Hamburger Abendblatt: Συνέντευξη επιχειρηματιών του Αμβούργου από την Ελλάδα, την Ιταλία και την Τουρκία για την ευρωπαϊκή κρίση χρέους.
Στην έκδοση της εφημερίδας „Hamburger Abendblatt“ (Σάββατο, 18 Αυγούστου 2012), στο κομμάτι οικονομίας, φιλοξενείται μία συνέντευξη τριών επιχειρηματιών του Αμβούργου, ενός Ιταλού, ενός Τούρκου και του Πάνου Δροσινάκη, με θέμα την κρίση στην Ευρωζώνη και την κατάσταση στην Ελλάδα. Παρακάτω δημοσιεύεται η ελληνική μετάφραση από το Γραφείο Τύπου του Αμβούργου.
Συνέντευξη στον Olaf Preuss της ε/φ Hamburger Abendblatt παραχώρησαν τρεις επιχειρηματίες του Αμβούργου από την Ελλάδα (Πάνος Δροσινάκης), την Ιταλία (Loreto Pizzileo) και την Τουρκία (Kazim Abaci) με τίτλο «Εν καιρώ κρίσης μεγαλώνουν οι προκαταλήψεις», στην οποία αναφέρθηκαν στην κρίση χρέους της Ευρωζώνης και το μέλλον της ΕΕ.
Παραθέτουμε μεταφρασμένο το κείμενο της συνέντευξης:
Δεν περνάει ούτε μια μέρα χωρίς πηχυαίους τίτλους για την κρίση στην Ευρωζώνη. Η Ευρώπη απειλείται με κατάρρευση. Στον Βορρά οι προσπάθειες λιτότητας των κρατών του Νότου δεν φαίνονται αρκετές, ενώ οι πολίτες εκεί διαμαρτύρονται συνεχώς για τα πολύ σκληρά μέτρα. Η Abendblatt κάλεσε για συνέντευξη τρεις μάνατζερ του Αμβούργου με καταγωγή από το εξωτερικό, προκειμένου να συζητήσει μαζί τους την παρούσα κατάσταση, τα συναισθήματά τους και τους τρόπους εξόδου από την κρίση.
Ο Πάνος Δροσινάκης, 49 ετών, από τη Χαλκιδική της βορείου Ελλάδας, ζει από το 1996 στο Αμβούργο. Ο διπλωματούχος φυσικός εργάζεται ως ανεξάρτητος σύμβουλος συστημάτων πληροφορικής.
Ο Loreto Pizzileo, 41 ετών, γεννήθηκε στο Αμβούργο, πήγε με τη μητέρα του στην Ιταλία και επέστρεψε νεαρός στο Αμβούργο. Μετά από χρόνια στον τομέα της γαστρονομίας σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων και εργάζεται ως σύμβουλος στο δίκτυο «Επιχειρηματίες χωρίς Σύνορα».
Ο Kazim Abaci, 47 ετών, ήρθε στο Αμβούργο νέος από την τουρκική πόλη Kayseri. Σπούδασε οικονομία και κοινωνική οικονομία και είναι εκτελεστικός διευθυντής των «Επιχειρηματιών χωρίς Σύνορα».
Ερώτηση: Κύριε Δροσινάκη, τρία χρόνια αφότου ξεκίνησε η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση, η κατάσταση στη πατρίδα σας, την Ελλάδα, δεν φαίνεται να βελτιώνεται. Το αντίθετο. Πληθαίνουν οι φωνές ότι η Ελλάδα θα πρέπει να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη. Βρίσκετε σωστά αυτά τα αιτήματα;
Πάνος Δροσινάκης: Καθόλου. Τα μέτρα λιτότητας, τα οποία η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει αναγκαστικά εδώ και χρόνια, δεν έχουν προηγούμενο στην Ευρώπη. Αναρωτιέμαι συχνά πώς θα αντιμετώπιζαν αυτήν την κατάσταση οι πολίτες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η ελληνική οικονομία, η οποία από το 2008 συρρικνώθηκε σε ποσοστό μεγαλύτερο του 17%, ήταν για δεκαετίες χωρίς προσανατολισμό και ανάπτυξη. Η γραφειοκρατία και η διαφθορά μπλοκάρουν συχνά εκεί μέχρι σήμερα την ανάπτυξη μιας δημιουργικής επιχειρηματικότητας. Θα διαρκέσει πολύ για να αλλάξει αυτό και για να σταθεί ξανά η χώρα οικονομικά και πολιτικά στα πόδια της. Μία έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα κατέστρεφε ξανά όλα όσα έγιναν μέχρι τώρα. Επιπλέον, θα κόστιζε στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, και κυρίως στη Γερμανία, πολλά χρήματα.
