Μιλάει σήμερα ο Δρ. Στέφανος Παπαδάμου, Επίκουρος Καθηγητής στο γνωστικό αντικείμενο Νομισματική και Τραπεζική Οικονομική στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη.
“Νομίζω η επιβολή φόρων έγινε κυρίως για την άμεση αύξηση εσόδων και την βελτίωση της δημοσιονομικής κατάστασης τώρα όμως με εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα δεν μπορεί να συνεχίζεις να ζητάς να πάρεις σημαντικά έσοδα από φόρους. Τώρα θα πρέπει να υπάρξουν φορολογικές ελαφρύνσεις κυρίως για επιχειρηματικές δράσεις. Άνθρωποι με ακίνητη περιουσία που κληρονόμησαν ή βρήκαν από τους γονείς τους θα δυσκολευτούν να την διατηρήσουν με την πολιτική που ακολουθείται γεγονός που δείχνει μια μελλοντική ανακατανομή πλούτου”. Αυτά αναφέρει σήμερα, ο Δρ. Στέφανος Παπαδάμου, ο οποίος είναι Επίκουρος Καθηγητής στο γνωστικό αντικείμενο Νομισματική και Τραπεζική Οικονομική στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
-Πού βαδίζει η ελληνική κοινωνία σε συνάρτηση με την πορεία της οικονομίας; Μπορούμε να ελπίζουμε σε καλύτερες μέρες;
«Είμαι φύση αισιόδοξος άνθρωπος συνάμα όμως και ρεαλιστής. Από την μια οι οικονομικοί δείκτες βελτιώνονται και ο δείκτης οικονομικού αισθήματος (Economic Sentiment Indicator) δείχνει μια σταθεροποίηση. Γεγονός που δείχνει μια αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών απέναντι στην Ελλάδα και αφήνει περιθώρια για δημιουργία αισιόδοξων σκέψεων. Από την άλλη πρέπει να παρθούν άμεσα μέτρα για να εκμεταλλευτεί η Ελλάδα το συγκριτικό της πλεονέκτημα που είναι το ανθρώπινο δυναμικό. Η Ελληνικές οικογένειες με κόπο και πολλές θυσίες σπούδασαν τα παιδιά τους τα οποία έχουν αποκτήσει εξειδικευμένη γνώση. Δυστυχώς όμως τα οφέλη αυτής της επένδυσης σε ανθρώπινο δυναμικό τα καρπώνονται ξένες χώρες που δεν έχουν κάνει τόσο μεγάλη επένδυση στις πανεπιστημιακές σπουδές”.
-Δηλαδή;
“Έτσι από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα έχουν φύγει περίπου 100.000 άνθρωποι από την χώρα. Θα πρέπει επειγόντως να σταματήσει αυτή η διαρροή. Επίσης θα πρέπει να τονίσω και ένα άλλο σημαντικό σημείο ότι ενώ ο μισθός έχει μειωθεί σημαντικά οι τιμές δεν έχουν υποχωρήσει όσο θα έπρεπε γεγονός που εξηγεί μια αυξημένη κερδοφορία σε αρκετές επιχειρήσεις. Επίσης θα πρέπει να πούμε σε ότι αφορά το ανά μονάδα κόστος παραγωγής ο μισθός είναι ένα μόνο μέρος. Θα πρέπει η μείωση των μισθών να συνοδευτεί με μια άμεση μείωση του κόστους της φορολογίας και της γραφειοκρατίας. Επίσης να δοθεί η δυνατότητα δημιουργίας επιχειρήσεων πολύ γρήγορα και με χαμηλό κόστος. Έτσι θα δημιουργηθούν άμεσα νέες θέσεις εργασίας απορροφώντας το εξειδικευμένο προσωπικό. Νομίζω ότι η Ελλάδα κάνοντας σημαντική πρόοδο σε ότι αφορά το δημοσιονομικό συμμάζεμα τώρα θα πρέπει να της δοθούν τα περιθώρια ώστε μέσα από τα παραπάνω μέτρα να τονώσει την οικονομία και να μειώσει αισθητά την ανεργία που πλέον κινείται ανεξέλεγκτα”.
