Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι

Γράφει ο δημοσιογράφος Βαγγέλης Πάλλας. Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού, 23 Μαρτίου.

Λευκός ή έγχρωμος, ομοφυλόφιλος ή αμφιφυλόφιλος, άθεος, μου­σουλμάνος ή χριστιανός, πρόσφυγας ή μετα­νάστης. Έχουν όλοι ίδια δικαιώ­ματα; Ένα ό­μορφο όνειρο. Η πραγματικότητα είναι διαφο­ρετική όμως. Σήμερα οι άνθρωποι βιώνουν ακό­μη διακρίσεις που αφορούν το χρώμα του δέρματός τους, την εθνική ή κοινωνική τους καταγωγή, το σεξουαλικό προσανατολισμό τους, τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, το φύλο τους. Για τη Διεθνή Αμνηστία είναι ξεκάθαρο – οι διακρίσεις αποτελούν κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Κάθε διάκριση αποτελεί μια πράξη εναντίον της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Τα κράτη είναι συχνά υπεύθυνα: οι γυναίκες αποκλείονται από το εκπαιδευτικό σύστημα, αυτόχθονες αγρότες στερούνται δικαιωμάτων ιδιοκτησίας εξαιτίας της έλλειψης γνώσης των επίσημων γλωσσών. Άνθρωποι που υπόκεινται σε κάθε είδους διακρίσεις συνήθως δεν έχουν τα μέσα για να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους. Απειλούνται και συχνά υπόκεινται σε κακομεταχείριση ή ακόμα και βασανιστήρια.

Η Διεθνής Αμνηστία αγωνίζεται:

– για τον τερματισμό των διακρίσεων εις βάρος της κοινότητας των Ρομά στην Ευρώπη και ειδικότερα για την ίση πρόσβαση των παιδιών Ρομά στην εκπαίδευση

– για το σεβασμό των δικαιωμάτων προσφύγων και μεταναστών – για την υπεράσπιση του δικαιώματος στη σεξουαλική ταυτότητα

– για τη διασφάλιση της ελευθερίας από κάθε είδους διακρίσεις μέσα από συνταγματικές και θεσμικές εγγυήσεις.

Οι διακρίσεις συνιστούν επίθεση στο πυρήνα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου ξεκινά με το Άρθρο 1: «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι στην αξιο­πρέ­πεια και στα δικαιώματα». Διάκριση είναι η συστηματική άρνηση της πρό­σβασης στα ανθρώπινα δικαιώματα τους σε ορισμένους ανθρώπους ή ομάδες εξαιτίας αυτού που είναι ή αυτού που πιστεύουν. Είναι εξαιρετικά εύκολο να παραβιάσεις τα ανθρώπινα δικαιώματα ενός ατόμου εάν τον θεωρείς «λιγότερο από άνθρωπο».

Για αυτό και το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων βασίζεται στην αρχή της μη-διάκρισης. Το διεθνές δίκαιο εγγυάται ανθρώπινα δικαιώματα για όλους χωρίς διακρίσεις που βασίζονται στη φυλή, χρώμα, φύλο, γλώσσα, θρησκεία, πολιτική ή άλλη γνώμη, εθνική ή κοινωνική καταγωγή. Όργανα των Ηνωμένων Εθνών έχουν επιβεβαιώσει ότι αυτή η αρχή συμπεριλαμβάνει και τη διάκριση στη βάση του σεξουαλικού προσανατολισμού. Η καταπάτηση της αρχής της μη-διάκρισης παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα του ατόμου εξαιτίας ενός χαρακτηριστικού που δεν μπορεί να αλλάξει – όπως η φυλή ή η εθνικότητα- ή εξαιτίας ενός χαρακτηριστικού που είναι τόσο ουσιώδες στην προσωπικότητα του ατόμου που κανείς δεν θα πρέπει να αναγκάζεται να το αλλάξει, όπως η θρησκεία.

Οι κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διασφαλίζουν το δικαίωμα όλων να μην υπόκεινται σε διακρίσεις. Πρέπει να αίρουν οποιαδήποτε νομοθεσία που εισάγει και καλλιεργεί τις διακρίσεις, διευκολύνει την καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αρνείται την ισότιμη πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Οι νόμοι και οι θεσμοί πρέπει να αντιμετωπίζουν αίτια των διακρίσεων, άμεσων ή έμμεσων.

Άμεση διάκριση αποτελεί μια λιγότερο ευνοϊκή ή επιζήμια μεταχείριση ενός ατόμου ή μιας ομάδας ατόμων βάση ενός χαρακτηριστικού όπως η φυλή ή το φύλο. Έμμεση διάκριση υπάρχει όταν μια πρακτική, κανόνας, απαίτηση ή όρος εμφανίζεται να είναι ουδέτερος αλλά έχει δυσανάλογο αντίκτυπο σε συγκεκριμένα άτομα ή ομάδες. Εκτός και αν αυτή η πρακτική, κανόνας, απαίτηση ή όρος είναι δικαιολογημένος, οι κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να λαμβάνουν υπόψη τις σχετικές διαφορές μεταξύ ομάδων ώστε να προλαμβάνουν έμμεσες διακρίσεις.