Ερώτηση: Πώς αντιλαμβάνεστε εσείς το κλίμα στην Ελλάδα;
Πάνος Δροσινάκης: Πηγαίνω τακτικά στην Ελλάδα, πρόσφατα για περισσότερο από πέντε εβδομάδες αυτό το καλοκαίρι. Οι σχέσεις μου με τους συγγενείς, τους φίλους και τους γνωστούς είναι στενές. Οι περισσότεροι άνθρωποι εκεί δεν βλέπουν αυτή τη στιγμή καμία βελτίωση ή προοπτική. Τα σκληρά μέτρα λιτότητας του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα οδηγούν πολλούς Έλληνες, κυρίως εκείνους με χαμηλό εισόδημα, στην εξαθλίωση. Οι αυτοκτονίες αυξάνονται δραματικά. Πολλοί πολίτες εξαρτώνται στο μεταξύ από την βοήθεια ανθρωπιστικών οργανώσεων, όπως για παράδειγμα για την παροχή φαγητού. Η Ελλάδα έχει μεγάλες οικονομικές δυνατότητες. Αλλά οι άνθρωποι είναι απογοητευμένοι μετά τα σκληρά τελευταία χρόνια και δεν πιστεύουν ότι τα μέτρα που αποφασίστηκαν θα οδηγήσουν στην πραγματικότητα τη χώρα μακριά από την κρίση. Κατά συνέπεια δεν τολμούν να επιφέρουν αλλαγές ή ακόμα και να ιδρύσουν οι ίδιοι μια επιχείρηση.
Ερώτηση: Κύριε Pizzileo, στη Γερμανία πολλοί άνθρωποι σκέφτονται ότι οι χώρες του Νότου δεν θέλουν να προσπαθήσουν καθόλου για να ξεπεράσουν την κρίση. Στο Νότο πάλι πολλοί πολίτες αισθάνονται ότι ξεζουμίζονται κυριολεκτικά υπό την πίεση για μεταρρυθμίσεις.
Loreto Pizzileo: Σε εποχές κρίσης μεγαλώνουν τις περισσότερες φορές οι προκαταλήψεις και αυτό είναι πολύ ανησυχητικό. Βέβαια αυτή τη στιγμή δεν έχω την εντύπωση ότι στην Ιταλία αυξάνει μια αντιγερμανική διάθεση. Η Γερμανία χαίρει υψηλής εκτιμήσεως στην Ιταλία. Είναι σημαντικό να βλέπει κανείς τα πράγματα διακριτικά. Η Ιταλία, όπως και η Ελλάδα, έχει μεγάλο πρόβλημα με την γραφειοκρατία και την διαφθορά. Αλλά οικονομικά η βόρεια Ιταλία – μία από τις ισχυρότερες περιοχές της Ευρώπης – βρίσκεται σε σημαντικά καλύτερη θέση από το Νότο. Επομένως, υπάρχει διάσταση όχι μόνο μεταξύ βόρειας και νότιας Ευρώπης, αλλά για παράδειγμα και στην ίδια την Ιταλία.
Ερώτηση: Ένα αγαπημένο κλισέ στη Γερμανία είναι ο Ιταλός, ο οποίος στα 30 του εξακολουθεί να ζει ακόμα στο «Ξενοδοχείο Μαμά».
Loreto Pizzileo: Το γνωρίζω. Η πραγματικότητα είναι όμως διαφορετική: Στην Ιταλία η οικογένεια παίζει έναν κυρίαρχο ρόλο. Ήδη μόνο και μόνο, επειδή οι Ιταλοί δεν επαφίενται στο κράτος και στις συχνά διεφθαρμένες και αναποτελεσματικές δομές του. Άντρες, οι οποίοι για καιρό ζουν με τους γονείς τους, δεν το κάνουν για την μακαρονάδα της μαμάς. Σ’ αυτό το χρονικό διάστημα χτίζουν για τον εαυτό τους ένα θεμέλιο για τη δική τους οικογένεια.
