωπαίων πολιτών.
«Το όραμα της κυπριακής Προεδρίας είναι για μια «καλύτερη Ευρώπη». Κάτι που αντανακλάται στους βασικούς της στόχους για την Προεδρία: τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών και πόρων της EE και την ενίσχυση της αλληλεγγύης εντός της Ένωσης».
Στη διάρκεια της Προεδρίας της, η Κύπρος θα κληθεί να διαχειριστεί πολύ σημαντικά θέματα που απασχολούν την EE, όπως η αντιμετώπιση των συνεπειών της οικονομικής κρίσης, η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για το Πολυετές Οικονομικό Πλαίσιο για τα έτη 2014 – 2020, η προώθηση των προτάσεων που περιλαμβάνονται στην Πράξη για την Ενιαία Αγορά, η ολοκλήρωση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου, καθώς και μια ολοκληρωμένη θαλάσσια Πολιτική, αλλά και η ιδιαίτερη έμφαση στη Νότια Γειτονία και στη Μεσογειακή διάσταση.
Ο κεντρικός άξονας της κυπριακής Προεδρίας της EE, αφορά στην ιδέα μιας καλύτερης Ευρώπης. Δηλαδή, να επανέλθει η Ευρώπη στις βασικές αρχέγονες αξίες της, στην ειρηνική συμβίωση των λαών, στη μεγαλοψυχία, στην αλληλεγγύη ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς λαούς, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των Ευρωπαίων πολιτών.
ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΟΚΥΨΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ
Μια πετυχημένη κυπριακή Προεδρία, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορική και γεωγραφική ταυτότητα της Κύπρου, θα σημάνει την «ενηλικίωση» της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κράτους – μέλους της EE, γεγονός που θα επιφέρει μακροχρόνια οφέλη και θα προβάλει μια θετική εικόνα της Κύπρου στον έξω κόσμο.
Θα αναδείξει την Κύπρο ως αξιόπιστο, ισότιμο και υπεύθυνο εταίρο ανάμεσα στα κράτη – μέλη της EE, ενισχύοντας τις μεταξύ τους σχέσεις. Παράλληλα, η Κύπρος θα προβληθεί διεθνώς ως γέφυρα επικοινωνίας και συνεργασίας της EE στον πολιτικό, οικονομικό και τουριστικό τομέα με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Εξάλλου, μέσω της Προεδρίας, οι Κύπριοι πολίτες θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν πιο κοντά στα ευρωπαϊκά δρώμενα και οι Ευρωπαίοι πολίτες να γνωρίσουν καλύτερα την Κύπρο. Αναμφίβολα, πρόκειται ακόμη για μια μοναδική ευκαιρία προβολής της Κύπρου και σε τουριστικό επίπεδο. Αλλά και προβολής, σε πανευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, της ιστορίας, του πολιτισμού και της κουλτούρας της Κύπρου, ενός χώρου και μιας ανθρώπινης παρουσίας στο ιστορικό γίγνεσθαι, που ήταν ανέκαθεν μέρος του λίκνου του ευρωπαϊκού πολιτισμού και της διαμόρφωσης των ευρωπαϊκών αξιών και που σήμερα είναι σε θέση να συνεχίσει να συνεισφέρει στην περαιτέρω προαγωγή τους.
Προπάντων, με μια πετυχημένη κυπριακή Προεδρία θα κερδίσουμε, το σεβασμό των εταίρων μας σε ό,τι αφορά στο σύνολο του κυπριακού κράτους, τόσο από άποψη ικανοτήτων και δεξιοτήτων όσο και από άποψη αποτελεσματικότητας όλων των θεσμών και υπηρεσιών του. Οριστικά και αμετάκλητα, μια πετυχημένη κυπριακή Προεδρία θα καταστήσει τη χώρα μας ενεργητικά αξιόπιστη μέσα στο σκληρό πυρήνα της Ένωσης. Και, εμμέσως, θα καταδείξει πως το χρονίζον πολιτικό μας πρόβλημα, το Κυπριακό, αλλά και ο βίαιος διαμελισμός της πατρίδας μας, από το 1974, παρόλα τα προβλήματα που μας έχει δημιουργήσει, εντούτοις δεν επηρεάζει αρνητικά τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουμε ως ισότιμο και πλήρες κράτος – μέλος της EE απέναντι στους εταίρους μας. Κι αυτό γιατί είμαστε ένας λαός που αγωνίζεται και προσπαθεί για την ευόδωση του ευρωπαϊκού ιδεώδους. Και γιατί η Κύπρος, ιστορικά και πολιτισμικά, ήταν πάντα Ευρώπη.
Βεβαίως, η άσκηση της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η διαχείριση του Κυπριακού δεν σχετίζονται ως θέματα μεταξύ τους. Και θα κινηθούν, υποχρεωτικά, σε παράλληλους δρόμους. Το Κυπριακό δεν αποτελεί μέρος της ατζέντας της Προεδρίας. Η Κυπριακή Δημοκρατία, μέσα από αυτόν το θεσμικό ρόλο που αναλαμβάνει, έχει σαφείς και συγκεκριμένες υποχρεώσεις να διεκπεραιώσει, οι οποίες αφορούν στο σύνολο των κρατών – μελών, θα ενεργεί, εξάλλου, εκ μέρους του Συμβουλίου της EE του οποίου θα προεδρεύει, το οποίο θα εκπροσωπεί και του οποίου τις αποφάσεις θα εφαρμόζει. Έμμεσα, όμως, ο θετικός αντίκτυπος μιας πετυχημένης ευρωπαϊκής Προεδρίας πάνω στη χώρα μας, θα επηρεάσει, επί το θετικότερο, το σύνολο των θεμάτων που μάς απασχολούν, ιδιαίτερα, ως Κυπρίους.