Ο ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ (ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ) ΜΕΣΑ ΜΑΣ

Μιλούν για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού δύο άνθρωποι που, από τη δική τους πλευρά ο καθένας, είναι συστατικό ενός μείγματος που αποτελεί τον πυρήνα του ζητήματος. Ένα παιδί μεταναστών και ένας μετανάστης πρώτης γενιάς.

ΜΑΝΩΛΗΣ ΑΦΟΛΑΪΑΝ – Παιδί μεταναστών από Νιγηρία

Ο ρατσισμός (είναι και) μέσα μας

Κάποτε πίστευα ότι ο ρατσισμός δεν έχει πρόσωπο και ότι ο καθένας μας έχει υπάρξει ρατσιστής με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ανάλογα με την περίσταση.

Έχω νιώσει τον ρατσισμό και τη διάκριση από κάποιους Έλληνες που ο φόβος τους για το μέλλον αναζητεί εξιλαστήρια θύματα. Έχω νιώσει τον ρατσισμό και τη διάκριση από Αλβανόφωνους μετανάστες που αρέσκονται να χαβαλεδιάζουν μεταξύ τους κοροϊδεύοντας άλλους αλλοεθνείς σαν μια μορφή εκτόνωσης από την πίεση που οι ίδιοι δέχονται. Έχω ακούσει από φίλους μου για το πόσο σνομπ και ψηλομύτες είναι οι Παριζιάνοι απέναντι σε όποιον δεν μιλάει γαλλικά. Πώς οι Κινέζοι κυριεύουν την αγορά. Έχω πιάσει τον εαυτό μου να βλέπει με καχυποψία Αλγερινούς εξαιτίας κάποιων μεμονωμένων συμβάντων βίας. Έχω νιώσει έντονα τον ρατσισμό και τις διακρίσεις που ο θρησκευτικός κόσμος επιβάλλει θεωρώντας, καθένας ξεχωριστά, τη δική του θρησκεία ως την απόλυτη αλήθεια και των άλλων ως ένα λάθος που πρέπει να διορθωθεί. Έχω νιώσει τον ρατσισμό και τη διάκριση από αναρχικούς όταν, στην προσπάθειά μας για αυτοοργάνωση και επιβίωση μέσω της τέχνης που αγαπάμε, αρνήθηκαν να μας υποστηρίξουν γιατί θεωρούσαν ότι το να ζει κάποιος από την τέχνη του είναι λάθος, δίνοντάς μου να καταλάβω ότι τελικά πρέπει όλοι μας να έχουμε ένα αφεντικό πάνω από το κεφάλι μας κι αυτό που αγαπάμε να μην είναι παρά μονάχα ένα χόμπι.

Ο ρατσισμός και οι διακρίσεις ίσως να μην έχουν πρόσωπο. Αν όμως κοιτάξουμε καλύτερα στον καθρέφτη, θα διακρίνουμε στο πρόσωπό μας κάποια σημάδια που αφήνουν ο φόβος, η προκατάληψη και ο δογματισμός.

ΑΡΝΤΙ ΣΤΕΦΑ – Μετανάστης από Αλβανία

Υπάρχει ρατσισμός και ανάμεσα στους μετανάστες

Μύθος η πραγματικότητα; Καθόλου μύθος, θα έλεγα εγώ. Και δεν μου το έχουν πει, το έχω δει με τα μάτια μου. Εμπλεκόμενοι και στις δυο περιπτώσεις, συμπατριώτες μου Αλβανοί. Κάπου στην Πειραιώς κοντά σε ένα φανάρι, ένα απόγευμα που γυρίζω από τη δουλειά. Πλάι μου ένα αυτοκίνητο με τρεις επιβάτες που ακούνε δυνατά αλβανική μουσική. Ο Πακιστανός προσπαθεί να καθαρίσει τα βρώμικα τζάμια του αυτοκίνητου τους. Από μέσα, οι φωνές διαπερνάνε και τη μουσική που ακούγεται στη διαπασών: φύγε, ρε μαύρε, από ‘κεί. Να πας στην πατρίδα σου, ρε κακομοίρη, που θες και Ευρώπη!!!

Και η δεύτερη περίπτωση ξανά ανάμεσα σε μετανάστες σε γραφείο του ΟΑΕΔ τούτη τη φορά. Ένας μαύρος μετανάστης προσπαθούσε να μπει εκτός σειράς. Οι άλλοι, σχεδόν όλοι μετανάστες από την Αλβανία, δεν τον αφήνουν. Φεύγει θυμωμένος και μονολογώντας και γυρνάει σε λίγα λεπτά πίσω συνοδευόμενος από δύο αστυνομικούς. Δείχνει με το δάχτυλο τον πρώτο μετανάστη που διαμαρτυρήθηκε για την «παρασπονδία» του λέγοντας ότι τον χτύπησε. Οι αστυνομικοί τού περνάνε χειροπέδες, παρά τη σύσσωμη και έντονη διαμαρτυρία των υπολοίπων, αλλά και της υπαλλήλου του ΟΑΕΔ που δεν είχε λόγο να λέει ψέματα. Μαζί με του αστυνομικούς έφυγε και ο Αφρικανός που κατήγγελλε τον «ξυλοδαρμό» του.

Τη θέση του χθεσινού “Αλβανού” στο φθηνό μεροκάματο το έχουν πάρει πλέον οι αφρικανοί. Και το «αστείο» του εργοδότη μου «αυτοί κάνουν πως δουλεύουν κι εγώ πως τους πληρώνω» δεν είναι και τόσο αστείο…