Ερώτηση: Κύριε Abaci, η ανεργία στη νότια Ευρώπη αυξάνει. Την αντιλαμβάνεστε αυτήν την πίεση στους «Επιχειρηματίες χωρίς Σύνορα» εδώ στο Αμβούργο; Αυξάνει σ’ εσάς ο αριθμός των κλήσεων για επαγγελματική βοήθεια;
Kazim Abaci: Δεχόμαστε σημαντικά περισσότερα αιτήματα από τη νότιο Ευρώπη. Αφορούν κυρίως το πώς μπορεί κανείς να έρθει εδώ ως εργαζόμενος ή ως επιχειρηματίας. Λίγο νωρίτερα μίλησα με έναν ισπανό μεγαλέμπορο ειδών γαστρονομίας, ο οποίος θέλει πολύ να προσλάβει νέους ανθρώπους από την Ισπανία. Η πρόσληψη σε μια επιχείρηση της ίδιας εθνικότητας δημιουργεί για τους νέους ανθρώπους την καλύτερη πρόσβαση στο Αμβούργο και στην τοπική αγορά εργασίας.
Pizzileo: Όταν νέοι άνθρωποι από την Ιταλία, την Ισπανία ή την Ελλάδα βρίσκουν στη Γερμανία, στο Αμβούργο, μια θέση εργασίας, μπορούν μ’ αυτήν να βελτιώσουν τη δική τους κατάσταση. Αλλά δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς: Τις περισσότερες φορές είναι τα εξυπνότερα μυαλά, εκείνα που εγκαταλείπουν τη χώρα τους σε μια τέτοια κατάσταση. Η υψηλή ανεργία κυρίως στους νέους στη νότιο Ευρώπη με ανησυχεί πολύ.
Δροσινάκης: Πολλοί νεαρής ηλικίας Έλληνες είναι εξαιρετικά μορφωμένοι. Είναι, όπως σωστά είπατε, αυτοί ακριβώς οι άνθρωποι, οι οποίοι στην κρίση φεύγουν γρηγορότερα από τη χώρα τους, λόγω έλλειψης επαγγελματικών προοπτικών, παρόλο που αγαπούν την πατρίδα τους. Λαμβάνω συνεχώς αιτήματα για το αν μπορώ να διαμεσολαβήσω για την δημιουργία επαφών ή να βοηθήσω στη σύνταξη μιας αίτησης εργασίας.
Ερώτηση: Θα δεν μπορούσε η ευρωπαϊκή αγορά εργασίας να ανακουφίσει πολλά προβλήματα; Στο Νότο οι άνθρωποι είναι άνεργοι και στο Βορρά λείπει εργατικό δυναμικό.
Δροσινάκης: Πιστεύω ότι αυτό θα λειτουργήσει, μόνον όταν κινηθεί αμφίδρομα. Σίγουρα νέοι από το Νότο μπορούν να βρουν μια καλή αρχή στην επαγγελματική τους ζωή, αν πάρουν μια θέση εργασίας στο Βορρά. Αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει στην Ελλάδα, τη νότιο Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία να γίνουν επενδύσεις για την ανάπτυξη, την επανόρθωση και τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας. Αυτή τη στιγμή κάτι τέτοιο μπορούν να το κάνουν μόνο οι επιχειρήσεις από τις ισχυρές χώρες της ΕΕ, κυρίως οι γερμανικές. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, πολλοί νέοι εργαζόμενοι ή επιχειρηματίες θα είχαν την ευκαιρία μετά από λίγο καιρό να επιστρέψουν ξανά στην πατρίδα τους.
Ερώτηση: Λιτότητα και συγκρότηση δανειακών πακέτων προς το Νότο – δεν ήταν αρκετά τα προηγούμενα χρόνια για να κατευναστεί η κρίση χρέους στην Ευρώπη. Τι θα έπρεπε να συμβεί κατά τη γνώμη σας, κύριε Abaci;
Abaci: Στο μέλλον χρειαζόμαστε πολύ περισσότερη Ευρώπη και όχι λιγότερη. Μία αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία για τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης είναι σωστή. Αλλά θα πρέπει να υπάρξει και ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα της ΕΕ, προκειμένου να ενισχυθούν ξανά οι αδύναμες περιοχές της ΕΕ. Συχνά δεν υπάρχει έλλειψη μόνο σε χρήματα. Στην Ελλάδα πολλά κονδύλια της ΕΕ δεν έχουν καν απορροφηθεί. Το να επενδύσει κανείς με επιτυχία σημαίνει επίσης ότι οι άνθρωποι ενθαρρύνονται για την ίδρυση επιχειρήσεων και σε μία χώρα, όπως η Ελλάδα, παρέχεται βοήθεια για να καταστεί η δημόσια διοίκησή της σύγχρονη και αποτελεσματική. Τρίτον, δεν θα αποφύγει κανείς κάποιο είδος συνευθύνης για το δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη, όπως τελικά και αν το ονομάσει κανείς αυτό.