-Μπορεί να υπάρξει βελτίωση των οικονομικών δεικτών, χωρίς προσέλκυση επενδύσεων;
“Αν δούμε τις καταθέσεις στις τράπεζες στις αρχές του 2000 και στην κορυφή τους κάπου το 2008 θα καταλάβουμε ότι όλες αυτές οι καταθέσεις δημιουργήθηκαν από μια πιστωτική επέκταση που τροφοδότησε μια ανάπτυξη βασισμένη σε καταναλωτικά δάνεια. Ειδικά μετά την εισαγωγή του ευρώ ο δανεισμός έγινε εξαιρετικά εύκολος δεδομένων των χαμηλών επιτοκίων σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες. Δυστυχώς όμως τα δάνεια αυτά δεν κατευθύνθηκαν σε παραγωγικές επενδύσεις. Επίσης είναι γεγονός ότι η χώρα έκανε μεγάλες κρατικές σπατάλες για αρκετά χρόνια. Ενώ έπρεπε να αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης δίνοντας βαρύτητα σε παραγωγικές επενδύσεις δεδομένου του φτηνού δανεισμού προτιμήθηκε η εύκολη λύση της υπερβολικής κατανάλωσης που σε κάνει ιδιαίτερα ευάλωτο σε πιθανές κρίσεις. Τώρα πλέον θα πρέπει να δημιουργηθεί το σωστό περιβάλλον (πχ φορολογικό σύστημα, λιγότερη γραφειοκρατία, δανεισμός ευκολότερος για παραγωγικές επενδύσεις) για την προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων”.
-Είναι λύση να φορολογούνται πάντα οι ίδιες κοινωνικές τάξεις; Μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα μόνο με φόρους;
“Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην χρονική εξέλιξη των πράξεων. Νομίζω η επιβολή φόρων έγινε κυρίως για την άμεση αύξηση εσόδων και την βελτίωση της δημοσιονομικής κατάστασης τώρα όμως με εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα δεν μπορεί να συνεχίζεις να ζητάς να πάρεις σημαντικά έσοδα από φόρους. Τώρα θα πρέπει να υπάρξουν φορολογικές ελαφρύνσεις κυρίως για επιχειρηματικές δράσεις. Άνθρωποι με ακίνητη περιουσία που κληρονόμησαν ή βρήκαν από τους γονείς τους θα δυσκολευτούν να την διατηρήσουν με την πολιτική που ακολουθείται γεγονός που δείχνει μια μελλοντική ανακατανομή πλούτου”.
-Πρέπει να υπάρξει κούρεμα του ελληνικού χρέους; Θα δοθεί εκτιμάτε με αυτόν τον τρόπο μια λύση έστω και προσωρινή;
“Το κούρεμα δεν είναι η λύση, θα πρέπει να συνοδεύεται και από αναπτυξιακά μέτρα αλλιώς το οποιοδήποτε κούρεμα καθίσταται αναποτελεσματικό διότι δεν βελτιώνεται η παραγωγή και γρήγορα ξανα δημιουργείται χρέος”.
-Πώς βλέπετε την επόμενη μέρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Θα ανακάμψουν οικονομικά οι χώρες της Νότιας Ευρώπης;
“Συνολικά για το Ευρωπαϊκό πρόβλημα νομίζω ότι η κεντρική τράπεζα της Ευρώπης παρέχει την ρευστότητα που πρέπει με τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει αλλά θα πρέπει να υπάρξει ένας συντονισμός με μια ενιαία δημοσιονομική πολιτική που μακροπρόθεσμα είναι αναγκαία για την βιωσιμότητα του οικοδομήματος. Για παράδειγμα δεν μπορεί να ακολουθεί η κεντρική τράπεζα πολιτική τόνωσης της ζήτησης και από την άλλη να έχουμε έντονη δημοσιονομική πολιτική λιτότητας”.