Pizzileo: Πριν από μερικά χρόνια θα μπορούσε ίσως να αποφευχθεί μία τέτοια κοινοτικοποίηση της ευθύνης στην Ευρωζώνη. Στο μεταξύ όμως είναι απαραίτητο, πλέον, να σταλεί ένα τέτοιο μήνυμα, προκειμένου να μπορέσει να μειωθεί η πίεση της κρίσης χρέους, που προέρχεται από τις χρηματαγορές. Και όσον αφορά τις επενδύσεις: Ο ευρωπαϊκός Νότος όχι μόνον δεν ενισχύεται μέσω νέων επενδύσεων, αλλά πρόσφατα αποδυναμώθηκε κι άλλο οικονομικά. Τα τελευταία δύο χρόνια μόνο από την Ιταλία έφυγαν κεφάλαια ύψους 300 δις ευρώ.
Δροσινάκης: Θα υπήρχαν πολλές προτάσεις για την ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας, κυρίως στον τουρισμό, αλλά επίσης και στην πληροφορική, τον τομέα παροχής υπηρεσιών, τα λιμάνια και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλά εκείνοι που στην Ελλάδα έχουν χρήματα και θα μπορούσαν να τα επενδύσουν συχνά δεν αναλαμβάνουν καμία ευθύνη. Βγάζουν τα κεφάλαια από τη χώρα.
Ερώτηση: Ποια μπορεί να είναι η συνεισφορά του Αμβούργου στην καταπράϋνση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη;
Abaci: Ορισμένοι επιχειρηματίες του Αμβούργου, που κατάγονται από νοτιοευρωπαϊκές χώρες, υποστηρίζουν με κάθε τρόπο συγγενείς ή φίλους τους στην πατρίδα τους: με χρήματα, με συμβουλές και έργα, με θέσεις εργασίας. Αυτό δεν θα έπρεπε να υποτιμάται. Όσον αφορά το Αμβούργο: Η πόλη έχει για μένα έναν χαρακτήρα – πρότυπο από πολλές απόψεις. Το Αμβούργο μειώνει το χρέος του και σταθεροποιεί τον προϋπολογισμό του. Ταυτόχρονα, η πόλη επενδύει χρήματα και τεχνογνωσία στην έρευνα και την καινοτομία σε μια ευρεία σειρά κλάδων, από την ναυτιλιακή οικονομία μέχρι τις αερομεταφορές και την ιατρική τεχνολογία και πρόσφατα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτό δημιουργεί οικονομική ισχύ και θέσεις εργασίας. Έτσι θα έπρεπε να είναι παντού στην Ευρώπη.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι η ΕΕ θα ξεπεράσει αυτήν την κρίση και ότι σε μερικά χρόνια θα υπάρχουν τα ίδια 17 κράτη μέλη στην Ευρωζώνη;
Pizzileo: Εύχομαι πολύ η Ευρωζώνη να διατηρηθεί στην τωρινή της μορφή και τα κράτη μέλη να ξεπεράσουν την κρίση. Αλλά αυτή τη στιγμή δεν είμαι σίγουρος αν θα πετύχει.
Abaci: Πρέπει να πετύχει. Αν όχι, θα υποφέρουν κατά τα άλλα και οι άνθρωποι στη Γερμανία. Η Γερμανία έχει επωφεληθεί μέχρι αυτή τη στιγμή όσο κανένα άλλο κράτος της ΕΕ από το ευρώ. Για το λόγο αυτό, είναι ανεύθυνες οι δηλώσεις γερμανών πολιτικών, οι οποίοι θέλουν να πετάξουν τη Ελλάδα έξω από το ευρώ, όπως για παράδειγμα του βαυαρού Υπουργού Οικονομικών Markus Söder. Χρειαζόμαστε στην Ευρώπη μια κοινή πολιτική για την οικονομία, τα δημοσιονομικά και το χρέος.
Δροσινάκης: Είμαι αισιόδοξος για την Ευρώπη και το ευρώ. Αλλά αναμένω να υπάρξουν πολλές σαφέστερες δηλώσεις της γερμανικής κυβέρνησης υπέρ του να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη.
